Tom Selleck
Thomas William „Tom” Selleck[1] (ur. 29 stycznia 1945 w Detroit) – amerykański aktor, producent i scenarzysta. Odtwórca roli detektywa Thomasa Sullivana Magnum w serialu CBS Magnum (Magnum, P.I., 1980–1988), za którą otrzymał Złoty Glob dla najlepszego aktora w serialu dramatycznym[2].
 Tom Selleck w 2014 | |
| Imię i nazwisko |
Thomas William Selleck |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
29 stycznia 1945 |
| Zawód |
aktor, producent filmowy, scenarzysta |
| Współmałżonek |
Jacqueline Ray (1971–1982; rozwód) |
| Lata aktywności |
od 1969 |
W 1986 otrzymał własną gwiazdę w Alei Gwiazd w Los Angeles znajdującą się przy 6925 Hollywood Boulevard[3][4].
Życiorys edytuj
Wczesne lata edytuj
Urodził się w Detroit[5][6][7], w stanie Michigan jako jeden z trzech synów i czworga dzieci Marthy (z domu Jagger), szkockiej Amerykanki, i inwestora Selleck Properties – Roberta Deana Sellecka (1921–2001)[8], Rusina, pochodzącego z północno-wschodniej Słowacji[9]. Jego rodzina była pochodzenia irlandzkiego, szkockiego i niemieckiego[10]. Dorastał w San Fernando Valley[11] z dwoma braćmi – starszym Robertem Jr. (ur. 1944) i młodszym Danielem (ur. 1950) oraz siostrą Marthą[12]. Kiedy miał cztery lata, jego rodzice przenieśli się do Sherman Oaks[13], dzielnicy Los Angeles, w Kalifornii. W 1962 ukończył szkołę średnią Ulysses S. Grant High School w Van Nuys[14], w Kalifornii, gdzie ujawnił swoje umiejętności gry w baseball i koszykówkę. Otrzymał stypendium koszykarskie[15][16] z Uniwersytetu Południowej Kalifornii[17] w Los Angeles, gdzie studiował administrację przedsiębiorstw. Podczas studiów dorabiał jako model i rozpoczął współpracę z telewizją, angażując się do reklam takich jak Pepsi-Cola, cygara Salem i Revlon.
Ukończył kurs aktorski w Talent School przy wytwórni filmowej 20th Century Fox i studiował aktorstwo w Beverly Hills Playhouse pod kierunkiem Miltona Katselasa[18]. Odbył służbę w kalifornijskiej Gwardii Narodowej Stanów Zjednoczonych.
Kariera edytuj
W 1967 podpisał siedmioletni kontrakt z 20th Century Fox. Po gościnnym udziale w serialach: westernie CBS Lancer (1969) u boku Sama Elliotta jako kowboj w barze i NBC Świat orlicy (Bracken's World, 1969) z Natalie Wood zadebiutował na dużym ekranie w komedii Myra Breckinridge (1970)[19] u boku Mae West, Johna Hustona, Raquel Welch i Farrah Fawcett. Następnie zagrał niewielką rolę wydawcy Phila Sanforda w dramacie Siedem minut (The Seven Minutes, 1971) z Marianne McAndrew.
Pojawił się gościnnie w serialach: ABC FBI (The F.B.I., 1973), ABC Marcus Welby, lekarz medycyny (Marcus Welby, M.D., 1974, 1975), operze mydlanej CBS Żar młodości (The Young and the Restless, 1974–1975)[20], ABC Ulice San Francisco (The Streets of San Francisco, 1975), NBC Lucas Tanner (1975), ABC Aniołki Charliego (Charlie’s Angels, 1976) i sitcomie ABC Taxi (1978)[21]. Początkowo miał zagrać Indianę Jonesa, lecz ostatecznie rolę tę otrzymał Harrison Ford[22][23].
