Wikipedia

Tero Pitkämäki

fiński lekkoatleta

Tero Kristian Pitkämäki (ur. 19 grudnia 1982 w Ilmajoki) – fiński lekkoatleta specjalizujący się w rzucie oszczepem.

Tero Pitkämäki
Ilustracja
Tero Pitkämäki podczas mityngu Bislett Games 2010 w Oslo
Data i miejsce urodzenia

19 grudnia 1982
Ilmajoki

Wzrost

195 cm

Informacje klubowe
Klub

Nurmon Urheilijat

Trener

Hannu Kangas

Dorobek medalowy
Reprezentacja  Finlandia
Igrzyska olimpijskie
brąz Pekin 2008 rzut oszczepem
Mistrzostwa świata
złoto Osaka 2007 rzut oszczepem
srebro Moskwa 2013 rzut oszczepem
brąz Pekin 2015 rzut oszczepem
Mistrzostwa Europy
srebro Göteborg 2006 rzut oszczepem
brąz Barcelona 2010 rzut oszczepem
brąz Zurych 2014 rzut oszczepem
Młodzieżowe mistrzostwa Europy
brąz Bydgoszcz 2003 rzut oszczepem
Multimedia w Wikimedia Commons

Czterokrotny uczestnik igrzysk olimpijskich – w 2004 zajął ósme miejsce[1], w 2008 zdobył brązowy medal[2], w 2012 był piąty[3][4], a w 2016 nie przebrnął eliminacji. Złoty, srebrny i brązowy medalista mistrzostw świata[5][6], trzykrotnie stawał na podium czempionatu Starego Kontynentu[7][8]. W 2005 oraz 2007 zwyciężał w zawodach światowego finału lekkoatletycznego[9]. Trzynastokrotny medalista mistrzostw Finlandii (8 medali złotych – 2004, 2005, 2006, 2007, 2010, 2013, 2016, 2017, 3 srebrne – 2003, 2008, 2015 i 2 brązowe – 2009, 2012) oraz reprezentant kraju w meczach międzypaństwowych, pucharze Europy i drużynowym czempionacie Europy[9]. Triumfator Diamentowej Ligi w 2015 roku. W 2006 ukończył studia i uzyskał tytuł inżyniera elektryka[10]. Zwycięzca plebiscytu European Athlete of the Year Trophy w roku 2007 – oszczepnik był pierwszym fińskim lekkoatletą, który triumfował w tym konkursie[11]. Za swojego największego sportowego rywala uważa Norwega Andreasa Thorkildsena[12], który jest jego przyjacielem[13].

Rekord życiowy: 91,53 (26 czerwca 2005, Kuortane) – rezultat ten jest jedenastym wynikiem w historii światowej lekkoatletyki[14].

Kariera edytuj

Początki edytuj

O karierze lekkoatletycznej marzył od dzieciństwa[12]. Sport zaczął uprawiać jako dziecko, a pierwszy raz wystartował jako 12-latek – w 1994 używając oszczepu o wadze 400 gramów zajął pierwsze miejsce w konkursie w Ilmajoki[15]. Na początku roku 2000 zdobył srebrny medal w halowych mistrzostwach Finlandii juniorów[9], a pod koniec roku debiutując w dużej międzynarodowej imprezie odpadł w eliminacjach mistrzostw świata juniorów w Santiago[16]. W kolejnym sezonie był piąty na juniorskim czempionacie Starego Kontynentu[17]. Pierwszy sukces na arenie międzynarodowej odniósł w roku 2003 zdobywając w Bydgoszczy brąz mistrzostw Europy młodzieżowców, przegrywając Rosjaninem Aleksandrem Iwanowem oraz Igorem Janikiem, który podczas tych zawodów wynikiem 82,54 ustanowił (nieaktualny już) rekord Polski w kategorii młodzieżowców[18][19].

2004 edytuj

Od początku sezonu 2004 oszczepnik startował tylko w Finlandii – wyjątkiem był mecz młodzieżowców przeciwko Hiszpanii w Barcelonie 9 lipca (zwycięstwo z wynikiem 83,32) oraz mityng w Tallinnie 21 lipca (druga lokata z wynikiem 79,70)[15]. 1 sierpnia w miejscowości Vaasa zdobył pierwszy w karierze tytuł mistrza swojego kraju[20]. Tydzień później zajął trzecie miejsce w mityngu Weltklasse Zürich[9]. W eliminacjach, podczas igrzysk olimpijskich, uzyskał trzeci rezultat w grupie B i z wynikiem 82,04 awansował do finału[1]. 28 sierpnia na stadionie olimpijskim w Atenach w drugiej serii uzyskał swój najlepszy wynik – 83,01 – i został ostatecznie sklasyfikowany na ósmej lokacie[21]. W 2004 pobiegł także w biegu maratońskim[12].

