Wikipedia

Toruń Główny

Toruń Główny – największa stacja kolejowa w Toruniu.

Toruń Główny
Ilustracja
Stacja kolejowa Toruń Główny
Państwo

 Polska

Województwo

 kujawsko-pomorskie

Miejscowość

Toruń

Lokalizacja

Stawki

Zarządca

URBITOR Sp. z o.o.[1]

Data otwarcia

1861

Poprzednie nazwy

Thorn, Thorn Hauptbahnhof, Thorn Vorstadt, Toruń Przedmieście

Dane techniczne
Liczba peronów

4

Liczba krawędzi
peronowych

7

Kasy

T

Linie kolejowe
Położenie na mapie Torunia
Mapa konturowa Torunia, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Toruń Główny”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Toruń Główny”
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego
Mapa konturowa województwa kujawsko-pomorskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Toruń Główny”
Ziemia52°59′59,7″N 18°36′50,3″E/52,999917 18,613972
Multimedia w Wikimedia Commons
Budynek dworca

Ruch pasażerski edytuj

Rok Wymiana roczna Wymiana pasażerska na dobę miejsce w Polsce
2017[2] 2 080 000 5 400 42
2018[3] 2 080 000 5 700 57
2019[2] 2 370 000 6 500 40
2020[2] 1 280 000 3 500 50
2021[2] 1 390 000 3 800 57
2022[4] 6 100 59

Lokalizacja edytuj

Stacja kolejowa Toruń Główny położona jest w lewobrzeżnej części miasta, w dzielnicy Stawki, na terenie dawnej osady Piaski Wielkie[5]. Budynek dworcowy połączony jest przejściem podziemnym zarówno z ulicą Kujawską, jak i Podgórską.

Historia edytuj

 
Pierwszy budynek dworcowy z 1861 roku
 
Fragment wnętrza budynku głównego
 
Kasa w budynku głównym
 
Pesa Elf 22WEc, skład kursujący na trasie Toruń Wschodni – Bydgoszcz Główna

Budynek dworca został zbudowany w 1861 roku z muru pruskiego (w tym samym roku poprowadzono do Torunia sieć kolejową od strony Bydgoszczy). Początkowo dworzec nosił nazwę Toruń Przedmieście. W 1874 roku, w miejsce poprzedniego budynku dworca, zbudowano nowy, który stoi do dzisiaj. Podczas II wojny światowej budynki stacyjne uległy spaleniu. Ostatnia modernizacja dworca Toruń Główny miała miejsce w latach 60. XX wieku. Zmieniono wówczas układ budynku i wyremontowano wnętrze obiektu.

Na początku 2013 roku urząd miasta Torunia rozpisał przetarg na zaprojektowanie i remont dworca, a po rozstrzygnięciu procedur przetargowych w październiku 2013 roku podpisano umowę z głównym wykonawcą robót budowlanych. Prace modernizacyjne ruszyły na początku 2014 roku[6].

31 stycznia 2014 roku nastąpiło protokolarne przekazanie dworca Toruń Główny na rzecz Gminy Miasta Toruń[7].

Uroczyste otwarcie wyremontowanego i przebudowanego dworca nastąpiło 12 listopada 2015[8]. Tego samego dnia odsłonięto tablicę upamiętniającą przybycie do Torunia w 1945 roku profesorów Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie, którzy stanowili zrąb kadry naukowej nowo powstałego Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu[9].

21 marca 2017 roku w budynku po dawnej poczcie otwarto Kolejową Izbę Tradycji[10].

22 marca 2017 roku władze Torunia podpisały umowę dzierżawy ze spółką Urbitor na zarządzanie dworcem Toruń Główny przez 10 lat[11].

Obiekt wpisany jest do gminnej ewidencji zabytków (nr 2185)[12].

Modernizacja dworca edytuj

Remont dworca rozpoczął się w kwietniu 2014 roku i trwał do listopada 2015 roku[13]. Inwestycja została zrealizowana w ramach projektu „Integracja systemu transportu miejskiego wraz z zakupem taboru tramwajowego w Toruniu – BiT – City”, a jej koszt wynosił ponad 43,5 mln zł (wartość dofinansowania 25,6 mln zł)[14].