Uznanie i sławę zdobył kreacją tropikalnego detektywa Thomasa Sullivana Magnum w serialu Magnum (Magnum, P.I., 1980–1988)[24], za którą został uhonorowany w 1984 nagrodą Emmy i w 1985 odebrał nagrodę Złotego Globu. Wcześniej, w 1982 i 1983 odebrał nagrodę Złotego Jabłka. Zagrał jednego z trzech przybranych tatusiów w komedii romantycznej Trzech mężczyzn i dziecko (3 Men and a Baby, 1987) i jej sequelu Trzech mężczyzn i mała dama (3 Men and a Little Lady, 1990)[25]. Za rolę szczęśliwego męża i ojca, którego życie zmienia się w koszmar, gdy wprowadzają się do niego rodzice w komediodramacie Szalona rodzinka (Folks!, 1992)[26] był nominowany do Złotej Maliny dla najgorszego aktora, a postać króla Ferdynanda w biograficzno-przygodowym filmie Kolumb odkrywca (Christopher Columbus: The Discovery, 1992) przyniosła mu Złotą Maliną dla najgorszego aktora drugoplanowego. W 1991 był szóstym najlepiej opłacanym aktorem na świecie (z honorarium w wysokości 5,5 mln dol.)[27].
Za postać doktora Richarda Burke, przyjaciela Moniki Geller (Courteney Cox) w sitcomie NBC Przyjaciele (Friends, 1996–2000) otrzymał nominację do nagrody Emmy[28]. Za rolę reportera telewizyjnego i otwarcie przyznającego się do swojej orientacji seksualnej geja w komedii Przodem do tyłu (In & Out, 1997) zdobył nominację do nagrody Blockbuster Entertainment oraz za najlepszy pocałunek z Kevinem Kline był nominowany do MTV Movie Award. W 2001 zadebiutował na scenie Broadwayu w sztuce Tysiąc klownów (A Thousand Clowns)[29][30][31]. W serialu ABC Orły z Bostonu (Boston Legal, 2006) wystąpił w roli Ivana Tiggsa.
Był na okładkach magazynów takich jak „TV Guide”, „People”, „Parade”, „GQ”, „McCall’s” i „Entertainment Weekly”[32].
Życie prywatne edytuj
15 maja 1971 poślubił modelkę i aktorkę Jacquelyn Ray, z którą rozwiódł się 10 sierpnia 1982[33]. Spotykał się z Jill St. John (1981) i Mimi Rogers (1982–1983)[34]. 7 sierpnia 1987 roku ożenił się z aktorką i tancerką Jillie Joan Mack, z którą ma córkę Hannah Margaret (ur. 1988). Jest ojczymem Kevina (ur. 1966)[35].
Filmografia edytuj
Filmy edytuj
| Rok | Tytuł | Rola | Reżyser |
|---|---|---|---|
| 1970 | Myra Breckinridge | Stud | Michael Sarne |
| 1971 | Siedem minut | Phil Sanford | Russ Meyer |
| 1972 | Córki szatana (Daughters of Satan) | James Robertson | Hollingsworth Morse |
| 1973 | Terminal Island | dr Milford | Stephanie Rothman |
| 1976 | Bitwa o Midway | doradca kapitana Cyrila | Jack Smight |
| 1977 | The Washington Affair | Jim Hawley | Victor Stoloff |
| 1978 | Śpiączka (Coma) | Sean Murphy | Michael Crichton |
| 1978 | Superdome (TV) | Jerry Jameson | Michael Crichton |
| 1978 | Cygańscy wojownicy (The Gypsy Warriors) | kapitan Theodore 'Ted' Brinkenhoff | Lou Antonio |
| 1983 | Podniebna droga do Chin (High Road to China) | Patrick O' Malley | Brian G. Hutton |
| 1984 | Lassiter | Nick Lassiter | Roger Young |