2005 edytuj

W swoim czwartym starcie w roku 2005, podczas mityngu w Kuortane 26 czerwca, pierwszy raz w karierze uzyskał wynik ponad 90 metrów ustawiając rekord życiowy rezultatem 91,53[9]. 17 lipca zdobył drugi złoty medal mistrzostw Finlandii, a w ostatnim starcie przed mistrzostwami świata wygrał z wynikiem 90,54 (podczas zawodów w Oslo)[15]. Fin, który jako jedyny oszczepnik obok Rosjanina Siergieja Makarowa w sezonie przekroczył granicę 90 metrów[22], był faworytem czempionatu rozgrywanego w Helsinkach[23]. W eliminacjach, które odbyły się 9 sierpnia, z wynikiem 82,21 zajął drugie miejsce za Makarowem[24]. W rundzie finałowej w pierwszej serii Fin uzyskał wynik 75,44, a swój najlepszy rezultat osiągnął w czwartej próbie uzyskując 81,27[25]. Będący faworytem zawodów oszczepnik[23] zajął ostatecznie czwarte miejsce[25]. Złoto mistrzostw przypadło Estończykowi Andrusowi Värnikowi, srebro zdobył Norweg Andreas Thorkildsen, a brąz Rosjanin Siergiej Makarow[24]. Po mistrzostwach Pitkämäki wygrał m.in. zawody w Zurychu (88,71) i Berlinie (89,32)[9], a w ostatnim starcie w sezonie zwyciężył w światowym finale lekkoatletycznym z wynikiem 91,33[26]. W ciągu całego sezonu wygrał 12 z 16 zawodów, w których startował[26].

2006 edytuj

Sezon rozpoczął od zwycięstwa w Seinäjoki 21 maja osiągając wynik 88,41[9]. Niespełna miesiąc później, 24 czerwca, uzyskał najlepszy rezultat w sezonie posyłając oszczep na odległość 91,11[15]. Tydzień po tym sukcesie zwyciężył w zawodach superligi pucharu Europy – mimo tego zespół Finlandii spadł do I ligi[27]. Przed zaplanowanymi na początek sierpnia mistrzostwami Europy[7] wygrał zawody w Paryżu, był drugi w Rzymie oraz ponownie został mistrzem kraju[9]. Na czempionacie Starego Kontynentu w Göteborgu w eliminacjach zajął czwarte miejsce z wynikiem 83,78[7]. Finał odbywał się 9 sierpnia – Fin po rzucie w pierwszej serii (swoim najlepszym w całym konkursie) na odległość 86,44 objął prowadzenie jednak w drugiej kolejce rezultat 87,37 dał pozycję lidera Norwegowi Andreasowi Thorkildsenowi[28]. Thorkildsen poprawił się w ostatniej próbie rzucając 88,78 i zostając mistrzem Europy – Fin uplasował się na drugim miejscu, a brązowy medal zdobył Jan Železný z Czech, który miał tylko jeden udany rzut (w pierwszej serii na odległość 85,92)[7][28]. Po mistrzostwach oszczepnik wystartował jeszcze pięciokrotnie zwyciężając w Zurychu oraz Helsinkach[9].

