Tomasz Knapik

polski lektor i wykładowca akademicki

Tomasz Andrzej Knapik (ur. 16 września 1943 w Warszawie, zm. 6 września 2021 w Bielawie) – polski lektor filmowy, radiowy i telewizyjny, doktor inżynier elektrotechnik, wykładowca akademicki. Przez wzgląd na swój dorobek i charakterystyczny głos, dorobił się miana legendarnego lektora[2].

Tomasz Knapik
Ilustracja
Tomasz Knapik (2018)
Data i miejsce urodzenia

16 września 1943
Warszawa

Data i miejsce śmierci

6 września 2021
Bielawa[1]

Przyczyna śmierci

nowotwór

Zawód, zajęcie

nauczyciel akademicki, dziennikarz, lektor, inżynier elektrotechnik

Tytuł naukowy

doktor inżynier

Alma Mater

Politechnika Warszawska

Wydział

Wydział Transportu Politechniki Warszawskiej

Dzieci

Maciej Knapik

Życiorys edytuj

Edukacja edytuj

Ukończył studia na Politechnice Warszawskiej[3], uzyskał stopień doktora, specjalizował się w elektrotechnice samochodowej[4]. Wykładał na Wydziale Transportu PW, był opiekunem ponad dwustu prac inżynierskich i magisterskich[3].

Kariera edytuj

Karierę medialną rozpoczął jeszcze przed maturą w radiowej Rozgłośni Harcerskiej[5]. Następnie pracował w Polskim Radiu (głównie w Trójce) i w Telewizji Polskiej. Pracując w TVP, czytał filmy zagraniczne na żywo na stanowisku lektorskim[3] oraz materiały do Telewizyjnego Kuriera Warszawskiego. Na początku lat 90., gdy w Polsce panował największy rozkwit kaset wideo, czytał wiele filmów, wydawanych przez oficjalnych dystrybutorów, zdarzało mu się również czytać filmy wydawane przez pirackie firmy. Wśród wszystkich filmów, które przeczytał, znalazło się wiele klasyków kina akcji, a także dużo filmów klasy B czy C. Był stałym pracownikiem takich polskich dystrybutorów, jak: Imperial, Vision, Best Film, NVC VIM, ITI Home Video, Artvision i wielu innych.

 
Tomasz Knapik na 26. Międzynarodowym Festiwalu Komiksu i Gier w Łodzi (2015)

Po zmianie ustrojowej w Polsce został lektorem Polskiej Kroniki Filmowej do końca jej istnienia. W 1993 zaczął współpracować ze studiami dźwiękowymi takimi jak: Studio Publishing, Studio Eurocom, czy Studio En-Be-Ef, które przygotowywały polskie wersje lektorskie w filmach i serialach dla prywatnych stacji telewizyjnych, m.in. dla telewizji Polonia 1[6].

W 1994 został zatrudniony na stałe w telewizji Polsat, gdzie stał się głównym lektorem stacji, czytał niemalże wszystkie filmy i seriale, a także zwiastuny zapowiadające ich emisje[6]. W 1996 powrócił do współpracy z Polonią 1, gdzie był lektorem w programach: Pełnym gazem (magazyn motoryzacyjny), Escape – (program o grach komputerowych i internecie), Nie tylko na weekend oraz Fachowiec radzi[6]. W międzyczasie czytał materiały dla programu "Racja stanu" w TVP1, w latach 2002−2006 był również lektorem w tygodniku międzynarodowym "Świat" (TVP3).

W 2005 był jednym z głównych lektorów w filmach i serialach w telewizji Tele 5. Również w tym samym roku był lektorem w kontrowersyjnych reklamach telefonii komórkowej Heyah. Czytał także w wielu reklamach wyborczych różnych partii politycznych, w tym także kontrowersyjnej partii Narodowe Odrodzenie Polski[6]. W latach 2005–2007 na antenie TVN24 czytał w programie Kronika filmowa TVN24. W 2006 był współprowadzącym program telewizyjny Re:akcja na antenie TVP1. Był lektorem w programie Uwaga! Pirat w TVN Turbo i STOP Drogówka w TV4. W latach 2005–2007 był także lektorem w programie Karambol na antenie TVN Turbo, który tworzony był przez Studio Filmowe i Reklamowe, nagrywające także program Uwaga! Pirat[6].

