Wikipedia

Tytus Lemer

Tytus Stefan Lemer[a] (ur. 26 grudnia 1851 w Krywce, zm. 6 lipca 1899 w Sanoku) – polski doktor medycyny, lekarz, działacz społeczny.

Tytus Lemer
Data i miejsce urodzenia

26 grudnia 1851
Krywka

Data i miejsce śmierci

6 lipca 1899
Sanok

Miejsce spoczynku

Cmentarz Centralny w Sanoku

Zawód, zajęcie

lekarz

Tytuł naukowy

doktor medycyny

Małżeństwo

Kazimiera Starzeńska

Krewni i powinowaci

Kazimierz Starzeński (teść), Edward Starzeński i Karol Starzeński (szwagrowie)

Życiorys edytuj

 
Nagrobek Tytusa Lemera

Urodził się 26 grudnia 1851 w Krywce[1][b]. Był synem Józefa[1]. 26 czerwca 1871 zdał egzamin dojrzałości w C. K. Gimnazjum w Rzeszowie[2][1].

Ukończył studia na Wydziale Wszechnauk Lekarskich Uniwersytetu Jagiellońskiego[3], uzyskując stopień doktora medycyny[4]. Pracował jako lekarz kolejowy w Zagórzu[5]. Równolegle od około 1885 do około 1887 prowadził tam prywatną praktykę lekarską[6][7][5]. Następnie przeprowadził się do Sanoka, gdzie od około 1887 do końca życia praktykował jako lekarz[8]. W Sanoku był także lekarzem tamtejszego oddziału Towarzystwa Wzajemnych Ubezpieczeń w Krakowie[9]. Pracował też w Szpitalu Powszechnym w Sanoku[10][11].

W Sanoku udzielał się zarówno w życiu społecznym jak i towarzyskim oraz był powszechnie szanowany i uznawany za jednego z najlepszych miejscowych lekarzy[5]. Był członkiem Rady c. k. powiatu sanockiego wybrany z grupy gmin miejskich i pełnił funkcję członka Wydziału Powiatowego w latach od około 1890 do 1896[12]. Jako delegat C. K. Wydziału Krajowego został członkiem wydziału Szkoły Przemysłowej Uzupełniającej w Sanoku, założonej w 1893[13][14]. Był członkiem założycielem sanockiego gniazda Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”[15][16], podczas walnego zgromadzenia 20 listopada 1888 wybrany członkiem wydziału[17], pozostawał członkiem w kolejnych latach[18][19], działał we władzach wydziału pełniąc funkcję zastępcy wydziałowego[20]. Działał w Powiatowej Kasie Zaliczkowej w Sanoku[5]. W 1895 został zastępcą sędziego przysięgłego I kadencji przy trybunale C. K. Sądu Obwodowego w Sanoku[21]. Przez wiele lat należał do Kasyna Urzędniczego w Sanoku[22][23]. W latach 90. był członkiem oddziału sanocko-lisko-krośnieńskiego C. K. Galicyjskiego Towarzystwa Gospodarskiego we Lwowie[24]. Był też członkiem zwyczajnym Macierzy Szkolnej dla Księstwa Cieszyńskiego[25][26].

Zamieszkiwał przy ulicy Tadeusza Kościuszki w Sanoku 181[4]. 20 czerwca 1895 część jego zabudowań strawił pożar[27]. W dniu 4 lipca 1899 nagle zachorował i nazajutrz przeszedł operację przeprowadzoną przez dr. Maksymiliana Rutkowskiego z Krakowa[5]. Zmarł rankiem następnego dnia 6 lipca 1899 w Sanoku w wieku 48 lat po krótkiej chorobie w wyniku zapalenia otrzewnej spowodowanej perforacją wyrostka robaczkowego[5][28]. Został pochowany w głównej alei cmentarza przy ul. Rymanowskiej w Sanoku 8 lipca 1899 w pogrzebie pod przewodnictwem sanockiego proboszcza, ks. Bronisława Stasickiego[4][29][30]. Prawdopodobnym wykonawcą pomnika nagrobnego był Ludwik Tyrowicz[31]. Nagrobek został uznany za obiekt zabytkowy i podlega ochronie prawnej[32][33].