2007 edytuj

 
Fin po zwycięstwie w mistrzostwach świata

W swoim starcie w sezonie oszczepnik z wynikiem 87,78 zwyciężył 3 czerwca w Kuortane, a 15 czerwca poprawił się o równy metr wygrywając mityng Bislett Games w Oslo z rezultatem 88,78[9]. 13 lipca w Rzymie podczas mityngu Golden Gala Pitkämäki źle wykonał rzut w wyniku czego oszczep poleciał za bardzo w lewo i trafił francuskiego skoczka w dal Salima Sdiriego[29][30]. Ostatecznie w mityngu oszczepnik uplasował się na drugim miejscu[31]. W kolejnych dniach Fin nie mógł otrząsnąć się po wypadku[30] jednak już 22 lipca z wynikiem 91,23 (trzecim najlepszym w karierze) wygrał zawody w Lapinlahti[9]. 31 sierpnia w eliminacjach mistrzostw świata na stadionie w Osace uzyskał rezultat 80,62 (dziesiąty wśród startujących) i awansował do finału czempionatu, który zaplanowano na 2 września[32]. W finale na stadionie Nagai po pierwszej serii zajmował czwartą lokatę, a w drugiej próbie po rzucie na odległość 89,16 objął prowadzenie[5]. W ostatniej próbie uzyskał swój najlepszy wynik w zawodach – 90,33 – i wyprzedzając Norwega Andreasa Thorkildsena i Amerykanina Breauxa Greera zdobył tytuł mistrza świata[5]. Złoto Pitkämäkiego było pierwszym medalem z najcenniejszego kruszcu wywalczonym przez Fińskiego oszczepnika od roku 1999 kiedy w światowym czempionacie zwyciężył Aki Parviainen[33]. Na koniec sezonu jako pierwszy Fin oraz drugi oszczepnik w historii wygrał prestiżowy plebiscyt European Athlete of the Year Trophy[11].

2008 edytuj

Oszczepnik pierwszy raz w sezonie wystąpił na zawodach 25 maja zajmując w Kuortane drugie miejsce z wynikiem 86,89[9]. W dalszej części sezonu startował m.in. w Berlinie (pierwsze miejsce), Oslo (trzecia lokata) oraz Rzymie (zwycięstwo)[15]. 27 lipca na mistrzostwach Finlandii zajął drugą pozycję przegrywając z Tero Järvenpää, który wynikiem 86,68 ustanowił rekord życiowy[34]. W ostatnim występie przed igrzyskami w Pekinie wygrał zawody w Lappeenrancie osiągając rezultat 84,30[15]. Eliminacje rzutu oszczepem na igrzyskach olimpijskich odbyły się 21 sierpnia[2]. Fin startował w grupie B i osiągnął wynik 82,61 (minimum kwalifikacyjne to 82,50) awansując z trzecim rezultatem do finału[35]. Dwa dni później, podczas konkursu finałowego, w pierwszej serii uzyskał wynik 83,75 i zajmował trzecią lokatę za prowadzącym od początku Andreasem Thorkildsenem i swoim rodzajem Tero Järvenpää[36]. Dzięki rzutowi w ostatniej kolejce Pitkämäkiego wyprzedził jeszcze Łotysz Ainārs Kovals, który uzyskał swój nowy rekord życiowy wynikiem 86,64[36]. W ostatniej serii Fin posłał oszczep na odległość 86,16, przesunął się na trzecie miejsce i ostatecznie zdobył brązowy medal[36]. Mistrzem olimpijskim został Norweg Thorkildsen, który w przedostatniej serii wynikiem 90,57 ustanowił rekord olimpijski, a srebro przypadło Kovalsowi[2]. Po igrzyskach był drugi w Zurychu oraz podczas meczu przeciwko Szwedom w Helsinkach i wygrał mityng w Brukseli[9]. 14 września, w ostatnim starcie w sezonie, zajął trzecie miejsce podczas światowego finału lekkoatletycznego w Stuttgarcie[37].

2009 edytuj

Na początku sezonu zajął trzecie miejsce w zawodach w Seinäjoki[15] oraz wygrał mityng ISATF w Berlinie[38]. Tydzień po zawodach w Niemczech wygrał, 21 czerwca, w Bergen rywalizację oszczepników podczas I ligi drużynowych mistrzostw Europy uzyskując wynik 86,78[39]. W dalszej części sezonu tryumfował m.in. w Oslo oraz był drugi na zawodach w Rzymie i Paryżu[9]. W eliminacjach na mistrzostwach świata, 21 sierpnia, Fin nie uzyskał wymaganego minimum (82,00) i do finału awansował z 4. odległością uzyskując w swojej trzeciej próbie wynik 81,65[40]. Dwa dni później borykający się z grypą oszczepnik[41] w finałowym konkursie w pierwszej serii uzyskał swój najlepszy wynik 81,90 (dający mu wówczas drugą lokatę za Kubańczykiem Guillermo Martínezem[42]). W kolejnych próbach nie poprawił się i ostatecznie zajął piąte miejsce[42], a reprezentacja Finlandii nie zdobyła w Berlinie żadnego medalu[43]. Na koniec sezonu Pitkämäki zwyciężył jeszcze 4 września w Memorial Van Damme 2009 w Brukseli[9] oraz był drugi 13 września w światowym finale lekkoatletycznym w Salonikach[44].

