Trapella sinensis

*Trapella sinensis*
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	astropodobne
Rząd	jasnotowce
Rodzina	babkowate
Rodzaj	Trapella
Gatunek	Trapella sinensis
	Nazwa systematyczna
	Trapella sinensis Oliver in J. D. Hooker; Icon. Pl. 14: pl. 1595. 1887
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Trapella sinensis – gatunek roślin z rodziny babkowatych reprezentujący monotypowy rodzaj Trapella D. Oliver, Hooker's Icon. Pl. 16: ad t. 1595. Jun 1887^[4]. Występuje we wschodnich Chinach, na Rosyjskim Dalekim Wschodzie, Półwyspie Koreańskim i w Japonii^[5]. Roślina występująca w wodach stojących i wolno płynących^[6].

Nazwa nawiązuje do podobnego z wyglądu i zajmowanego siedliska rodzaju kotewka Trapa^[6].

Morfologia edytuj

Pokrój: Roślina zielna (jednoroczna) o nagich łodygach osiągających do 60 cm długości^[3], korzeniąca się na dnie^[6] i tworząca poziomo rosnące rozłogi^[3].

Liście: Naprzeciwległe, pozbawione przylistków^[6]. Podwodne liście równowąskie do lancetowatych, siedzące^[6], osiągające 3-5 cm długości i 5-7 mm szerokości^[3]. Liście pływające ogonkowe, z blaszką okrągławą do rombowatej, ząbkowanej na brzegach^[6]. Ogonek osiąga do ok. 3 cm długości i podobnie blaszka liściowa^[3].

Kwiaty: Pojedyncze w kątach liści, zwykle podwodne i zamknięte – klejstogamiczne, rzadziej otwierające się nad powierzchnią wody. Szypułka kwiatowa ma od 1,5 do 3 cm długości i wydłuża się podczas owocowania. Kielich trwały, długości 2 mm, z 5 ostrymi ząbkami, przylegający do zalążni. Korona jasnoczerwona, długości 2 do 3,5 cm, zrośnięta w dole w lejkowatą rurkę, z dwoma słabo zaznaczonymi wargami – dolną trójłatkową i górną dwułatkową. Pręciki dwa płodne, a dwa wykształcone jako prątniczki z łącznikiem płatkowato rozszerzonym. Zalążnia w 3/4 dolna, dwukomorowa, z jednym zalążkiem płodnym. Szyjka słupka wydłużona, rozwidlona na końcu i tu z dwoma nierównymi łatkami znamienia^[6]^[3].
Owoce: Walcowate, drewniejące, jednonasienne. Na szczycie z trwałymi działkami i 3–5 haczykowatymi, kolczastymi lub czasem też spiralnie skręconymi przydatkami (osiągającymi do 7 cm długości), czasem też z 2 lub 3 skrzydełkami^[6]^[3].

Systematyka i pochodzenie edytuj

Jeden z rodzajów plemienia Gratioleae z rodziny babkowatych (Plantaginaceae)^[7]^[2]^[8]. Skamieniałości tych roślin z trzeciorzędu znane są z Azji Środkowej i Europy^[6].

Pierwotnie rodzaj opisany i zaliczany przez ponad wiek był do rodziny połapkowatych Pedaliaceae, w połowie XX wieku zaproponowano także jego wyodrębnienie w randze osobnej rodziny Trapellacae^[5]^[6]. Powiązanie filogenetyczne z rodziną babkowatych i przynależność do plemienia Gratioleae wykazały analizy molekularne^[7].

Przypisy edytuj

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ ^a ^b Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2020-11-03] (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g Trapella sinensis Oliver. [w:] Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2020-11-03].
↑ Trapella. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian National Museum of Natural History. [dostęp 2020-11-03].
↑ ^a ^b Trapella Oliver. [w:] Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2020-11-03].
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j Christopher D.K. Cook, Bernardo J. Gut, E. Martyn Rix, Jakob Schneller, Marta Seitz: Water plants of the world. Hague: D. W. Junk, 1974, s. 539. ISBN 90-6193-024-3.
↑ ^a ^b Gormley, Ingeborg C.; Bedigian, Dorothea; Olmstead, Richard G.. Phylogeny of Pedaliaceae and Martyniaceae and the Placement of Trapella in Plantaginaceae s. l.. „Systematic Botany”. 40, 1, s. 259-268, 2015. DOI: 10.1600/036364415X686558.
↑ David J.D.J. Mabberley David J.D.J., Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 932, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200 .

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2020-11-03] (ang.).

[china_gat-3] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g Trapella sinensis Oliver. [w:] Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2020-11-03].

[ing-4] Trapella. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian National Museum of Natural History. [dostęp 2020-11-03].

[china-5] Trapella Oliver. [w:] Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2020-11-03].

[cook-6] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j Christopher D.K. Cook, Bernardo J. Gut, E. Martyn Rix, Jakob Schneller, Marta Seitz: Water plants of the world. Hague: D. W. Junk, 1974, s. 539. ISBN 90-6193-024-3.

[gorm-7] Gormley, Ingeborg C.; Bedigian, Dorothea; Olmstead, Richard G.. Phylogeny of Pedaliaceae and Martyniaceae and the Placement of Trapella in Plantaginaceae s. l.. „Systematic Botany”. 40, 1, s. 259-268, 2015. DOI: 10.1600/036364415X686558.

[mabb-8] David J.D.J. Mabberley David J.D.J., Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 932, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200 .

[4]

[5]

[6]

[1]

[2]

[3]

[7]

[8]