Tenczyński Park Krajobrazowy
Tenczyński Park Krajobrazowy – park krajobrazowy w województwie małopolskim, położony na zachód od Krakowa. Wchodził w skład utworzonego w 1981 roku Zespołu Jurajskich Parków Krajobrazowych obecnie Zespołu Parków Krajobrazowych Województwa Małopolskiego.
| |
| park krajobrazowy | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Położenie |
gminy: Alwernia, Babice, Chrzanów, Kraków, Krzeszowice, Liszki, Trzebinia, Wielka Wieś i Zabierzów |
| Mezoregion | |
| Data utworzenia |
1981[1] |
| Akt prawny |
Uchwała Nr 65 Rady Narodowej Miasta Krakowa z 2 grudnia 1981 r.[1] |
| Powierzchnia |
136,581 km² |
| Powierzchnia otuliny |
134,139 km² |
| Obszary chronione | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego  | |
Położenie na mapie Polski  | |
| 50°05′58,9200″N 19°38′41,6400″E/50,099700 19,644900 | |
| Strona internetowa | |
Park zajmuje powierzchnię 136,581 km²[1][2], natomiast jego otulina liczy 134,139 km²[1].
Obejmuje pasmo Garbu Tenczyńskiego oraz częściowo Rów Krzeszowicki na Wyżynie Krakowsko-Częstochowskiej.
Tenczyński Park Krajobrazowy został wyodrębniony w ramach ZPKWM Rozporządzeniem nr 79/05 Wojewody Małopolskiego z dnia 29.12.2005 (Dz. Urz. Woj. Małopolskiego nr 50, poz. 279).
Krajobraz jest bardzo zróżnicowany. Znajdują się tu m.in. liczne ostańce, wapienie górnojurajskie podlegające procesom krasowym, niewielkie jaskinie i paleozoiczne twarde skały pochodzenia wulkanicznego. Występują tu także tereny bagienne. Część obszaru przykryta jest warstwą lessu.
Około 35% powierzchni parku zajmują lasy. Rosną tu buczyny karpackie, bory mieszane sosnowo-dębowe, łęgi olszowe oraz lasy grądowe z przewagą buka, dębu i jaworu. Na terenie Puszczy Dulowskiej dominują bory sosnowe.
Występują tu chronione gatunki roślin: rojownik pospolity, tojad mołdawski, bluszcz pospolity, lilia złotogłów, przytulia wonna, parzydło leśne, rosiczka okrągłolistna, barwinek pospolity i skrzyp olbrzymi; oraz zwierząt: łoś, krogulec, płomykówka, myszołów zwyczajny, czajka, derkacz i żółw błotny[3].
Do ciekawszych zabytków architektury znajdujących się na terenie parku należą: ruiny zamku Lipowiec w Babicach, ruiny zamku Tenczyn w Rudnie, barokowe kościoły w Tenczynku i Morawicy, cztery poaustriackie forty znajdujące się w okolicach Krakowa oraz zespół pałacowy w Balicach.
Rezerwaty przyrody edytuj
Na terenie Tenczyńskiego Parku Krajobrazowego znajduje się pięć rezerwatów przyrody:
Zobacz też edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d Tenczyński Park Krajobrazowy. [w:] Centralny Rejestr Form Ochrony Przyrody [on-line]. Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska. [dostęp 2017-08-24].
- ↑ Zespół Parków Krajobrazowych Województwa Małopolskiego. [dostęp 2018-10-01].
- ↑ Redakcja: Jerzy Zawartka: Tenczyński Park Krajobrazowy - Mini Przewodnik. Kraków: Zespół Parków Krajobrazowych Województwa Małopolskiego, 2013. ISBN 978-83-7475-886-4.
Bibliografia edytuj
- Słownik geograficzno-krajoznawczy Polski, Elżbieta Bajkiewicz-Grabowska (red.), Iwona Swenson (red.), Zofia Aleksandrowicz, Warszawa: PWN, 1998, ISBN 83-01-12677-9, OCLC 830195866.
Linki zewnętrzne edytuj
- Zespół Parków Krajobrazowych Województwa Małopolskiego
- TPK na stronie Twoja Małopolska. [dostęp 2014-03-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-11-16)].