2010 edytuj

Na początku sezonu startował w Australii zwyciężając 27 lutego w Sydney oraz 4 marca w Melbourne[9]. Najważniejszą imprezą w roku były mistrzostwa Europy, które odbywały się w Hiszpanii – w eliminacjach zawodów na Estadi Olímpic Lluís Companys Fin uzyskał drugi wynik wśród startujących rzucając w swojej drugiej próbie 83,15[8]. W finale, który odbył się 31 lipca, po pierwszej serii na prowadzeniu był Andreas Thorkildsen (86,32), drugie miejsce zajmował Matthias de Zordo (86,22), a Fin był trzeci z wynikiem 81,47[8]. Ostatecznie kolejność ta nie zmieniła się do ostatniej kolejki chociaż Pitkämäki w swoim piątym rzucie poprawił znacząco swój wynik posyłając oszczep na odległość 86,67[8]. Po czempionacie oszczepnik wygrał zawody w Sztokholmie[9], a 8 sierpnia został mistrzem Finlandii[45][46]. 28 sierpnia zwyciężył w kolejnej edycji tradycyjnego[47] meczu pomiędzy Szwecją i Finlandią osiągając wynik 84,08[48]. Sezon zakończył zwycięstwem w Kawasaki 19 września[15].

2011 edytuj

W pierwszym starcie w sezonie zajął trzecie miejsce podczas zawodów Qatar Athletic Super Grand Prix 2011 w Dosze uzyskując wynik 83,91[49]. 15 maja zwyciężył w mityngu w Szanghaju z wynikiem 85,33 – rezultatem tym wyrównał najlepszy w sezonie wynik na świecie, który od 22 kwietnia należał do Rosjanina Siergieja Makarowa[50][51]. 24 czerwca na mityngu w Kuortane zajął piąte miejsce z wynikiem 77,55 – był to pierwszy konkurs od końca 2004 roku, w którym Fin nie rzucił ponad 80 metrów[52]. Podczas mityngu w Lozannie, 30 czerwca, ponownie nie osiągnął 80 metrów zajmując z wynikiem 78,35 szóstą lokatę[53]. Na mistrzostwach świata odpadł w eliminacjach[54]. Po tej imprezie do grona trenerów Fina dołączył aktualny rekordzista świata Jan Železný[55][56].

2012 edytuj

W pierwszym starcie w olimpijskim sezonie 2012 Fin zajął z wynikiem 77,99 piąte miejsce podczas deszczowego mityngu Shanghai Golden Grand Prix 2012 w Szanghaju[57][58]. Na zawodach Bislett Games 2012 w Oslo zajął odległą pozycję z wynikiem 73,57[59]. Udanie wystąpił na mityngu oszczepników w Pihtipudas, gdzie 17 czerwca rzucił 83,87. Podczas mistrzostw Europy w Helsinkach mimo wsparcia licznie zgromadzonych kibiców zajął ostatecznie 11. miejsce z rezyltatem 74,89[60]. Po zawodach w stolicy Finlandii na mityngu w Kuortane, 22 lipca, osiągnął najlepszy wynik w sezonie rzucając 84,90[61]. Na igrzyskach olimpijskich w Londynie zajął trzecie miejsce w eliminacjach (z wynikiem 83,01), a w finale uplasował się na piątym miejscu[3].

2013-2017 edytuj

Podczas Mistrzostw świata rozegranych w 2013 roku w Moskwie Fin wywalczył srebrny krążek ulegając zwycięzcy jedynie o 10 cm. Na rozegranych rok później Mistrzostwach Europy w Zurychu Tero Pitkämäki zdobył medal brązowy. W 2015 roku reprezentant Finlandii odniósł zwycięstwo w zawodach Superligi Drużynowych Mistrzostw Europy w Czeboksarach jednak nie uchroniło to spadku jego kraju do I ligi. Kilka miesięcy później na Mistrzostwach świata w Pekinie Pitkämäki wywalczył trzecią pozycję ulegając jedynie dwóm reprezentantom spoza Europy. W tymże roku również zawodnik po raz pierwszy w karierze triumfował w klasyfikacji generalnej Diamentowej Ligi. Zupełnym niepowodzeniem zakończyły się dla Fina kolejne Mistrzostwach Europy rozegrane w 2016 roku w Amsterdamie. Wynik 80,52 m osiągnięty w eliminacjach nie pozwolił dostać się do zawodów finałowych. Podobnie kiepski występ Fin zanotował podczas igrzysk olimpijskich w Rio de Janeiro, gdzie wynik 79,56 m pozwolił jedynie na zajęcie 21 miejsca w eliminacjach.

