Thalassodendron Hartog – rodzaj traw morskich należący do rodziny bałwanicowatych (Cymodoceaceae), obejmujący dwa gatunki: Thalassodendron ciliatum (Forssk.) Hartog, występujący od egipskich wybrzeży Morza Czerwonego przez afrykańskie i azjatyckie wybrzeża Oceanu Indyjskiego do Wysp Karolińskich na Oceanie Spokojnym oraz Thalassodendron pachyrhizum Hartog, endemiczny dla zachodnich wybrzeży Australii Zachodniej[4].

Thalassodendron
Ilustracja
Thalassodendron ciliatum
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

liliopodobne (≡ jednoliścienne)

Rząd

żabieńcowce

Rodzina

bałwanicowate

Rodzaj

Thalassodendron

Nazwa systematyczna
Thalassodendron Hartog
Verh. Kon. Ned. Akad. Wetensch., Afd. Natuurk., Sect. 2, 59(1): 186 (1970)
Typ nomenklatoryczny

Thalassodendron ciliatum (Forssk.) Hartog[3]

Zasięg
Mapa zasięgu

Nazwa naukowa rodzaju pochodzi od greckich słów θαλασς (thalass – morski) i δένδρων (dendron – drzewo)[5].

Morfologia edytuj

Łodyga
Sympodialnie rozgałęziające się, masywne, płożące kłącze. W co czwartym węźle kłącza powstaje wzniesiony, zdrewniały, nierozgałęziający się pęd. Kłącze ukorzenia się w węzłach poprzedzających te z pędem.
Liście
Wyrastają w wiązkach na szczytach pędów powstających w węzłach kłącza. Blaszki liściowe równowąskie, płaskie, wycięte, ząbkowane, z wieloma równoległymi żyłkami przewodzącymi.
Kwiaty
Rośliny dwupienne. Kwiaty pojedyncze, wyrastają na krótkich pędach bocznych, wspartych przez 4 przysadki. Kwiaty męskie z główkami pręcików zakończonymi długim wyrostkiem[6].

Biologia i ekologia edytuj

Rozwój
Wieloletnie, wodne geofity (hydrogeofity)[4], wodopylne. Nasiona kiełkują na roślinie macierzystej[6].
Siedlisko
Thalassodendron ciliatum zasiedla płytkie wody litoralu, występując na głębokości od 0 do 15 metrów, na podłożach piaszczystych i złożonych z osadów węglowych. T. pachyrhizum zasiedla nagie lub pokryte piaskiem rafy wapienne, równolegle do linii brzegowej, na głębokości 2-35 m[7].

Systematyka edytuj

Według Angiosperm Phylogeny Website (aktualizowany system APG IV z 2016) rodzaj należy do rodziny bałwanicowatych (Cymodoceaceae Vines), rzędu żabieńcowców (Alismatales Dumort.), w kladzie jednoliściennych (monocots)[2].

Zagrożenie i ochrona edytuj

Oba gatunki Thalassodendron zostały ujęte w Czerwonej księdze gatunków zagrożonych ze stasutem LC (mniejszej troski). Oba gatunki są zagrożone przez działalność człowieka, przede wszystkim prowadzoną gospodarkę morską, w tym prace prowadzone na dnie morskim. Stanowiska obu gatunków podlegają ochronie w wielu lokalnych obszarowych formach ochrony przyrody[7].

Przypisy edytuj

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. a b Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2016-01-23] (ang.).
  3. Index Nominum Genericorum. [dostęp 2011-02-06].
  4. a b Rafaël Govaerts: World Checklist of Selected Plant Families. The Board of Trustees of the Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2011-02-06]. (ang.).
  5. Maureen L. Sullivan: The taxonomy of "seagrasses" surveyed from the higher taxa down through to the family level. Florida International University, 1994. [dostęp 2011-02-06].
  6. a b Klaus Kubitzki, Herbert Huber: Flowering plants, Monocotyledons : Alismatanae and Commelinanae (except Gramineae). New York: Springer-Verlag, 1998, s. 138. ISBN 978-3-540-64061-5.
  7. a b IUCN 2010. IUCN Red List of Threatened Species. Version 2010.4.. [dostęp 2011-02-06].