Tramwaje w Pabianicach
Tramwaje w Pabianicach – fragment systemu komunikacji tramwajowej aglomeracji łódzkiej funkcjonującej w Pabianicach łączącej miasto z Ksawerowem oraz Łodzią funkcjonujący z przerwami od 17 stycznia 1901[1][2].
| tramwaj | |
.jpg) Tramwaj Konstal 805Na na linii 41 w Pabianicach | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Lokalizacja | |
| Organizator |
Urząd Miasta Łodzi |
| Operator | |
| Liczba linii |
1 |
| Lata funkcjonowania |
od 1901 z przerwami |
| Infrastruktura | |
 Trasa linii 41 będącej jedyną linią jeżdzącą do Pabianic | |
| Rozstaw szyn |
1000 mm |
| Napięcie zasilania |
-600 V DC |
| Liczba zajezdni |
0 (zajezdnie na terenie Łodzi) |
| Strona internetowa | |
Historia edytuj
Po raz pierwszy tramwaj na ulicach Pabianic pojawił się 17 stycznia 1901 roku[1]. Łączący Pabianice z Łodzią tramwaj dojeżdżał jedynie na przedmieścia Pabianic, mając końcowy przystanek przy kościele św. Floriana. W 1905 roku linię wydłużono do centrum miasta, pod magistrat. Kolejne przedłużenie trasy pabianickiego tramwaju miało miejsce w 1924 roku[2]. Wtedy tramwaj docierał do dworca PKP. W roku 1940 linię tramwajową Pabianice – Łódź oznaczono numerem 70. Po wojnie linię oznaczono nr 41. W 1968 roku wydłużono linię do pętli Wiejska oraz wybudowano pętlę Duży Skręt. W tym samym roku na trasie Wiejska – Duży Skręt uruchomiono linię dodatkową 41BIS. W latach 80. istniały plany budowy linii tramwajowej na największe pabianickie osiedle – Bugaj[2]. Zbudowano nawet na niewielkim odcinku tory – na skrzyżowaniu ulic Nawrockiego i Waltera-Jankego oraz Świetlickiego, zdemontowane dopiero w 2014[3]. Planów jednak nie zrealizowano. W 1993 linię tramwajową 41, należącą do MPK Łódź przejęła MKT (Międzygminna Komunikacja Tramwajowa). W 1998 zlikwidowano linię 41BIS, a zamiast niej MZK Pabianice uruchomił autobus linii 11. Na tej samej trasie 4 października 2004 MPK Łódź uruchomiło obsługiwaną tramwajami solo 805Na linię P, kursowała do końca 2006 roku[2].
Od 2004 roku linia do Łodzi ponownie była zarządzana przez MPK Łódź. Na ulicach Pabianic pojawiły się ponownie składy 2× 805Na zamiast wagonów typu 803N. W tramwajach przestały obowiązywać bilety MZK Pabianice. Linia docierała do Helenówka, to znacznie dalej, niż 41, które jeździło jedynie do Placu Niepodległości. Miesiąc później, 1 lutego 2004 linia 11 została przedłużona do Zgierza, a 1 marca 2004 kursy do Helenówka otrzymały oznaczenie 11A. Niedługo później MPK reaktywowało miejską linię w Pabianicach na trasie Wiejska – Duży Skręt[2].
W 2008, w związku z zakończeniem budowy łódzkiej części Łódzkiego Tramwaju Regionalnego kursy linii 11 skrócono do Chocianowic-Ikei, likwidując jednocześnie linię 11A. Związane to było ze złym stanem torowiska w Ksawerowie i Pabianicach, niedostosowanym do nowoczesnych tramwajów Pesa. Między Łodzią a Chocianowicami kursował tramwaj linii P[2].
W 2010 numeracja linii powróciła do liczby 41, a wraz z tym nastąpiła zmiana taryfy na taryfę lokalną[2], potem zmienioną na taryfę międzygminną, obecnie funkcjonującą w formie taryfy strefowej[4].
14 maja 2017 zawieszono kursowanie tramwaju ze względu na zły stan techniczny sieci trakcyjnej i torowiska. Wprowadzona została autobusowa komunikacja zastępcza Z41 kursująca od Dworca PKP do Chocianowic Ikea[5]. W okresie od 2 lipca do 31 sierpnia 2017 przedłużono trasę linii Z41 do stacji Łódź Dąbrowa[6]. 1 listopada 2017 po przeprowadzeniu remontu trakcji elektrycznej przywrócono kursowanie tramwaju[7].
W związku z remontem trasy tramwajowej w Pabianicach ruch tramwajów został zawieszony 1 marca 2020 r.[8] Przywrócenie ruchu miało miejsce 1 lipca 2023 r.[9] Wówczas po raz pierwszy na trasę zawitały tramwaje całkowicie niskopodłogowe[10]. Zgodnie z założeniami MPK Łódź ponad połowa kursów na linii 41 ma być obsługiwana przez tabor niskopodłogowy. Podczas kursów niskopodłogowych, oznaczonych w rozkładzie, najczęściej jeżdzą tramwaje Pesa 122N, przeznaczone na tę trasę w ramach Łódzkiego Tramwaju Regionalnego. Czasem na trasie można spotkać także Moderusy Gamma. Pozostałą część kursów zazwyczaj obsługuje Konstal 805Na[11][12].