Podczas Mistrzostw Finlandii w 2017 roku osiągnął wynik 82,80 m, co pozwoliło na zdobycie ósmego tytułu. Na Mistrzostwach świata w Londynie został sklasyfikowany na piątym miejscu z rezultatem 86,94 m.

Osiągnięcia edytuj

 
Tero Pitkämäki oraz Andreas Thorkildsen (z lewej) i Breaux Greer (z prawej) na podium mistrzostw świata w Osace (2007)
Rok Impreza Miejsce Pozycja Wynik Źródła
2000 Mistrzostwa świata juniorów   Santiago el. – 16. miejsce 66,59 [16]
2001 Mistrzostwa Europy juniorów   Grosseto 5. miejsce 73,33 [17]
2003 Młodzieżowe mistrzostwa Europy   Bydgoszcz   3. miejsce 78,84 [18]
2004 Igrzyska olimpijskie   Ateny 8. miejsce 83,01 [1]
2004 Światowy finał lekkoatletyczny IAAF   Monako 5. miejsce 78,50 [15]
2005 I liga pucharu Europy   Gävle 1. miejsce 85,90 [9]
2005 Mistrzostwa świata   Helsinki 4. miejsce 81,27 [24]
2005 Światowy finał lekkoatletyczny IAAF   Monako 1. miejsce 91,33 [26]
2006 Superliga pucharu Europy   Malaga 1. miejsce 85,30 [27]
2006 Mistrzostwa Europy   Göteborg   2. miejsce 86,44 [7]
2006 Światowy finał lekkoatletyczny IAAF   Stuttgart 2. miejsce 88,25 [15]
2007 I liga pucharu Europy   Vaasa 1. miejsce 85,56 [9]
2007 Mistrzostwa świata   Osaka   1. miejsce 90,33 [5]
2007 Światowy finał lekkoatletyczny IAAF   Stuttgart 1. miejsce 88,19 [15]
2008 Igrzyska olimpijskie   Pekin   3. miejsce 86,16 [2]
2008 Światowy finał lekkoatletyczny IAAF   Stuttgart 3. miejsce 81,64 [37]
2009 I liga drużynowych mistrzostw Europy   Bergen 1. miejsce 86,78 [39]
2009 Mistrzostwa świata   Berlin 5. miejsce 81,90 [42]
2009 Światowy finał lekkoatletyczny IAAF   Saloniki 2. miejsce 84,09 [44]
2010 Mistrzostwa Europy   Barcelona   3. miejsce 86,67 [8]
2011 Mistrzostwa świata   Daegu el. – 17. miejsce 79,46 [54]
2012 Mistrzostwa Europy   Helsinki 11. miejsce 74,89 [60]
2012 Igrzyska olimpijskie   Londyn 5. miejsce 82,80 [3]
2013 Mistrzostwa świata   Moskwa   2. miejsce 87,07 [6]
2014 Mistrzostwa Europy   Zurych   3. miejsce 84,40
2015 Superliga drużynowych mistrzostw Europy   Czeboksary 1. miejsce 84,44
2015 Mistrzostwa świata   Pekin   3. miejsce 87,64 [62]
2016 Mistrzostwa Europy   Amsterdam el. – 14. miejsce 80,52
2016 Igrzyska olimpijskie   Rio de Janeiro el. – 21. miejsce 79,56
2017 I liga drużynowych mistrzostw Europy   Vaasa 1. miejsce 88,27
2017 Mistrzostwa świata   Londyn 5. miejsce 86,94

Progresja wyników edytuj

 
Oszczepnik w 2010

Progresja wyników oszczepnika w poszczególnych latach kariery[9][15].

