Thirty Meter Telescope

Thirty Meter Telescope (w skrócie TMT) – międzynarodowy projekt zakładający skonstruowanie i zbudowanie teleskopu z lustrem o średnicy 30 metrów. Teleskop TMT operowałby w zakresie widma od bliskiego ultrafioletu po średnią podczerwień. Umiejscowiony ma być na Hawajach lub w Obserwatorium Roque de los Muchachos na kanaryjskiej wyspie La Palma[1].

Animacja komputerowa teleskopu stworzona na podstawie projektu z roku 2007
Porównanie wielkości i budowy zwierciadeł największych obecnych i planowanych teleskopów. Thirty Meter Telescope w prawym górnym rogu.

Teleskop ma rozpocząć pracę w 2027 roku[2]. Przewidywany koszt przedsięwzięcia to około 1,5 mld USD. Fundusze pochodzą z pięciu krajów: USA, Japonii, Indii, Chin i Kanady[3]. Początkowo było to przedsięwzięcie amerykańsko-kanadyjskie, później dołączyły do niego instytucje i uniwersytety z Chin, Indii i Japonii[3].

Początkowo teleskop miał być umieszczony na pustyni Atakama. Jednak o tym, że tak się nie stanie zdecydowały względy czysto naukowe. Trzy największe teleskopy świata ELT, GMT i TMT w jednym miejscu, prowadzące obserwacje tylko południowej półkuli nieba, bardzo osłabiłyby obserwacje nie mniej ważnej półkuli północnej. Stąd decyzja lokalizacji na Hawajach. Thirty Meter Telescope ma być umieszczony na wysokości 4050 m n.p.m.[4]

Budowę rozpoczęto na wzgórzu Mauna Kea na Hawajach, na terenie obserwatorium, gdzie znajdują się teleskopy Kecka. Obecnie trwa spór (2015) o budowę między inwestorem a lokalnymi społecznościami. Rozmowy trwają, prace są nierzadko wstrzymywane, jednak wszystko wskazuje, że Thirty Meter Telescope w końcu powstanie w tym miejscu[4].

Budowa edytuj

Konstrukcja będzie podobna do ELT. Będzie to teleskop nieco mniejszy. Główne zwierciadło będzie składać się z 492 sześciokątnych luster. Lustra te, o średnicy 1,4 m każde, dadzą w sumie średnicę 30 m i pozwolą uzyskać 655 m² powierzchni zbieranego światła[4].

Głównym wykonawcą i projektantem jest University of California, Los Angeles (UCLA). Podobnie jak ELT, będzie on wykorzystywał do obserwacji optykę adaptatywną[4].

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. STATEMENT REGARDING SELECTION OF ALTERNATE SITE FOR TMT. [w:] Oficjalna strona projektu [on-line]. 2016-10-30. [dostęp 2016-12-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-10-21)]. (ang.).
  2. Timeline. [w:] Oficjalna strona projektu [on-line]. [dostęp 2018-09-17]. (ang.).
  3. a b Canada finally commits its share of funds for Thirty Meter Telescope. CBC/Radio-Canada, 2015-04-06. [dostęp 2016-12-08]. (ang.).
  4. a b c d Przemek Berg. Potrójne widzenie. „Wiedza i Życie”. 8 (968), s. 22–27, sierpień 2015. Prószyński Media. ISSN 0137-8929. 

Linki zewnętrzne edytuj