Przed modernizacją Nazwa Uwagi Po modernizacji
  Budynek dworcowy Przeprowadzono remont elewacji polegający na usunięciu starej farby i odsłonięciu zabytkowej cegły (odtworzenie stanu pierwotnego), poszycia dachowego, stolarki okiennej i wnętrza budynku. Cały budynek dworcowy zyskał reprezentacyjny charakter  
  Perony Wszystkie cztery platformy peronowe zostały zmodernizowane i przebudowane. Zostały one także wyposażone w wiaty osłonowe dla podróżnych i elektroniczne tablice informacyjne  
  Tunel Istniejące przejście podziemne zostało przebudowane i poszerzone, a ponadto dobudowano jego brakującą część prowadzącą do ul. Podgórskiej. Tunel połączył zatem pętlę autobusową przy ulicy Kujawskiej z przystankiem autobusowym po południowej stronie dworca (ulica Podgórska)[15]  
  Plac dworcowy Na placu od strony ulicy Kujawskiej powstał parking typu „park & ride”, czyli „parkuj i jedź”, a ponadto dokonano remontu pętli autobusowej  
  Budynek pocztowy Budynek został przekształcony w hotel z 60 miejscami i jedną salą konferencyjną  

Infrastruktura edytuj

Przejście podziemne edytuj

Na stacji znajduje się jedno przejście podziemne, które łączy budynek stacyjny ze wszystkimi czterema peronami, a także z ulicą Kujawską i Podgórską (od 2015 roku). Przejście to jest wyposażone w windy oraz ruchome schody.

Perony edytuj

 
Peron 1
 
System informacji pasażerskiej na peronie 4

Na stacji znajdują się cztery perony, w tym dwa wyspowe. Przeznaczone są one zarówno do obsługi ruchu regionalnego, jak i dalekobieżnego.

System informacji pasażerskiej edytuj

Stacja wyposażona jest w system informacji pasażerskiej, m.in. w urządzenia nagłaśniające, w wyświetlacze elektroniczne z przyjazdami i odjazdami pociągów oraz z rozkładem jazdy komunikacji miejskiej.

Semafory edytuj

Na terenie całej stacji używane są semafory świetlne.

Połączenia kolejowe edytuj

Z dworca istnieją bezpośrednie połączenia do wielu miast Polski, m.in.: Warszawy, Lublina, Białegostoku, Olsztyna, Gdańska, Gdyni, Sopotu, Kołobrzegu, Szczecina, Piły, Poznania, Łodzi, Częstochowy, Katowic, Włocławka, Krakowa, Zakopanego.

Oprócz pociągów dalekobieżnych i wojewódzkich na stacji Toruń Główny zatrzymują się również pociągi BiT City. Składy kursują na trasie Toruń Wschodni – Bydgoszcz Główna. Od 14 grudnia 2014 roku połączenia te są obsługiwane przez nowe składy typu Pesa Elf 22WEc[16].

Na stacji Toruń Główny zaczynają i kończą bieg składy jadące z i do: Bydgoszczy, Poznania, Inowrocławia, Mogilna, Gniezna, Grudziądza, Chełmży, Brodnicy, Iławy, Łodzi, Kutna, Sierpca, Lipna i Włocławka[17].

Kolejowa Izba Tradycji edytuj

 
Fragment ekspozycji Kolejowej Izby Tradycji

Na terenie dworca, w budynku dawnej poczty, mieści się Kolejowa Izba Tradycji[18]. Jest to muzeum gromadzące eksponaty związane z kolejnictwem. W latach 2015–2017 mieściło się w budynku administracyjnym na stacji kolejowej Toruń Kluczyki (jako Izby Tradycji Toruńskiego Węzła Kolejowego)[19][20]. Na terenie dworca Toruń Główny działa od 21 marca 2017 roku[18]. Jest prowadzone przez Stowarzyszenie Toruńska Kolejowa Izba Tradycji (formalnie powołanej w 2018 roku). Działalność Kolejowej Izby Tradycji finansuje Polregio, ponadto ze Stowarzyszeniem Toruńskiej Kolejowej Izby Tradycji współpracuje Muzeum Okręgowe w Toruniu, które przekazało Kolejowej Izbie Tradycji dziesięć gablot[19].