Rok Wynik Data Miejsce Uwagi
1994 43,98 0000-09-04 4 września(dts) br   Ilmajoki oszczep 400 gramowy
1995 47,22 0000-07-29 29 lipca(dts) br   Alajärvi oszczep 400 gramowy
1996 53,22 0000-07-18 18 lipca(dts) br   Ilmajoki oszczep 600 gramowy
1997 57,50 0000-07-06 6 lipca(dts) br   Kauhajoki oszczep 600 gramowy
1998 62,26 0000-09-13 13 września(dts) br   Ylihärmä oszczep 700 gramowy
1999 74,56 0000-09-12 12 września(dts) br   Ylihärmä oszczep 700 gramowy
2000 73,75 0000-07-20 20 lipca(dts) br   Pihtipudas
2001 74,89 0000-08-11 11 sierpnia(dts) br   Kannus
2002 77,24 0000-06-24 24 czerwca(dts) br   Lapua
2003 80,45 0000-08-11 11 sierpnia(dts) br   Helsinki mistrzostwa Finlandii
2004 84,64 0000-07-04 4 lipca(dts) br   Pihtipudas
2005 91,53 0000-06-26 26 czerwca(dts) br   Kuortane
2006 91,11 0000-06-24 24 czerwca(dts) br   Kuortane
2007 91,23 0000-07-22 22 lipca(dts) br   Lapinlahti
2008 87,70 0000-07-11 11 lipca(dts) br   Rzym Golden Gala
2009 87,79 0000-07-25 25 lipca(dts) br   Lapinlahti
2010 86,92 0000-06-26 26 czerwca(dts) br   Kuortane
2011 85,33 0000-05-15 15 maja(dts) br   Szanghaj Shanghai Golden Grand Prix 2011
2012 86,98 0000-08-17 17 sierpnia(dts) br   Sztokholm DN Galan 2012
2013 87,60 0000-05-18 18 maja(dts) br   Szanghaj Shanghai Golden Grand Prix 2013
2014 86,63 0000-07-05 5 lipca(dts) br   Paryż Meeting Areva 2014
2015 89,09 0000-06-25 25 czerwca(dts) br   Turku
2016 86,13 0000-08-27 27 sierpnia(dts) br   Lappeenranta
2017 88,27 0000-06-25 25 czerwca(dts) br   Vaasa
2018 82,64 0000-05-26 26 maja(dts) br   Vantaa

