Stągwica (Tonna) – rodzaj dużych, drapieżnych ślimaków morskich z rodziny Tonnidae. Muszle wysokości 15–30 cm, kulistawe, cienkościenne. Od muszli podobnych wręg (Harpidae) różnią się gęstszymi żeberkami, umieszczonymi wzdłuż, nie w poprzek skrętów[2]. Wręgi i stągwice nie są ze sobą blisko spokrewnione.

Stągwica
Tonna
Brünnich, 1771
Ilustracja
Muszla stągwicy Tonna galea, widziana z różnych stron
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

mięczaki

Gromada

ślimaki

Podgromada

Caenogastropoda

Rząd

Littorinimorpha

Nadrodzina

Tonnoidea

Rodzina

Tonnidae

Rodzaj

stągwica

Typ nomenklatoryczny

Buccinum galea Linnaeus, 1758[1]

Synonimy
  • Cadium Link, 1807
  • Cadus Röding, 1798
  • Dolium Lamarck, 1801
  • Foratidolium Rovereto, 1899
  • Macgillivrayia Forbes, 1852
  • Parvitonna Iredale, 1931
  • Perdix Montfort, 1810 (nieuzasadniony: jest to młodszy homonim Perdix Brisson, 1760 (kuropatwa, ptaki); zastępcza nazwa to Foratidolium)[1]
Gatunki

30 gatunków – zobacz opis w tekście

Rysunek żywej stągwicy Tonna perdix. Widoczny charakterystyczny ryjek

Stągwice wyposażone są w bardzo długi, robakowaty, ruchliwy ryjek. Znajdujący się na jego końcu otwór gębowy otacza mocna przyssawka. Ślina zawiera kwasy, w tym 2–4% kwas siarkowy oraz kwas asparaginowy. Kwasy służą ślimakowi do polowania na zdobycz, którą stanowią przede wszystkim szkarłupnie. Związki te trawią szkielet wapienny napadniętego zwierzęcia, często tworzący obronny pancerz. Jeśli zwierzę to jest szkarłupniem, kwas asparaginowy działa ponadto na nie, wprawiając je w stan odrętwienia. Następnie stągwica wyrywa fragmenty ciała ofiary i połyka je. Zdarzają się przypadki omyłkowego ranienia ludzi podczas kąpieli w morzu[2][3].

Stągwice zasiedlają morza pełnosłone od tropików po cieplejsze rejony strefy umiarkowanej. Zamieszkują zarówno płycizny, jak i duże głębokości[2].

Gatunki edytuj

W skład rodzaju stągwica wchodzi 30 gatunków[1]:

Przypisy edytuj

  1. a b c MolluscaBase eds., Tonna Brünnich, 1771, [w:] MolluscaBase [online] [dostęp 2024-03-11] (ang.).
  2. a b c Mały słownik zoologiczny. Bezkręgowce. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1976, s. 328, 412.
  3. Жизнь животных. T. II. Moskwa: "Просвещение", 1988, s. 36. ISBN 5-09-000445-5. (ros.).