Ty5 – niemiecki parowóz towarowy produkowany w latach 1939-1944 dla kolei niemieckich.

Ty5[1]
Ilustracja
Producent

III Rzesza Henschel
Schwartzkopff
Krauss-Maffei

Lata budowy

1939-1944

Układ osi

1’E h2

Wymiary
Masa pustego parowozu

104,3 t

Masa służbowa

146,4 t

Długość

13 680 mm

Długość z tendrem

22 940 mm

Wysokość

4500 mm

Rozstaw osi skrajnych

18 890 mm

Średnica kół napędnych

1400 mm

Średnica kół tocznych

850 mm

Napęd
Trakcja

parowa

Typ tendra

26D5

Ciśnienie w kotle

16 at

Powierzchnia ogrzewalna kotła

177,6 m²

Powierzchnia przegrzewacza

64,1 m²

Powierzchnia rusztu

3,9 m²

Średnica cylindra

600 mm

Skok tłoka

660 mm

Pojemność skrzyni węglowej

8/10t

Pojemność skrzyni wodnej

26m3

Parametry eksploatacyjne
Moc znamionowa

1195kW/1625hp

Prędkość konstrukcyjna

80 km/h

Historia edytuj

Parowozy towarowe Baureihe 50 zostały zaprojektowane do prowadzenia ciężkich pociągów towarowych. Pierwsza lokomotywa została przekazana w marcu 1939 roku. Zostało wyprodukowanych 3141 parowozów na zamówienie kolei niemieckich. Kursowały z pociągami towarowymi na terenach okupowanych. Po drugiej wojnie światowej 54 lokomotywy parowe były eksploatowane przez Polskie Koleje Państwowe do prowadzenia pociągów towarowych[1]. Ostatni parowóz skreślono z inwentarza parowozowni Poznań we wrześniu 1979 roku[2]. W krajach niemieckich dokonano wymiany kotłów parowych. Na zachodnioniemieckich kolejach zostały zamontowane spawane kotły z komorą spalania i spalinowe podgrzewacze systemu Franco-Crosti[3]. Niektóre parowozy kursowały z tendrem kabinowym[4]. Na kolejach wschodnioniemieckich zostały przebudowane na opalanie mazutem[5]. Kursowały na niemieckich szlakach do listopada 1987 roku. Parowozy były dodatkowo eksploatowane przez kilka krajów europejskich[1]. Kilka niemieckich parowozów zachowano jako eksponaty zabytkowe[6].

Konstrukcja edytuj

Do parowozu produkowano stalowy kocioł parowy konstrukcji Wagnera z przegrzewaczem Schmidta. Zastosowano dwa zawory bezpieczeństwa systemu Ackermanna oraz pompę tłokową z podgrzewaczem powierzchniowym umieszczonym przed kominem. Parowóz posiadał wiatrownice Wagnera oraz system ogrzewania do pociągów pasażerskich. Do hamowania lokomotywy został zainstalowany hamulec ciśnieniowy Knorra. W parowozie dodatkowo została zamontowana piasecznica ze sprężonym powietrzem oraz niskotonowa gwizdawka parowa[1].

Przypisy edytuj

  1. a b c d Paweł Terczyński. Parowóz serii Ty5. „Świat Kolei”. 06/2002, s. 12-19. EMI-PRESS. ISSN 1234-5962. (pol.). 
  2. Paweł Terczyński: Atlas parowozów. Poznań: Poznański Klub Modelarzy Kolejowych, 2003, s. 53. ISBN 83-901902-8-1.
  3. Franz Rittig. Die Baureihe 50.40 der Deutschen Bundesbahn. „Eisenbahn-Journal”. 07/2003, s. 13-15. Fürstenfeldbruck: Verlagsgruppe Bahn. ISSN 0171-3671. 
  4. Udo Geum. Die Baureihe 50. „Eisenbahn-Journal”. 02/1988, s. 4-9. Fürstenfeldbruck: Verlagsgruppe Bahn. ISSN 0171-3671. 
  5. Andreas Knipping. Fahrzeugportrait Baureihe 50. „Lok Magazin”. 10/2012, s. 13-15. München: GeraMond Verlag. ISSN 0458-1822. 
  6. Horst Obermayer. Die Baureihe 50. „Eisenbahn-Journal”. 11/1992, s. 4-12. Fürstenfeldbruck: Verlagsgruppe Bahn. ISSN 0171-3671.