Przypisy edytuj

  1. ↑ a b c OG Athína GRE 20 – 29 August 2004. tilastopaja.org. [dostęp 2011-06-12]. (ang.).
  2. ↑ a b c d Olympic Games, National Stadium – "Bird's Nest" Beijing CHN 15 – 24 August 2008. tilastopaja.org. [dostęp 2011-06-12]. (ang.).
  3. ↑ a b c OG London GBR 3 – 12 August 2012 / 30th Olympic Games, Olympic Stadium [online], tilastopaja.org [dostęp 2012-08-14] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-04] (ang.).
  4. ↑ Janusz Rozum, 50 km – Łukasz Nowak dziewiąty [online], pzla.pl [dostęp 2012-08-14] (pol.).
  5. ↑ a b c d 2007 IAAF World Championships in Atheltics / Javelin Throw – M Final. [dostęp 2011-06-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (25 lutego 2011)]. (ang.).
  6. ↑ a b 14th IAAF World Championships – Javelin Throw Men [online], IAAF.org [dostęp 2013-08-17] [zarchiwizowane z adresu 2013-08-27] (ang.).
  7. ↑ a b c d e EC Göteborg SWE 7 – 13 August / 19th European Championships, Ullevi Stadium. tilastopaja.org. [dostęp 2011-06-12]. (ang.).
  8. ↑ a b c d e 2010 European Athletics Championships – Men's Javelin Throw. sportsresult.com. [dostęp 2011-06-10]. (ang.).
  9. ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t Athlete career in Javelin / Tero Pitkämäki. tilastopaja.org. [dostęp 2011-06-10]. (ang.).
  10. ↑ Profile. teropitkamaki.com. [dostęp 2011-06-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (7 maja 2009)]. (ang.).
  11. ↑ a b Britain's Idowu named men's European Athlete of the Year. European Athletics. [dostęp 2011-06-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-07-29)]. (ang.).
  12. ↑ a b c 5-Minutes Interview > Tero Pitkämäki. European Athletics. [dostęp 2011-06-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-05-03)]. (ang.).
  13. ↑ Finland's Javelin World Champion Pitkämäki Gears up for Encounter with Norway's Thorkildsen. nowpublic.com. [dostęp 2011-06-12]. (ang.).
  14. ↑ Javelin Throw All Time. iaaf.org. [dostęp 2011-06-10]. (ang.).
  15. ↑ a b c d e f g h i j k l Urheilijan ura lajissa: Keihäs/JT. tilastopaja.org. [dostęp 2011-06-10]. (fiń.).
  16. ↑ a b World Junior Championships 2000. wjah.co.uk. [dostęp 2016-03-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-10-31)]. (ang.).
  17. ↑ a b European Junior Championships 2001. wjah.co.uk. [dostęp 2016-03-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-10-31)]. (ang.).
  18. ↑ a b EJ Bydgoszcz POL 17 – 20 July 2003. tilastopaja.org. [dostęp 2011-06-10]. (ang.).
  19. ↑ Janusz Rozum, Ryszard Pilarczyk oraz Komisja Statystyczna Polskiego Związku Lekkiej Atletyki: Rocznik PZLA 2010. Warszawa – Zamość: wydawnictwo Abacus, 2011. ISBN 978-83-61882-84-8.
  20. ↑ NC Vaasa FIN 30 July – 1 August 2004. tilastopaja.org. [dostęp 2011-06-12]. (ang.).
  21. ↑ 2004 Olympic Games – Javelin Throw – M Final. iaaf.org. [dostęp 2011-06-12]. (ang.).
  22. ↑ Top List > Javelin Throw 2005. iaaf.org. [dostęp 2011-06-12]. (ang.).
  23. ↑ a b Witold Cebulewski: Sprintem przez Helsinki – środa. sport.interia.pl. [dostęp 2011-06-12]. (ang.).
  24. ↑ a b c WC Helsinki FIN 6 – 14 August 2005 / 10th IAAF World Championships, Olympic Stadium. tilastopaja.org. [dostęp 2011-06-12]. (ang.).
  25. ↑ a b 2005 IAAF World Championships in Athletics – Javelin Throw – M Final. iaaf.org. [dostęp 2011-06-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (28 sierpnia 2009)]. (ang.).
  26. ↑ a b c Bob Ramsak: Pitkämäki, 91.33m – making up for Helsinki – World Athletics Final. iaaf.org. [dostęp 2011-06-12]. (ang.).
  27. ↑ a b ECp Málaga ESP 28 – 29 June 2006 / European Cup Super League. tilastopaja.org. [dostęp 2011-06-12]. (ang.).
  28. ↑ a b Todor Krastev: Men Javelin Throw European Championship 2006 Göteborg (SWE) – Wednesday 09.08. todor66.com. [dostęp 2011-06-12]. (ang.).
  29. ↑ Skoczek trafiony oszczepem w plecy. tvn24.pl. [dostęp 2011-06-10]. (pol.).
  30. ↑ a b David Powell: Pitkämäki finally strikes gold. iaaf.org. [dostęp 2011-06-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (9 lipca 2011)]. (ang.).
  31. ↑ Golden Gala 2007 – Official Results – Men – Javelin Throw. iaaf.org. [dostęp 2011-06-10]. (ang.).
