Tel Szimron
Tel Szimron (hebr. תל שמרון) – wzgórze typu tell w Dolnej Galilei, w północnym Izraelu. Wznosi się na wysokość 185 metrów n.p.m. Na wzgórzu znajduje się stanowisko archeologiczne obejmujące pozostałości biblijnego miasta Szimron. W jego sąsiedztwie znajduje się wioska komunalna Timrat. Stanowi część Parku Narodowego Szimron.
 Widok na wzgórze | |
| Państwo | |
|---|---|
| Położenie | |
| Pasmo | |
| Wysokość |
185 m n.p.m. |
Położenie na mapie Izraela  | |
 32°42′13″N 35°12′50″E/32,703611 35,213889
| |
Geografia edytuj
Wzgórze Szimron wznosi się na wysokość 185 metrów n.p.m. Jest ono położone na zachodnim skraju masywu górskiego Hare Nacerat, który zamyka od północy intensywnie użytkowaną rolniczo Dolinę Jezreel w Dolnej Galilei, na północy Izraela. Na północ od wzgórza przepływa strumień Szimron. W otoczeniu znajduje się miejscowość Zarzir, moszaw Nahalal, wioska komunalna Timrat, oraz arabska wioska Manszija Zabda.
Historia edytuj
Tell był przedmiotem badań archeologicznych. Najstarsze udokumentowane szczątki osady pochodzą ze środkowego okresu epoki brązu (ok. 2000 lat p.n.e.). Badacze twierdzą, że miasto Szimron było ufortyfikowaną kananejską osadą kontrolującą Dolinę Jezreel. Prawdopodobnie było to największe miasto w okolicy. Korzystnym dla niego okazało się położenie przy szlaku handlowym Via Maris łączącym Afrykę Północną z krajami Lewantu na północy. Osada jest pierwszy raz wzmiankowana w XIV wieku p.n.e. w listach z Amarna, które są pozostałością archiwum korespondencji dyplomatycznej pomiędzy władcami Egiptu a ich wasalami i władcami niezależnymi z terenów między innymi Syro-Palestyny. Miasto Szimron jest wymieniane w pozycji AA 224 w liście do faraona Echnatona[1].
W II połowie XIII wieku p.n.e. miał miejsce podbój Kanaanu przez koczownicze plemiona Izraelitów, z których co najmniej część przybyła z Egiptu pod wodzą Mojżesza. Połączyło się wtedy z królem Chacoru Jabinem dążąc do pokonania Jozuego[a]. Miasto zostało jednak zdobyte przez Jozuego[b]. Po podboju całego kraju nastąpił podział ziemi pomiędzy dwanaście pokoleń Izraela i miasto Szimron przypadło pokoleniu Zabulona[c][2]. Miasto istniało w okresie hellenistycznym i okresie rzymskim. Podczas wojny żydowsko-rzymskiej (66–73) miasto było oblężone i zdobyte przez Rzymian. Prawdopodobnie zostało wówczas całkowicie zniszczone[3]. W czasach panowania arabskiego istniała tutaj już tylko niewielka wioska nazywana Semuniech. W 1517 roku ziemie te przeszły pod panowanie osmańskie. Na początku XX wieku tutejsze ziemie zaczęły wykupywać żydowskie organizacje syjonistyczne. W wyniku I wojny światowej w 1918 roku cała Palestyna przeszła pod panowanie Brytyjczyków, którzy w 1922 roku formalnie utworzyli na tym obszarze Mandat Palestyny. Stworzyło to warunki do rozwoju osadnictwa żydowskiego w Palestynie. W 1921 roku powstał tutaj moszaw Nahalal, który później przeniesiono niżej do doliny. Obszar wzgórza Szimron był wykorzystywany jako obóz szkoleniowy dla żydowskich osadników. W latach 1947-1954 u podnóża wzgórza istniał moszaw Timmorim, który następnie przeniósł się do centralnej części kraju. W 1965 roku utworzono Rezerwat przyrody Tel Szimron[4]. Następnie w 1981 roku w jego sąsiedztwie utworzono wioskę komunalną Timrat, a w 2011 roku obszar wzgórza stał się częścią Parku Narodowego Szimron[5].