| 1984 | Ucieczka (Runaway) | Sierżant Jack R. Ramsay | Michael Crichton |
| 1987 | Trzech mężczyzn i dziecko (Three Men and a Baby) | Peter Mitchell | Leonard Nimoy |
| 1989 | Niewinny człowiek (An Innocent Man) | Jimmie Rainwood | Peter Yates |
| 1989 | Jej alibi (Her Alibi) | Phil Blackwood | Bruce Beresford |
| 1990 | Quigley na Antypodach (Quigley Down Under) | Matthew Quigley/Roy Cobb | Simon Wincer |
| 1990 | Trzech mężczyzn i mała dama (Three Men and a Little Lady) | Peter Mitchell | Emile Ardolino |
| 1992 | Kolumb odkrywca (Christopher Columbus: The Discovery) | król Ferdynand Aragoński | John Glen |
| 1992 | Szalona rodzinka (Folks!) | Jon Aldrich | Ted Kotcheff |
| 1992 | Baseballista (Mr. Baseball) | Jack Elliot | Fred Schepisi |
| 1995 | Otwarty sezon (Open Season) | Rock Maninoff | Robert Wuhl |
| 1996 | Dzieciaki z charakterem (Kids for Character, dokumentalny) | Narrator | |
| 1997 | Przodem do tyłu (In & Out) | Peter Malloy | Frank Oz |
| 1999 | List miłosny (The Love Letter) | George Matthias | Peter Chan |
| 2007 | Rodzinka Robinsonów (Meet the Robinsons) | Cornelius Robinson (głos) | Stephen J. Anderson |
| 2010 | Pan i pani Kiler (Killers) | Pan Kornfeldt (ojciec Jennifer) | Robert Luketic |
| 2012 | Ted | Tom Selleck (cameo) | Seth MacFarlane |
Filmy TV edytuj
| Rok | film fabularny/serial TV | Rola |
|---|---|---|
| 1970 | Nazywają mnie pan Tibbs (The Movie Murderer) | Mike Beaudine |
| 1974 | A Case of Rape | Stan |
| 1975 | Returning Home | Fred Derry |
| 1976 | Bitwa o Midway (Midway) | doradca kapitana Cyrila Simarda |
| 1977 | Bunco | Gordean |
| 1978 | Superdome (reż. Michael Crichton) | Jerry Jameson |
| 1979 | The Chinese Typewriter | Tom Boston |
| 1979 | Bracia Sackettowie (The Sacketts) | Orrin Sackett |
| 1982 | Divorce Wars: A Love Story | Jack Sturgess |
| 1982 | Jeźdźcy cienia (The Shadow Riders) | Mac Traven |
| 1995 | Kwestia zaufania (Broken Trust) | Sądzia Timothy Nash |
| 1996 | Ruby Jean i Joe (Ruby Jean and Joe) | Joe Wade |
| 1997 | Strzały nad Saber River (Last Stand at Saber River) | Paul Cable |
| 2001 | Cena za życie (Crossfire Trail) | Rafael „Rafe” Covington |
| 2003 | Touch 'Em All McCall | Touch McCall |
| 2003 | Samotny kowboj (Monte Walsh) | Monte Walsh |
| 2003 | Daleko od siebie (Twelve Mile Road) | Stephen Landis |
| 2004 | Błędy odwracalne (Reversible Errors) | Larry Starczek |
| 2004 | Ike: Odliczanie do inwazji (Ike: Countdown to D-Day) | generał Dwight Eisenhower |
| 2005 | Zimny jak głaz (Stone Cold) | Jesse Stone |
| 2006 | Jesse Stone: Śmierć w raju (Jesse Stone: Death in Paradise) | Jesse Stone |
| 2006 | Jesse Stone: Nocne przejście (Jesse Stone: Night Passage) | Jesse Stone |
| 2007 | Jesse Stone: Przemiana (Jesse Stone: Sea Change) | Jesse Stone |
| 2009 | Jesse Stone: Kruchy lód (Jesse Stone: Thin Ice) | Jesse Stone |
| 2010 | Jesse Stone: Bez żalu (Jesse Stone: No Remorse) | Jesse Stone |
