Tramwaje w Ozorkowie
Tramwaje w Ozorkowie – fragment systemu komunikacji tramwajowej w aglomeracji łódzkiej funkcjonujący od 9 kwietnia 1922[1] do 2 lutego 2018 roku[2]. W mieście kursowała jedynie jedna linia (przez większość historii mająca numer 46) łącząca Ozorków ze Zgierzem oraz Łodzią. Była to najdłuższa linia w Polsce oraz jedna z najdłuższych w Europie licząca ok. 30 km[3].
| tramwaj | |
 Tramwaj 803N „kanciak” zmodernizowany przez Międzygminną Komunikację Tramwajową Sp. z o.o. o numerze 4 w Ozorkowie w 2011 roku. | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Lokalizacja | |
| Organizator |
Urząd miasta Ozorków |
| Operator |
Międzygminna Komunikacja Tramwajowa Sp. z o.o. (1993–2012) MPK-Łódź (2012–2018) |
| Liczba linii |
1 |
| Lata funkcjonowania |
od 9 kwietnia 1922 do 2 lutego 2018 |
| Infrastruktura | |
 Trasa tramwaju do Ozorkowa przed zawieszeniem | |
| Rozstaw szyn |
1000 mm |
| Napięcie zasilania |
-600 V DC |
| Liczba zajezdni |
0 (zajezdnie na terenie Łodzi) |
Historia przed zawieszeniem edytuj
Na początku istnienia tramwajów ozorkowskich, kursowały one od stacji w Zgierzu przebiegając trasą dzisiejszej linii 45, następnie oddzielając się na Kuraku i jadąc przez Proboszczewice, Lućmierz, Rosanów, Emilię, Słowik oraz Aleksandrię, kończąc na krańcówce na ul. Wyszyńskiego w Ozorkowie. Obsługiwane były wtedy przez Towarzystwo Łódzkich Wąskotorowych Elektrycznych Kolei Dojazdowych[4], które stało się częścią komunikacji miejskiej po II wojnie światowej. W pierwszych latach funkcjonowała tam trakcja parowa[1]. W roku 1986 tramwaj wydłużono do ul. Cegielnianej[5], a trójkąt na ul. Wyszyńskiego był wykorzystywany jedynie w czasie remontów. Od 1986 nie wydłużono linii, jedynie sporadyczne wykonywano naprawy. Od 1992 roku kursy wykonywała Międzygminna Komunikacja Tramwajowa Sp. z o.o.[6] W roku 2014 spółkę zlikwidowano, a kontrolę nad linią przejęło MPK-Łódź. Ostatni raz tramwaj jechał planowo w Ozorkowie 2 lutego 2018 roku[2]. 4 dni przed zawieszeniem kursowania tramwajów miał miejsce specjalny upamiętniający linię przejazd historycznym tramwajem Konstal 803N z Łodzi do Ozorkowa zorganizowany przez Klub Miłośników Starych Tramwajów w Łodzi[7].
Oznaczenie linii oraz jej trasa edytuj
W czasie istnienia linii wielokrotnie zmieniano jej trasę, jednak głównie poza granicami Ozorkowa. Po elektryfikacji linii w roku 1926, tramwaj łączył miasto bezpośrednio z Łodzią. W trakcie II wojny światowej linia uzyskała oznaczenie „40”, po wojnie zaś – „46”. Jeździł wtedy do pętli na ul. Północnej, która pełniła funkcję dworca tramwajów podmiejskich[8]. W roku 2004 linia „46” prowadziła z Ozorkowa do Chocianowic, znacznie wydłużając trasę[9].
Wprowadzono też linię „46A” niedojeżdżającą do Ozorkowa, ale kończącą na Helenówku oraz linię „46bus” będącą nocnym odpowiednikiem linii „46”[10]. Po likwidacji Międzygminnej Komunikacji Tramwajowej w 2012 roku zlikwidowano linię „46A”, a trasę linii „46” przekierowano na Zdrowie, a następnie na Stoki.