  32. ↑ 2007 IAAF World Championships in Atheltics / Javelin Throw – M Qualification. [dostęp 2011-06-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (28 października 2007)]. (ang.).
  33. ↑ IAAF World Championships in Athletics. gbrathletics. [dostęp 2011-06-10]. (ang.).
  34. ↑ NC Tampere FIN 24 – 27 July 2008. tilastopaja.org. [dostęp 2011-06-11]. (ang.).
  35. ↑ 2008 Olympic Games – Javelin Throw – M Qualification. iaaf.org. [dostęp 2011-06-12]. (ang.).
  36. ↑ a b c 2008 Olympic Games – Javelin Throw – M Final. iaaf.org. [dostęp 2011-06-12]. (ang.).
  37. ↑ a b 2008 IAAF World Athletics Final – Javelin Throw – M Final. iaaf.org. [dostęp 2011-06-11]. (ang.).
  38. ↑ DKB ISTAF Javelin Throw – M. iaaf.org. [dostęp 2011-06-10]. (ang.).
  39. ↑ a b ETC-1 Bergen NOR 20 – 21 June 2009 / European Team Championships, First League. tilastopaja.org. [dostęp 2011-06-10]. (ang.).
  40. ↑ 2009 IAAF World Championships in Atheltics / Javelin Throw Men Qualification. berlin.iaaf.org. [dostęp 2011-06-10]. (ang.).
  41. ↑ Mirko Jalava: Event Report – Men's Javelin Throw – Final. berlin.iaaf.org. [dostęp 2011-06-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (10 maja 2012)]. (ang.).
  42. ↑ a b c 2009 IAAF World Championships in Athletics / Javelin Throw Final. berlin.iaaf.org. [dostęp 2011-06-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (21 lutego 2010)]. (ang.).
  43. ↑ Finland > Athletes participating per day. berlin.iaaf.org. [dostęp 2011-06-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (26 września 2009)]. (ang.).
  44. ↑ a b 2009 IAAF World Athletics Final / Javelin Throw – M Final. iaaf.org. [dostęp 2011-06-10]. (ang.).
  45. ↑ NC Kajaani FIN 5 – 8 August / Kalevan Kisat, National Championships. tilastopaja.org. [dostęp 2011-06-10]. (ang.).
  46. ↑ Mirko Jalava: Pitkämäki retakes javelin title – Finnish champs report. iaaf.org. [dostęp 2011-06-11]. (ang.).
  47. ↑ Stefan Pietkiewicz i Janusz Rozum: O meczu ów…. Polski Związek Lekkiej Atletyki. [dostęp 2011-06-10]. (pol.).
  48. ↑ FINvSWE Helsinki FIN 27 – 28 August 2010. tilastopaja.org. [dostęp 2011-06-10]. (ang.).
  49. ↑ Samsung Diamond League Doha / Doha (QAT) – Friday, May 06, 2011 – Javelin Throw. iaaf.org. [dostęp 2011-06-10]. (ang.).
  50. ↑ Javelin Throw Men. diamondleague-shanghai.com. [dostęp 2011-06-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (12 maja 2011)]. (ang.).
  51. ↑ Janusz Rozum: Diamentowa Liga w Szanghaju. Polski Związek Lekkiej Atletyki. [dostęp 2011-06-10]. (pol.).
  52. ↑ mj: Sprintem przez świata. Polski Związek Lekkiej Atletyki. [dostęp 2011-06-27]. (ang.).
  53. ↑ mj: Fakty ze świata. Polski Związek Lekkiej Atletyki, 1 lipca 2011. (pol.).
  54. ↑ a b 2011 IAAF World Championships in Atheltics – Javelin Throw – Men Qualification [online], daegu2011.iaaf.org [dostęp 2011-09-06] [zarchiwizowane z adresu 2012-01-20] (ang.).
  55. ↑ Jan Zelezny Pitkämäen valmennustiimiin [online], yle.fi [dostęp 2011-09-08] [zarchiwizowane z adresu 2013-04-29] (fiń.).
  56. ↑ Antti-Pekka Sonninen, Zelezny to coach Pitkämäki [online], iaaf.org [dostęp 2011-09-14] (ang.).
  57. ↑ Len Johnson, Liu Xiang and G. Dibaba the standouts in rainy Shanghai – Samsung Diamond League [online], iaaf.org [dostęp 2012-05-21] [zarchiwizowane z adresu 2012-08-28] (ang.).
  58. ↑ Diamond League Meeting Shanghai CHN 19 May 2012 [online], tilastopaja.org [dostęp 2012-05-21] (ang.).
  59. ↑ Bislett Games, Samsung Diamond League, Bislett Stadium Oslo NOR 7 June 2012 [online], tilastopaja.org [dostęp 2012-06-29] (ang.).
  60. ↑ a b 2012 European Athletics Championships – Javelin Throw Men [online], sportresult.com [dostęp 2012-06-29] (ang.).
  61. ↑ Antti-Pekka Sonninen, Pitkämäki reaches season's best 84.90m, Torneus breaks Swedish Long Jump record in Kuortane [online], iaaf.org [dostęp 2012-08-14] [zarchiwizowane z adresu 2012-07-26] (ang.).
  62. ↑ 15th IAAF World Championships – Javelin Throw Men [online], IAAF.org [dostęp 2015-08-27] (ang.).

Bibliografia edytuj

Linki zewnętrzne edytuj

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Tero_Pitkämäki&oldid=73521883”