| 2011 | Jesse Stone: Skażona niewinność (Jesse Stone: Innocents Lost) | Jesse Stone |
| 2012 | Jesse Stone: Siła wątpliwości (Jesse Stone: Benefit of the Doubt) | Jesse Stone |
| 2015 | Jesse Stone: Zagubiony w raju (Jesse Stone: Lost in Paradise) | Jesse Stone |
Seriale TV edytuj
| Rok | film fabularny/serial TV | Rola |
|---|---|---|
| 1969 | Lancer | Dobie |
| 1969 | Judd for the Defense | Zastępca |
| 1971 | Sarge | Kapitan Denning |
| 1973 | The Wide World of Mystery | Mark Brolin |
| 1973 | FBI (The F.B.I.) | Steve |
| 1973 | Owen Marshall: Counselor at Law | Brinkley |
| 1974 | Marcus Welby, lekarz medycyny (Marcus Welby, M.D.) | Pułkownik Rogers |
| 1974–1975 | Żar młodości (The Young and the Restless) | Jed Andrews |
| 1975 | Marcus Welby, lekarz medycyny (Marcus Welby, M.D.) | Sierżant Ed Brock |
| 1975 | Mannix | Don Brady |
| 1975 | Ulice San Francisco (The Streets of San Francisco) | Jimmy Desco |
| 1976 | Most Wanted | Tom Roybo |
| 1976 | Aniołki Charliego (Charlie’s Angels) | dr Alan Samuelson |
| 1978 | Taxi (serial telewizyjny) | Mike Beldon |
| 1978–1979 | The Rockford Files | PI Lance White |
| 1979 | Concrete Cowboys | Will Eubanks |
| 1980–1988 | Magnum (Magnum, P.I.) | Thomas Sullivan Magnum IV |
| 1982 | Simon i Simon (Simon & Simon) | Thomas Magnum |
| 1982 | Mapeciątka (Muppet Babies) | głos |
| 1986 | Napisała: Morderstwo (Murder, She Wrote) | Thomas Magnum |
| 1996–2000 | Przyjaciele (Friends) | dr Richard Burke |
| 1998 | Podkomisarz Brenda Johnson (The Closer) | Jack McLaren |
| 2005 | Żar młodości (The Young and the Restless) | Jed Andrews |
| 2006 | Orły z Bostonu (Boston Legal) | Ivan Tiggs |
| 2007–2008 | Las Vegas | A.J. Cooper |
| 2010– | Zaprzysiężeni (Blue Bloods) | komisarz Frank Reagan |
Nagrody edytuj
| Rok | Nagroda | Kategoria | Film / Serial |
|---|---|---|---|
| 1981 | People’s Choice Award | Ulubiony wykonawca w nowym programie telewizyjnym[36] | – |
| 1982 | Złote Jabłko | Gwiazda roku[36] | – |
| 1983 | – | ||
| People’s Choice Award | Ulubiony męski wykonawca telewizyjny[36] | – | |
| 1984 | – | ||
| Bravo Otto | Najlepsza męska gwiazda telewizyjna | – | |
| Nagroda Emmy | Wybitny aktor pierwszoplanowy w serialu dramatycznym[36] | Magnum | |
| 1985 | Złoty Glob | Najlepszy aktor w serialu dramatycznym[36] | |
| People’s Choice Award | Ulubiony wszechstronny artysta[36] | – | |
| Ulubiony męski wykonawca telewizyjny[36] | – | ||
| 1992 | Nagrody Złotego Buta[36] | – | – |
| 1993 | Złota Malina | Najgorszy aktor drugoplanowy[36] | Kolumb odkrywca (1992) |
Przypisy edytuj
- ↑ Tom Selleck. Listal. [dostęp 2015-12-13]. (ang.).
- ↑ Tom Selleck Awards. AllMovie. [dostęp 2022-08-04]. (ang.).
- ↑ Tom Selleck. Walk of Fame. [dostęp 2022-08-04]. (ang.).
- ↑ Scott Collins: Hollywood Star Walk: Tom Selleck. „Los Angeles Times”, 2010-03-01. [dostęp 2022-08-04]. (ang.).