Zawieszenie tramwaju edytuj
Tramwaje do Ozorkowa ostatni raz jeździły 2 lutego 2018 roku. Przyczyną zawieszenia był zły stan infrastruktury tramwajowej[2].
Po zawieszeniu edytuj
Od dnia 4 lutego 2018 na trasie dawnego tramwaju kursowały autobusy linii „Z46” dojeżdżające z Ozorkowa jedynie do Radogoszcza[11]. Po dwóch latach linę powierzono prywatnemu podwykonawcy BP Tour[12]. Po odbudowaniu tramwaju na odcinku Helenówek – Zgierz linię „Z46” skrócono do relacji Zgierz – Ozorków, a niedługo potem nieobsługiwany odcinek przekazano ZPK Markab, zmieniając oznaczenie na linię „10”[13]. Z tym wiązało się zakończenie wykonywania nocnych kursów do Ozorkowa.
Przyszłość edytuj
Mimo chęci gminy Ozorków, wysokie koszty odbudowy oraz utrzymania sprawiły, iż nie ma obecnie planów na odbudowę trasy tramwajowej[14]. W lipcu 2023 zdemontowano szyny z dawnej pętli przy ul. Cegielnianej – samorząd postanowił zrezygnować z dzierżawienia terenu, na którym była usytuowana (jest to własność prywatna)[15].
Przypisy edytuj
- ↑ a b Muzeum Komunikacji Miejskiej MPK-Łódź: 100 lat zajezdni Helenówek II 1922-2022.
- ↑ a b c Ozorków: Ostatni tydzień ruchu tramwajowego. transport-publiczny.pl, 2018-01-27. [dostęp 2022-12-06].
- ↑ Łódź-Ozorków – najdłuższa linia tramwajowa w Polsce do zamknięcia. Czasowego?. portalsamorzadowy.pl, 2018-01-29. [dostęp 2022-12-06].
- ↑ Łódzkie Wąskotorowe Elektryczne Koleje Dojazdowe Spółka Akcyjna. szukajwarchiwach.gov.pl. [dostęp 2022-12-09].
- ↑ Ozorków: Przesiadka na dworcu wąskotorówki. transport-publiczny.pl, 2014-04-07. [dostęp 2022-12-06].
- ↑ Zarys historii – MPK-Łódź Spółka z o.o.. mpk.lodz.pl. [dostęp 2022-12-06].
- ↑ Tramwajem do Ozorkowa, jeszcze przed zawieszeniem ruchu. kmst.pl. [dostęp 2022-12-09].
- ↑ Łódzkie tramwaje i autobusy – linia tramwajowa 46. mkmlodz.webd.pl. [dostęp 2022-12-09].
- ↑ Na podstawie archiwum rozkładów ze strony MPK-Łódź.
- ↑ Międzygminna Komunikacja Tramwajowa Sp. z o.o. – Rozkłady jazdy 46 46 bus 46A. [dostęp 2022-12-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-07-11)].
- ↑ Archiwum strony MPK-Łódź.
- ↑ Od 1 marca MPK Łódź oddaje Z45 i Z46 prywatnej firmie. expressilustrowany.pl, 2020-02-28. [dostęp 2022-12-09].
- ↑ Ozorków: Za tydzień MUK Zgierz zastąpi łódzkie MPK. Będzie chaos?. transport-publiczny.pl, 2022-01-24. [dostęp 2022-12-09].
- ↑ Tramwaj do Ozorkowa odchodzi w zapomnienie. transport-publiczny.pl, 2022-02-05. [dostęp 2022-12-09].
- ↑ Kasper Fiszer: Trwa rozbiórka pętli w Ozorkowie. „Porządkujemy teren po tramwaju”. transport-publiczny.pl, 2023-07-24. [dostęp 2023-07-25]. (pol.).