Linie tramwajowe edytuj
Dawniej edytuj
Poniższy wykaz pokazuje linie funkcjonujące do 2010 roku[2][13].
| Nr linii | Trasa | Lata funkcjonowania |
|---|---|---|
| 11 | Pabianice: Wiejska – Łaska, Zamkowa, Warszawska; Ksawerów: Łódzka; Łódź: Pabianicka, Piotrkowska, Żwirki, Kościuszki, Zachodnia, Zgierska, Zgierz: Łódzka, 1 Maja – Zgierz Plac Kilińskiego | 1998–2008 |
| 11A | Pabianice: Wiejska – Łaska, Zamkowa, Warszawska; Ksawerów: Łódzka; Łódź: Pabianicka, Piotrkowska, Żwirki, Kościuszki, Zachodnia, Zgierska – Łódź Helenówek | 1998–2008 |
| 41 | Pabianice: Wiejska – Łaska, Zamkowa, Warszawska; Ksawerów: Łódzka; Łódź: Pabianicka – Łódź Plac Niepodległości | z przerwami w latach 1956–2020[8] oraz od 2023[9] |
| 41BIS / P | Wiejska – Łaska, Zamkowa, Warszawska – Duży Skręt | 1969–1998 |
| 70 | Pabianice: Dworzec PKP – Łaska, Zamkowa, Warszawska; Ksawerów; Łódź: Pabianicka – Łódź Plac Niepodległości [niem. Südring] | okres II wojny światowej |
| P | Pabianice: Wiejska – Łaska, Zamkowa, Warszawska; Ksawerów: Łódzka; Łódź: Pabianicka – Łódź IKEA | 2004–2006 oraz 2008–2010 |
Obecnie (stan na lipiec 2023)[14] edytuj
| Nr linii | Trasa |
|---|---|
| 41 | Pabianice: Wiejska – Łaska, Zamkowa, Warszawska; Ksawerów: Łódzka; Łódź: Pabianicka – Łódź Plac Niepodległości |
Kontrowersje edytuj
W latach 2009 i 2011–2012 prezydent Pabianic Zbigniew Dychto rozważał zastąpienie tramwajów autobusami MZK Pabianice. W przygotowanym przez miasto raporcie większość osób deklarowało, że tramwaj w Pabianicach musi pozostać[15]. Mimo tych danych w 2017 niektórzy wypowiadali się przeciwko tramwajowi mówiąc o jego awaryjności i głośności[15][16]. Te opinie jednakże nie były na tyle głośne, aby zlikwidować tramwaj[2][17].
Przypisy edytuj
- ↑ a b Ruda Pabianicka – Historia komunikacji w latach 1901–1996.. mkmlodz.webd.pl. [dostęp 2023-01-14].
- ↑ a b c d e f g h i Broszura pt. LINIA 41 – JESZCZE TU WRÓCĘ! Klubu Miłośników Starych Tramwajów w Łodzi.
- ↑ Zanim wrócą pabianickie tramwaje – opowieść o szynach biegnących środkiem miasta (i tych na Bugaju). www.zyciepabianic.pl, 2021-10-21. [dostęp 2023-01-14]. (pol.).
- ↑ Obowiązujące opłaty w lokalnym transporcie zbiorowym w Łodzi. www.mpk.lodz.pl, 22 lutego 2017. [dostęp 2023-01-15]. (pol.).
- ↑ Zawieszenie kursowania tramwajów.
- ↑ Damian Orłowski, Zobacz nową trasę Z41 – Pabianice – portal informacyjny, „Pabianice – portal informacyjny”, 29 czerwca 2017 [dostęp 2017-08-20] (pol.).
- ↑ Wraca tramwaj.
- ↑ a b Od dnia 1 marca 2020 r. do odwołania zawieszona zostanie tramwajowa linia 41. mpk.lodz.pl, 1 marca 2020. [dostęp 2023-01-15]. (pol.).
- ↑ a b PAP/RAF: Wrócił tramwaj łączący Łódź z Pabianicami. portalsamorzadowy.pl, 2023-07-01. [dostęp 2023-07-01]. (pol.).
- ↑ Ważne zmiany od 1 lipca. Wraca tramwaj – KomunikacjaPabianice.pl [online], komunikacjapabianice.pl [dostęp 2023-07-03].
- ↑ Redakcja: Jutro rusza tramwaj. nowezyciepabianic.pl, 2023-06-30. [dostęp 2023-07-04]. (pol.).
- ↑ Od 1 lipca wraca tramwaj – Łódzki Tramwaj Metropolitalny [online], 30 czerwca 2023 [dostęp 2023-07-21] (pol.).
- ↑ Wojciech Dębski: Łódzkie tramwaje i autobusy – linie tramwajowe. mkmlodz.webd.pl. [dostęp 2023-01-15]. (pol.).
- ↑ Od 1 lipca 2023 r., uruchomienie tramwajowej linii 41. MPK-Łódź, 2023-07-01. [dostęp 2023-07-01]. (pol.).
- ↑ a b Nie chcemy tego tramwaju!. www.zyciepabianic.pl, 2017-11-06. [dostęp 2023-01-15]. (pol.).
- ↑ Przemek Jach: Tramwaj vs. autobus (SONDA). epainfo.pl, 2017-05-19. [dostęp 2023-01-15]. (pol.).
- ↑ Jan Wojtal: Końca inwestycji nie widać. Opóźnienia są gigantyczne. Kiedy tramwaj pojedzie do Pabianic?. www.fakt.pl, 2022-10-08. [dostęp 2023-01-15]. (pol.).