Turystyka edytuj
Na szczycie wzgórza ustawiono wieżę widokową, z której rozciąga się panorama na całą dolinę. Na południe od wzgórza znajduje się zagajnik akacji Faidherbia albida. Jest to typowe drzewo rosnące na sawannie w Afryce Wschodniej. Tutejszy zagajnik jest najdalej na północ wysuniętym stanowiskiem tych drzew. Obszar ten jest objęty ochroną przez Rezerwat przyrody Tel Szimron. Tuż obok jest położony historyczny cmentarz moszawu Nahalal, na którym są pochowani ludzie, którzy kształtowali żydowską historię Doliny Jezreel. Między innymi jest tutaj pochowany generał Mosze Dajan. Natomiast zalesiony obszar wzgórz położonych na północ i wschód od wioski został przystosowany do spacerów i jazdy rowerami[6].
Transport edytuj
Bezpośrednio przy wzgórzu przebiega droga nr 75, natomiast w kierunku południowym odchodzi droga nr 73.
Uwagi edytuj
- ↑ Zobacz: Księga Jozuego 11,1-5: „(1) Jabin, król Chasoru, usłyszawszy o tym, powiadomił Jobaba, króla Madonu, króla Szimronu, króla Akszafu (2) i królów zamieszkałych na północy, w górach i na równinie, na południu od Kinneret, w Szefeli i na wyżynach Doru na zachodzie, (3) Kananejczyków na wschodzie i na zachodzie, Amorytów, Chetytów, Peryzzytów, Jebusytów na górze i Chiwwitów u stóp Hermonu w krainie Mispa. (4) Wyruszyli oni z całym swym wojskiem, ludem mnogim jak piasek na wybrzeżu morza i z olbrzymią liczbą koni i rydwanów. (5) Wszyscy ci królowie umówiwszy się przybyli i zajęli stanowiska nad wodami Merom, aby walczyć z Izraelem” Tłumaczenie według Biblii Tysiąclecia.
- ↑ Zobacz: Księga Jozuego 12,20: „król Szimronu <Meronu>, jeden, król Akszafu, jeden.” Tłumaczenie według Biblii Tysiąclecia.
- ↑ Zobacz: Księga Jozuego 19,15: „Ponadto Kattat, Nahalal, Szimron, Jideala i Betlejem: dwanaście miast wraz z przyległymi wioskami.” Tłumaczenie według Biblii Tysiąclecia.
Przypisy edytuj
- ↑ Yohanan 1979 ↓, s. 144–147.
- ↑ zbiorowa 1991 ↓, s. 320.
- ↑ Simonias. [w:] Jewish Encyclopedia [on-line]. [dostęp 2015-03-26]. (ang.).
- ↑ Rezerwat przyrody Szimron. [w:] INature [on-line]. [dostęp 2015-03-26]. (hebr.).
- ↑ Park Narodowy Szimron. [w:] INature [on-line]. [dostęp 2015-03-26]. (hebr.).
- ↑ Opisy z mapy Amudanan.
Bibliografia edytuj
- Aharoni Yohanan: The land of the Bible: a historical geography. Westminster John Knox Press, 1979. ISBN 978-0-664-24266-4. [dostęp 2015-03-26]. (ang.).
- Praca zbiorowa: Atlas Biblijny. Warszawa: Wydawnictwo im. W.L. Anczyca, 1991. ISBN 83-7050-000-5. (pol.).
Linki zewnętrzne edytuj
- Mapa okolicy Szimron. [w:] Amudanan [on-line]. [dostęp 2015-03-26]. (hebr.).