Tramwaje w Lizbonie

system komunikacji tramwajowej w stolicy Portugalii

Tramwaje w Lizbonie − system komunikacji tramwajowej działający w Lizbonie, stolicy Portugalii.

Tramwaje w Lizbonie
tramwaj
Ilustracja
Tramwaje różnych typów na Praça do Comércio
Państwo

 Portugalia

Lokalizacja

Lizbona

Operator

Carris

Liczba linii

6

Lata funkcjonowania

od 1873

Infrastruktura
Schemat sieci
Długość sieci

48 km

Rozstaw szyn

900 mm[1]

Napięcie zasilania

600 V DC[2]

Strona internetowa
Wagon historyczny typu remodelado
Wagon historyczny typu ligeiros
Tramwaj niskopodłogowy articulado

Historia edytuj

Pierwsze tramwaje konne na ulice Lizbony wyjechały 17 listopada 1873, połączyły one dworzec kolejowy Santa Apolonia z dzielnicą Santos. Następnie linię wydłużono do Belém. Pierwszą zajezdnię wybudowano w Santo Amaro, która funkcjonuje do dzisiaj jako zajezdnia i muzeum tramwajowe. W ciągu następnych lat sieć tramwajowa była rozbudowywana (utrzymywano 1200 koni) oraz przebudowano torowiska tramwajowe na tor o szerokości 900 mm z powodu przebudowania omnibusów konnych przez właścicieli do poruszania się po torach tramwajowych.

Tramwaje elektryczne w Lizbonie uruchomiono 31 sierpnia 1901 na trasie z Cais do Sodrè do Algès. Ostatecznie tramwaje konne zostały zastąpione przez elektryczne w następnym roku. Do 1928 zakończono rozbudowę sieci w górzystej części Lizbony, budując trasę obecnej linii 28 na Calçada da Săo Francisco (znajduje się tu najbardziej stromy podjazd tramwajowy na świecie wynoszący 145‰, a na wielu odcinkach podjazdy osiągają pochylenie przekraczające 120‰). Rozwój sieci tramwajowej trwał do lat 50. XX w., wtedy to osiągnęła największą długość wynoszącą 76 km i liczbę 27 linii.

Od 1959 rozpoczęto likwidację odcinków sieci tramwajowej. Na początku lat 70. zlikwidowano linie na przedmieściach. Pod koniec lat 70. opracowano studium, które wskazało potrzebę zachowania tramwajów w górzystej części miasta i linii biegnącej wzdłuż rzeki Tag, pozostałe odcinki miano eksploatować do czasu śmierci technicznej. W latach 1991–1997 zlikwidowano około 2/3 sieci tramwajowej, pozostawiając jedynie linie w najstarszej części miasta oraz jedną trasę wzdłuż rzeki Tag, którą zmodernizowano, zakupiono też nowe tramwaje niskopodłogowe.

Linie edytuj

Od kwietnia 2018 r. sieć tramwajowa składa się z 6 linii:

  • 12: Praça da Figueira – Martim Moniz – São Tomé – Praça da Figueira (linia okrężna)
  • 15: Praça da FigueiraPraça do Comércio – Cais de Sodre – Santos – Alcântara-Mar – Santo Amaro – BelémAlgés (Jardim)
  • 18: Cais do Sodré – Santos – Alcântara-Mar – Boa Hora – Cemitério Ajuda
  • 24: Praça Luís de Camões – Rato – Campolide
  • 25: Campo Ourique (Prazeres) – Conde Barão – Santos – Lapa – EstrelaRua da Alfândega
  • 28: Campo Ourique (Prazeres) – Graça – São Tomé – Rua da Conceição – São Bento – Estrela - Martim Moniz

Tabor edytuj

Obecnie po Lizbonie kursują zmodernizowane w połowie lat 90. XX w. stare tramwaje, które po modernizacji nazwano Remodelado. Dla linii nr 15 zakupiono niskopodłogowe tramwaje wybudowane w zakładach CAF w ilości 10 sztuk. Zmodernizowane tramwaje Remodelado wyposażone są w dwa rodzaje odbieraków prądu: odbieraki rolkowe i pantografy. Łącznie w Lizbonie są 54 tramwaje Remodelado oraz 10 tramwajów CAF.

Tabor składa się z:

  • 45 wagonów historycznych typu remodelados (seria 541-585)
  • 9 wagonów historycznych typu ligeiros z lat 1936-1947 (z niewielkimi zmianami) o numerach 713, 717, 720, 732, 733, 735, 741, 742, 744[3]
  • 10 nowoczesnych wagonów niskopodłogowych, przegubowych o długości 24 metrów[4]

Przypisy edytuj

  1. C.C.: “Eléctricos portugueses em museus estrangeiros” Público (Local: Lisboa) (1996.11.18): p.41
  2. Der weltweite Markt für Light-Rail-Vehicles : Märkte – Beschaffungen – Hersteller – Trends: 8. SCI Verkehr GmbH: Köln, 2008.09
  3. John Laidlar: “Carris: Companhia Carris de Ferro de Lisboa and the Museu da Carris (Carris Transport Museum)The Luso Pages, for topics of Anglo-Portuguese interest. (Visitado a 2012.07.06.)
  4. Carlos BRAZÃO: Nuevos Tranvias para Lisboa. 1995, s. 108, 109 (Maquetren nr 35). (hiszp.).

Bibliografia edytuj

Linki zewnętrzne edytuj