- ↑ Tom Selleck. MYmovies. [dostęp 2015-12-13]. (wł.).
- ↑ Tom Selleck. AdoroCinema. [dostęp 2015-12-13]. (port.).
- ↑ Tom Selleck: Biografie. Serienjunkies. [dostęp 2015-12-13]. (niem.).
- ↑ Thomas William Selleck - Genealogy. Geni. [dostęp 2015-12-13]. (ang.).
- ↑ Tom Selleck. TV.com. [dostęp 2015-12-13]. (ang.).
- ↑ Tom Selleck – What Nationality Ancestry Race. Ethnicity of Celebs. [dostęp 2017-07-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-07-27)]. (ang.).
- ↑ Tom Selleck Životopis. FDb.cz. [dostęp 2015-12-13]. (cz.).
- ↑ Thomas William Selleck - Family tree Tim Dowling. Geneanet. [dostęp 2015-12-13]. (ang.).
- ↑ Tom Selleck Bio. Starpulse.com. [dostęp 2015-12-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-05-30)]. (ang.).
- ↑ BIOGRAPHY: Tom Selleck. Lifetime. [dostęp 2015-12-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-05)]. (ang.).
- ↑ Tom Selleck Bio. BuddyTV. [dostęp 2015-12-13]. (ang.).
- ↑ Tom Selleck. Rotten Tomatoes. [dostęp 2015-12-13]. (ang.).
- ↑ Sandra Brennan: Tom Selleck Biography. AllMovie. [dostęp 2022-08-03]. (ang.).
- ↑ Tom Selleck. FanPix.Net. [dostęp 2022-07-13]. (ang.).
- ↑ Tom Selleck Biography. „The New York Times”. [dostęp 2022-08-04]. (ang.).
- ↑ Tom Selleck. ČSFD.cz. [dostęp 2015-12-13]. (cz.).
- ↑ Tom Selleck. Rotten Tomatoes. [dostęp 2022-08-03]. (ang.).
- ↑ Indiana Jones with a moustache?. „Daily Mail”. [dostęp 2015-12-13]. (ang.).
- ↑ 10 great film roles rejected by star actors. „The Daily Telegraph”. [dostęp 2022-07-13]. (ang.).
- ↑ Tom Selleck. AlloCiné. [dostęp 2015-12-13]. (fr.).
- ↑ Tom Selleck (29 de Janeiro de 1945). Filmow. [dostęp 2015-12-13]. (port.).
- ↑ Tom Selleck. PORT.hu. [dostęp 2015-12-13]. (węg.).
- ↑ Peter Beresford: Hollywood. Romanse i skandale. Ring, 1991, s. 120–121. OCLC 830999173. (pol.).
- ↑ Tom Selleck - Bio, Facts, Family. Famous Birthdays. [dostęp 2015-12-13]. (ang.).
- ↑ Tom Selleck. Internet Broadway Database. [dostęp 2022-08-04]. (ang.).
- ↑ A Thousand Clowns and Tom Selleck Crowd Broadway. Playbill.com. [dostęp 2015-12-13]. (ang.).
- ↑ Review: ‘A Thousand Clowns’. „Variety”. [dostęp 2021-12-13]. (ang.).
- ↑ Tom Selleck Magazines. FamousFix. [dostęp 2022-05-04]. (ang.).
- ↑ Scot Haller: Sincerely, Tom Selleck. „People”, 1984-03-12. [dostęp 2022-08-04]. (ang.).
- ↑ Tom Selleck Relationships. FamousFix. [dostęp 2022-08-03]. (ang.).
- ↑ Tom Selleck Biography (1945-). Film Reference. [dostęp 2022-08-04]. (ang.).
- ↑ a b c d e f g h i Tom Selleck Awards. FamousFix. [dostęp 2022-08-04]. (ang.).
Bibliografia edytuj
- Tom Selleck w bazie IMDb (ang.)
- Tom Selleck w bazie Notable Names Database (ang.)
- Tom Selleck w bazie Filmweb