Tri(tert-butoksy)silanotiol

związek chemiczny

Tri(tert-butoksy)silanotiol, (But
O)
3
SiSH
organiczny związek chemiczny krzemu o dużej zawadzie sterycznej, zawierający ugrupowanie krzemotiolowe SiSH. Jest to bezbarwna ciecz o nieprzyjemnym zapachu (jednak nie tak silnym jak dla większości tioli). Został otrzymany po raz pierwszy w 1962 roku[3]. Jest jedynym znanym silanotiolem nieulegającym w warunkach wodnych szybkiej hydrolizie do silanolu R
3
SiOH
i H
2
S
[5]. Wykazuje właściwości kwasowe i z zasadami tworzy sole – tri(tert-butoksy)silanotiolany. Jego sole z aminami pierwszorzędowych krystalizują jako tetramery powiązane wiązaniami wodorowymi o unikalnej strukturze kubanu (związki te na powietrzu w temperaturze pokojowej ulegają rozkładowi w ciągu kilku godzin, dlatego praca z nimi wymaga obniżenia temperatury do ok. −70 °C)[6].

Tri(tert-butoksy)silanotiol
Ogólne informacje
Wzór sumaryczny

C12H28O3SSi

Inne wzory

(But
O)
3
SiSH
, (tBuO)
3
SiSH
, (t-C
4
H
9
O)
3
SiSH

Masa molowa

280,50 g/mol

Wygląd

bezbarwna ciecz

Identyfikacja
Numer CAS

690-52-8

PubChem

5246420

Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą
stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)

Z metalami bloku d (np. ze złotem[7] oraz manganem[8]) tworzy S- lub S,O-donorowe połączenia kompleksowe.

Przypisy edytuj

  1. W. Wojnowski, A. Herman, Beiträge zur Chemie der Silicium-Schwefel-Verbindungen. XX [1] Die Dissoziation der Silanthiole in wäßriger Lösung, „Zeitschrift für anorganische und allgemeine Chemie”, 425 (1), 1976, s. 91–96, DOI10.1002/zaac.19764250111 (niem.).
  2. J. Chojnacki, Relationship Between Electronic Structure and Geometry of Silanethiols and Their Derivatives. Elucidation of Copper Group Silanethiolates, „Journal of Molecular Structure: THEOCHEM”, 862 (1–3), 2008, s. 112–117, DOI10.1016/j.theochem.2008.05.006 (ang.).
  3. a b c Ryszard Piękoś, Wiesław Wojnowski, Untersuchungen über die Alkoholyse des SiS2. II. Darstellung von Trialkoxysilanthiolen und Tetraalkoxycyclodisilthianen aus den tertiären Alkoholen, „Zeitschrift für anorganische und allgemeine Chemie”, 318 (3–4), 1962, s. 212–216, DOI10.1002/zaac.19623180310 (niem.).
  4. Hai-Shan Dang, Brian, P. Roberts, Derek A. Tocher, Selective radical-chain epimerisation at electron-rich chiral tertiary C-H centres using thiols as protic polarity-reversal catalysts, „Journal of the Chemical Society, Perkin Transactions 1”, 2001, s. 2452–2461, DOI10.1039/B103558B (ang.).
  5. A. Herman, B. Becker, W. Wojnowski, Beiträge zur Chemie der Silicium-Schwefel-Verbindungen. XXIII. Die Hydrolysereaktion der Silanthiole, „Zeitschrift für anorganische und allgemeine Chemie”, 450 (1), 1979, s. 178–182, DOI10.1002/zaac.19794500121 (niem.).
  6. B. Becker i inni, Cubane-like structure of a silanethiol – primary amine assembly – a novel, unusual hydrogen bond pattern, „Chemical Communications”, 2004, s. 620–621, DOI10.1039/b313576d (ang.).
  7. W. Wojnowski i inni, Contributions to the Chemistry of Silicon-Sulfur Compounds. 65. Synthesis, crystal and molecular structure of cyclo-tetrakis[tri-tert-butoxysilanethiolatogold(I)], [(t-C4H9O)3SiSAu]4, the first example of an Au4S4 ring System, „Zeitschrift für anorganische und allgemeine Chemie”, 620 (8), 1994, s. 1417–1421, DOI10.1002/zaac.19946200816 (ang.).
  8. Anna Kropidłowska i inni, Heteroleptic tri-tert-butoxysilanethiolate complexes of manganese(II), „Journal of Thermal Analysis and Calorimetry”, 88 (2), 2007, s. 463–470, DOI10.1007/s10973-007-8088-6 (ang.).