Tomasz Panfil

polski historyk

Tomasz Armand Panfil (ur. 29 grudnia 1962) – polski historyk, nauczyciel akademicki, doktor habilitowany nauk humanistycznych, profesor nadzwyczajny Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II, samorządowiec.

Tomasz Panfil
Państwo działania

 Polska

Data urodzenia

29 grudnia 1962

doktor habilitowany nauk humanistycznych
Specjalność: historia kultury staropolskiej, nauki pomocnicze historii
Alma Mater

Katolicki Uniwersytet Lubelski

Doktorat

1990 – historia
KUL

Habilitacja

2002 – historia
KUL

profesor nadzwyczajny Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II
Odznaczenia
Srebrny Krzyż Zasługi Medal „Pro Patria” Medal Komisji Edukacji Narodowej

Życiorys edytuj

W 1987 ukończył studia historyczne na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim, gdzie w 1989, na podstawie pracy Medal w kulturze staropolskiej, uzyskał stopień naukowy doktora. Tam też w 2002 habilitował się na podstawie dorobku naukowego oraz rozprawy pt. Lingua Symbolica. O pochodzeniu najstarszych symboli heraldycznych w Polsce. W 2004 został profesorem nadzwyczajnym KUL. W 2006 objął funkcję dyrektora Instytutu Badań nad Polonią i Duszpasterstwem Polonijnym na tej uczelni. W 2008 został kierownikiem Katedry Nauk Pomocniczych Instytutu Historii KUL.

Działał w NSZZ „Solidarność”. Z ramienia Komitetu Obywatelskiego „Solidarność” był od kwietnia do czerwca 1990 naczelnikiem, a od czerwca 1990 do października 1991 burmistrzem Sandomierza[1].

Główny specjalista w Biurze Edukacji Narodowej IPN. W 2024 r. został odznaczony Srebrnym Krzyżem Zasługi[2].

Poglądy edytuj

We wrześniu 2017 w artykule "Świat patrzy i milczy" („Gazeta Polska” nr 39) napisał: "Po agresji Niemiec [na Polskę w 1939] sytuacja Żydów nie wyglądała bardzo źle; wprawdzie władze okupacyjne objęły ich nakazem pracy, nakazały noszenie opasek z gwiazdą Dawida, obciążyły potężnymi podatkami, rozpoczęły wyznaczanie stref tylko dla Żydów, ale jednocześnie zezwoliły na tworzenie judenratów, czyli organów samorządu. W tym samym czasie Polaków pozbawiono wszelkiej możliwości organizowania się, już w październiku Niemcy zaczęli przeprowadzać masowe egzekucje mające na celu eksterminację polskich elit, złamanie morale narodu i obrócenie go w potulną siłę roboczą dla niemieckiej „rasy panów”.[3].

Kontrowersje edytuj

Do 2018 r. był honorowym członkiem działającego w Wielkiej Brytanii stowarzyszenia „Ogniwo”, oskarżanego o propagowanie treści neonazistowskich[4][5][6][7], którego członkowie brali w Polsce udział m.in. w koncertach w ramach imprezy „Orle Gniazdo”, gdzie świętowano urodziny Adolfa Hitlera[4][8].

W toku procesu sądowego prowadzonego przed Sądem Rejonowym w Chełmie przygotował opinię, w której stwierdził, że swastyka jest symbolem nazistowskim tylko wtedy, gdy krzyż hakowy jest obrócony o 45 stopni w lewo lub umieszczony w białym polu na czerwonym tle, a połączenie orła z krzyżem celtyckim oraz napis „White Power” (Biała Siła) uznał za „niezręczne”[9].

Odznaczenia edytuj

Publikacje edytuj

  • Verba signi. Dzieje herbu województwa lubelskiego, Lublin 1998
  • Herb Lublina. Geneza, symbolika, funkcje, Lublin 1998
  • Lingua symbolica. O pochodzeniu i znaczeniach najstarszych wyobrażeń heraldycznych w Polsce, Lublin 2002
  • Unia Europejska. Wszystko, co musisz wiedzieć, Poznań 2003
  • Evropská unie : vše, co bychom měli vědět, Havlíčkův Brod 2003
  • Europos Sąjunga. Viskas, ką turi apie tai žinoti, Wilno 2004
  • Eiropas Savienība: vēsture, darbības joma, dalībvalstis, [Rīga] : Zvaigzne ABC, 2004
  • Historia - podręcznik, szkoła ponadgimnazjalna, klasa 3, zakres podstawowy. Czasy najnowsze, Warszawa 2005
  • Tyle we mnie siły. Opowieść o życiu Księdza Infułata Generała Brygady Witolda Kiedrowskiego (1912-2012), Warszawa 2016
  • Polonia. Ta, co nie zginie. Rozmawiał Mirosław Kokoszkiewicz, Warszawa 2017
  • Ignacy Daszyński (1867-1936), Warszawa 2018

Przypisy edytuj

  1. Jak władze Sandomierza wyprzedziły historię. Z prof. Tomaszem Panfilem rozmawia Piotr Mazurek, „W Sieci Historii” nr 8/2014, s. 78-79
  2. Odznaczenia państwowe dla autorów i twórców „Raportu o stratach wojennych” – Warszawa, 28 lutego 2024. Instytut Pamięci Narodowej. [dostęp 2024-03-04]. (pol.).
  3. Tomasz Panfil, Świat patrzy i milczy. Sprzeciw Polaków wobec zła, „Niezależna”, 20 października 2017 [dostęp 2017-10-29] (pol.).
  4. a b Estera Flieger: Historyk z IPN kończy współpracę z neofaszystami. Gazeta Wyborcza, 05/03/2018. [dostęp 2018-06-14]. (pol.).
  5. Historian Tomasz Panfil Breaks With Far Right Group - Ogniwo [online], Faith Matters, 6 marca 2018 [dostęp 2021-03-10] (ang.).
  6. Ogniwo – ‘The Link’ Is A Group That Should Concern Us All [online], Faith Matters, 1 marca 2018 [dostęp 2021-03-10] (ang.).
  7. Neil Docking, Polish hooligans recruited by neo-Nazis to fight anti-fascists in Liverpool [online], Liverpool Echo, 27 listopada 2017 [dostęp 2021-03-10] (ang.).
  8. Radosław Gruca, Dariusz Grzedziński: Kumpel nazistów na garnuszku MSZ i IPN. fakt.pl. [dostęp 2018-06-14].
  9. Spotykał się z neonazistami. Nowe kłopoty kontrowersyjnego historyka IPN. Newsweek.pl. [dostęp 2018-06-14]. (pol.).
  10. Dr hab. Tomasz Panfil odznaczony Medalem Komisji Edukacji Narodowej - Warszawa, 16 października 2017. lublin.ipn.gov.pl, 16 października 2017. [dostęp 2018-01-23].
  11. INSTYTUT PAMIĘCI NARODOWEJ, Medal KEN nadała dr. hab. Tomaszowi Panfilowi minister Anna Zalewska, 16 października 2017.
  12. Monitor Polski 2024 r. poz. 275 [online], dziennikustaw.gov.pl [dostęp 2024-04-05].

Bibliografia edytuj