W 2008 nagrał komunikaty głosowe dla systemu informacji pasażerskiej w pojazdach stołecznego Zarządu Transportu Miejskiego (zapowiedzi głosowe dotyczące przebiegu trasy) emitowane w autobusach i tramwajach[6]. Od września 2010 był narratorem w powieści radiowej Dom nad wysypiskiem, emitowanej na antenie RMF FM[6].

W 2013 wystąpił w dwóch skeczach kabaretowych w programie Dzięki Bogu już weekend na antenie TVP2[7]. We wrześniu 2014 gościnnie wystąpił w 46. odcinku serii Retro[8][9].

Życie prywatne edytuj

 
Grób Tomasza Knapika na cmentarzu Powązkowskim

Miał syna Macieja, tłumacza i dziennikarza telewizyjnego[10].

13 września 2021 jego prochy spoczęły w rodzinnym grobie na Starych Powązkach[11]. Uroczystość miała charakter świecki[12].

Dyskografia edytuj

Album Rok Uwagi Źródło
WWOŻycie na kredycie 2005 gościnny udział w utworze „Uwaga!!!” [13]
Siedem Łez – 2+2=7 2006 gościnny udział w utworze „Koniec” [14]
Frutti Di Mare – Frutti Di Mare 2008 gościnny udział w utworze „Aligator” [15]
DonatanRównonoc. Słowiańska dusza 2012 gościnny udział w utworze „Wstęp” [16]
Maja Koman 2018 gościnny udział w utworze „Nie ma Kewina”
Taco Hemingway 2020 gościnny udział w utworach „Łańcuch I, II, III”
Mata 2021 gościnny udział w utworze „Patoreakcja” [17]

Filmografia edytuj

Tytuł Rok Rola Uwagi
Piraci na Pacyfiku 1976 Donifan (głos, polski dubbing)[18] film fabularny; reżyseria dubbingu: Zofia Dybowska-Aleksandrowicz[18]
Skarb na wyspie 1976
Kanał 2002 kajakarz etiuda; reżyseria: Maciej Górski
Ciało moje 2004 rzeźnik etiuda; reżyseria: Jacek Podgórski
RRRrrrr!!! 2004 Narrator (głos, polski dubbing) film fabularny; reżyseria dubbingu: Joanna Wizmur
Przygody rabina Jakuba 2004 spiker radiowy (głos, polski dubbing) film fabularny; reżyseria dubbingu: Elżbieta Kowalska
Bibi czarodziejka 2004 lektor dokumentu (głos, polski dubbing)
Cały Gdańsk jest sceną 2005 lektor (głos) film dokumentalny; reżyseria: Petro Aleksowski
Zawód lektor 2006 on sam film dokumentalny; reżyseria: Michał Jeczeń
Popiełuszko. Wolność jest w nas 2009 obsada dubbingu (głos) film fabularny; reżyseria: Rafał Wieczyński
Wojna polsko-ruska 2009 lektor (głos) film fabularny; reżyseria: Xawery Żuławski
Hel 2009 pacjent Zbyszek film fabularny; reżyseria: Kinga Dębska
Skorumpowani 2009 lektor (głos) serial fabularny; reżyseria: Jarosław Żamojda
Daleko od noszy 2 2010 spiker (głos, odc. 182, 192) serial fabularny; reżyseria: Krzysztof Jaroszyński
Jeż Jerzy 2011 on sam (głos) film animowany; reżyseria: Wojtek Wawszczyk, Tomasz Leśniak, Jakub Tarkowski
Głosy 2012 on sam film dokumentalny; reżyseria: Konrad Szołajski
Od pełni do pełni 2012 palmtop film fabularny; reżyseria: Tomasz Szafrański
Tedi i poszukiwacze zaginionego miasta 2013 Belzoni (głos, polski dubbing) film animowany; reżyseria dubbingu: Dariusz Błażejewski
Dżej Dżej 2014 Carmen z męskim głosem (głos) film fabularny; reżyseria: Maciej Pisarek
Tedi i mapa skarbów 2018 Belzoni (głos, polski dubbing) film animowany; reżyseria dubbingu: Łukasz Lewandowski
Big Mouth 2018 „Negliż” (głos, polski dubbing) serial animowany; reżyseria dubbingu: Jan Aleksandrowicz-Krasko
Nerd 2019 lektor reklam (głos) film fabularny; reżyseria: Artur Schmidt
Ostatni samotnik 2019 lektor (głos) film fabularny; reżyseria: Arkadiusz Kocan
Słoń Benjamin 2020 pan Zwierzomił (głos, polski dubbing) film fabularny; reżyseria dubbingu: Dorota Bień