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. ↑ Przetarg na dworcowe pomieszczenia. torun.pl, 2014-07-14. [dostęp 2015-11-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-11-13)].
  2. ↑ a b c d Urząd Transportu Kolejowego, Przewozy pasażerskie [online], Portal statystyczny UTK [dostęp 2023-02-20] (pol.).
  3. ↑ Wymiana pasażerska na stacjach w Polsce w 2018 r. [online], Urząd Transportu Kolejowego [dostęp 2020-01-30].
  4. ↑ Urząd Transportu Kolejowego: Wymiana pasażerska - Dane o stacjach 2022. [dostęp 2023-09-17].
  5. ↑ Podgórz sprzed lat. Kolejowo: z dworca Toruń Główny na Towarowy i do nowej lokomotywowni
  6. ↑ Trwa remont Dworca Głównego w Toruniu. torun.naszemiasto.pl, 2014-07-08. [dostęp 2015-11-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-11-13)].
  7. ↑ Toruń: miasto przejęło na własność główny dworzec kolejowy. wiadomości.onet.pl, 2014-01-10. [dostęp 2015-11-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-11-15)].
  8. ↑ DWORZEC PRZYJAZNY DLA PODRÓŻNYCH. torun.pl. [dostęp 2015-11-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-11-13)].
  9. ↑ Nowy dworzec Toruń Główny już służy podróżnym. kurier-kolejowy.pl, 2015-11-12. [dostęp 2015-11-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-11-13)].
  10. ↑ Niezapomniane tradycje kolei | www.torun.pl [online], www.torun.pl [dostęp 2017-03-21] (pol.).
  11. ↑ Urbitor dalej zarządza Dworcem Głównym | www.torun.pl [online], www.torun.pl [dostęp 2017-03-27] (pol.).
  12. ↑ Gmina Miasta Toruń: Gminny Program Opieki nad Zabytkami Miasta Torunia na lata 2022–2025. 2021, s. 124.
  13. ↑ Na dworcu się dzieje. torun.pl, 2014-10-17. [dostęp 2015-11-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-11-13)].
  14. ↑ Dworzec odzyska dawny blask. torun.pl, 2014-04-03. [dostęp 2015-11-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-11-13)].
  15. ↑ Powstaje nowy tunel pod Dworcem Toruń Główny. nowosci.com.pl, 2014-07-08. [dostęp 2015-11-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-03-14)].
  16. ↑ Będą kolejne Elfy dla kujawsko-pomorskiego?. inforail.pl, 2014-12-12. [dostęp 2015-11-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-11-13)].
  17. ↑ Internetowa wyszukiwarka połączeń kolejowych [online], rozklad-pkp.pl [dostęp 2020-04-15].
  18. ↑ a b Kolejowa Izba Tradycji w Toruniu. torun.pl. [dostęp 2023-05-30].
  19. ↑ a b Patryk Galarski: Kolejowa Izba Tradycji w Toruniu czeka już na zwiedzających [WYWIAD]. serwiskolejowy.pl. [dostęp 2023-05-30].
  20. ↑ Monika Kaczyńska: Kolejowa Izba Tradycji na Dworcu Toruń Główny. radiopik.pl, 2017-03-21. [dostęp 2023-05-30].

Bibliografia edytuj

Linki zewnętrzne edytuj

Toruń Główny
Linia 18 Kutno – Piła Główna (109,058 km)
   
Toruń Czerniewice
odległość: 5,809 km
  
odległość: 2,683 km
Linia 353 Poznań Wschód – Skandawa (134,706 km)
   
Suchatówka
odległość: 13,699 km
  
odległość: 2,712 km
Linia 734 Nieszawka – Toruń Towarowy TRB (2,474 km)
   
Toruń Kluczyki
odległość: 0,504 km
  
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Toruń_Główny&oldid=73329222”