Trzyszczowate (Cicindelinae) – podrodzina owadów z rzędu chrząszczy licząca ok. 2600 gatunków[1], wcześniej klasyfikowana jako rodzina Cicindelidae, obecnie zaliczana do biegaczowatych (Carabidae)[2].

Trzyszczowate
Cicindelinae
Latreille, 1802
Ilustracja
Trzyszcz piaskowy (Cicindela hybrida)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Gromada

owady

Podgromada

owady uskrzydlone

Rząd

chrząszcze

Podrząd

chrząszcze drapieżne

Rodzina

biegaczowate

Podrodzina

trzyszczowate

Cicindela chinensis

Członkowie tej podrodziny to średniej wielkości chrząszcze będące zajadłymi drapieżnikami, uparcie ścigającymi swą zdobycz. Dzięki smukłym nogom i wydłużonym stopom mogą się bardzo szybko poruszać i są to najszybsze owady biegające po ziemi. Potrafią też stosunkowo dobrze latać. Poruszają się jakby krótkimi skokami, a największą sprawność ruchu osiągają w czasie upału. Swoją zdobycz tropią dzięki bardzo dobremu wzrokowi w dużych wypukłych oczach. Głowa jest szersza od przedplecza. Szczeciniaste długie czułki wychodzą znad żuwaczek. Mocne i ostro uzębione żuwaczki mają sztyletowate trzy ząbki na wewnętrznej krawędzi. Ubarwienie pokryw jest zielone lub brunatne o metalicznym połysku. Na tym tle występują jasne plamy w formie poprzecznych niepełnych pasków. Ich larwy także są drapieżnikami, które na swoją zdobycz czekają w wydrążonych w glebie pionowych norkach. Dzięki dwóm mocnym haczykom wyrastającym na piątym segmencie ich odwłoka silnie trzymają się ścianek norki i mogą wciągnąć do niej nawet dość dużą zdobycz. Zarówno larwy jak i dorosłe są pod całkowitą ochroną, gdyż jako drapieżne polifagi niszczą wiele szkodników roślin. Z ok. 2600 gatunków w Polsce żyje tylko kilka, a w tym trzyszcz leśny (Cicindela silvatica), trzyszcz polny (Cicindela campestris), trzyszcz piaskowy (Cicindela hybrida) i rzadki trzyszcz górski (Cicindela sylvicola).

Trzyszczowate żyją przede wszystkim w regionach tropikalnych, polują głównie na mrówki, ich ofiary mogą być kilkukrotnie większe od nich. Niektóre gatunki wykorzystują organ tympanalny do odbierania dźwięków wydawanych przez nietoperze w ramach echolokacji[1].

Przypisy edytuj

  1. a b Kamil Szubański, Trzyszcze – niezwykli biegacze wśród owadów, „Nauka w Polsce”, 11 maja 2018 [dostęp 2018-05-11] (pol.).
  2. Cicindelinae, [w:] Integrated Taxonomic Information System [dostęp 2008-05-18] (ang.).

Zobacz też edytuj

systematyka chrząszczy