Lektor edytuj

Filmy edytuj

Filmy animowane edytuj

Seriale telewizyjne edytuj

Seriale animowane edytuj


Upamiętnienie edytuj

 
Przystanek "Knapika" w Warszawie

1 października 2022 roku został patronem przystanku autobusowego przy ulicy Malborskiej na warszawskim Bródnie[20].

Przypisy edytuj

  1. Tomasz Knapik. rejestry-notarialne.pl. [dostęp 2022-01-25].
  2. Tomasz Knapik nie żyje. Legendarny lektor miał 78 lat [online], spidersweb.pl, 6 września 2021 [dostęp 2022-07-29] (pol.).
  3. a b c Gorliwość w życiu nie popłaca! Rozmowa z Tomaszem Knapikiem. „Gazeta Olsztyńska”, 2015-05-09/10. 
  4. Dr inż. Tomasz Knapik, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI) [dostęp 2021-09-06].[martwy link]
  5. Bartek Przybylski: Tomasz Knapik: „Wolę czytać pornosy niż spoty partyjne”. weekend.gazeta.pl. [dostęp 2015-06-04]. (pol.).
  6. a b c d e f g Tomasz Knapik. film.wp.pl. [dostęp 2011]. (pol.).
  7. Historia – Goście edycji 2014, mediastudent.org [zarchiwizowane 2016-03-05] (pol.).
  8. Doom PC – retro.
  9. arhn.eu.
  10. Polscy lektorzy. spojrzeniefilmowe.blogspot.de. [dostęp 2014-12-01]. (pol.).
  11. Cmentarz Stare Powązki: ZOFJA JOANNA SZYMBORSKA, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2023-06-14].
  12. Za nami pogrzeb Tomasza Knapika. Bliscy wybitnego lektora mieli szczególną prośbę. viva.pl. [dostęp 2021-09-13].
  13. W Witrynach Odbicia / W Wyjątkowych Okolicznościach – Życie Na Kredycie / Witam Was W Rzeczywistości. discogs.com. [dostęp 2015-06-04]. (ang.).
  14. Siedem Łez – 2+2=7. discogs.com. [dostęp 2015-06-04]. (ang.).
  15. Frutti Di Mare – Frutti Di Mare. discogs.com. [dostęp 2015-06-04]. (ang.).
  16. Donatan – Równonoc. Słowiańska Dusza. discogs.com. [dostęp 2015-06-04]. (ang.).
  17. Mata bez tajemnic. Dekodujemy Patoreakcję – CGM.pl [online], CGM, 31 marca 2021 [dostęp 2021-04-01] (pol.).
  18. a b Zbigniew Dolny: Rok 1976. Polski-dubbing.pl. [dostęp 2020-07-16]. (pol.).
  19. Mikrofonika PL: Kung Fury – HD – Lektor PL. youtube.com, 2015-07-07. [dostęp 2015-07-07]. (pol.).
  20. Witold Urbanowicz, Warszawa: Legendarny lektor dostał swój własny przystanek na Bródnie [online], transport-publiczny.pl, 3 października 2022 [dostęp 2022-10-06] (pol.).

Bibliografia edytuj

Linki zewnętrzne edytuj