Turcyki (Orzechowski)

Turcyki – dwie mowy Stanisława Orzechowskiego nawołujące do krucjaty przeciw Turcji.

Mowy przynależą do polskiej literatury antytureckiej (nazywanej turcykami). Przy użyciu licznych środków retorycznych ukazują los ludów podbitych przez Turków i nawołują do solidarnej akcji chrześcijańskiej Europy przeciw Turcji. Pierwotnie napisane zostały po łacinie, a następnie przetłumaczone na język polski.

Na turcyki Orzechowskiego składają się:

• De bello adversus Turcas suscipiendo … ad equites Polonos oratio – wydana w 1543 w Krakowie przez Helenę Unglerową, przetłumaczona w tym samym roku na polski jako Książki o ruszeniu ziemie polskiej przeciw Turkowi i również wydana przez Unglerową
• Ad Sigismundum Poloniae regem Turcica secunda (Turcyka druga Do króla Polski Zygmunta) – wydana w 1544 w Krakowie przez Helenę Unglerową

Obie mowy zostały przetłumaczone też przez Jana Januszowskiego i wydane przez niego w 1590 w Krakowie jako Oksza Stanisława Orzechowskiego na Turka przekładania Jana Januszowskiego.

Bibliografia

• Jerzy Ziomek: Renesans. Wyd. XI – 5 dodruk. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2012, s. 198, seria: Wielka Historia Literatury Polskiej. ISBN 978-83-01-13843-1.

Linki zewnętrzne

• Turcyka I – wydanie łacińskie z 1543
• Turcyka I – wydanie polskie z 1543
• Turcyka II – wydanie łacińskie z 1544
• Oksza na Turka – tłumaczenie obu mów autorstwa Jana Januszowskiego z 1590