Był żonaty z hr. Kazimierą z domu Starzeńską[4] (ur. 1858, córka Kazimierza, siostra Edwarda i Karola[34], działaczka i członkini zarządu Towarzystwa św. Wincentego à Paulo w Sanoku[35][36]). W 1896 został ojcem chrzestnym Bolesława Drewińskiego[37].

Uwagi edytuj

  1. ↑ W relacji dotyczącej egzaminu dojrzałości na łamach dziennika „Czas” z 2 lipca 1871 podano tożsamość „Tytus Lemer”. W spisie maturzystów opublikowanych w Sprawozdaniu Dyrekcji I Państwowego Gimnazjum im. ks. St. Konarskiego w Rzeszowie za rok szkolny 1937/38 podano podano tożsamość „Stefan Tytus Lemer”.
  2. ↑ W treści inskrypcji nagrobnej podano rok urodzenia 1852.

Przypisy edytuj

  1. ↑ a b c Spis maturzystów w latach 1860–1938. W: Sprawozdanie Dyrekcji I Państwowego Gimnazjum im. ks. St. Konarskiego w Rzeszowie za rok szkolny 1937/38. Rzeszów: 1938, s. XXXVI.
  2. ↑ Kronika miejscowa i zamiejscowa. Rzeszów. „Czas”. Nr 148, s. 2, 2 lipca 1871. 
  3. ↑ Wiadomości bieżące. „Przegląd Lekarski”. Nr 28, s. 390, 15 lipca 1899. 
  4. ↑ a b c d Księga aktów zejść rzym.-kat. Sanok 1878–1904. T. H. Sanok: Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku, s. 302 (poz. 120).
  5. ↑ a b c d e f Kronika krajowa. Sanok. „Słowo Polskie”. Nr 161, s. 3, 9 lipca 1899. 
  6. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1886. Lwów: 1886, s. 443.
  7. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1887. Lwów: 1887, s. 444.
  8. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1888. Lwów: 1888, s. 444.
    • Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1889. Lwów: 1889, s. 515.
    • Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1890. Lwów: 1890, s. 515.
    • Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1891. Lwów: 1891, s. 515.
    • Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1892. Lwów: 1892, s. 515.
    • Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1893. Lwów: 1893, s. 515.
    • Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1894. Lwów: 1894, s. 517.
    • Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1895. Lwów: 1895, s. 517.
    • Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1896. Lwów: 1896, s. 518.
    • Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1897. Lwów: 1897, s. 518.
    • Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1898. Lwów: 1898, s. 629.
    • Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1899. Lwów: 1899, s. 629.
  9. ↑ Kalendarz Asekuracyjno-Ekonomiczny na rok 1893 (rocznik II). Lwów: 1893, s. 32.
    • Kalendarz Asekuracyjno-Ekonomiczny na rok 1894 (rocznik III). Lwów: 1894, s. 42.
    • Kalendarz Asekuracyjno-Ekonomiczny na rok 1895 (rocznik IV). Lwów: 1895, s. 74.
    • Kalendarz Asekuracyjno-Ekonomiczny na rok 1896 (rocznik V). Lwów: 1896, s. 88.
    • Kalendarz Asekuracyjno-Ekonomiczny na rok 1897 (rocznik VI). Lwów: 1897, s. 93.
    • Kalendarz Asekuracyjno-Ekonomiczny na rok 1898 (rocznik VII). Lwów: 1898, s. 91.
    • Kalendarz Asekuracyjno-Ekonomiczny na rok 1899 (rocznik VIII). Lwów: 1899, s. 34.
  10. ↑ Alojzy Zielecki, Opieka społeczna i zdrowotna. W epoce autonomii galicyjskiej, w: Sanok. Dzieje miasta. Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995. s. 469.
  11. ↑ Edward Zając: Szpital Powszechny w Sanoku. zozsanok.pl. s. 30. [dostęp 2016-06-20].
  12. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1891. Lwów: 1891, s. 273.
    • Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1892. Lwów: 1892, s. 273-274.
    • Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1893. Lwów: 1893, s. 273-274.
    • Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1894. Lwów: 1894, s. 273-274.
    • Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1895. Lwów: 1895, s. 273-274.
    • Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1896. Lwów: 1896, s. 273-274.
    • Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1897. Lwów: 1897, s. 273.
  13. ↑ Alegata do Sprawozdań Stenograficznych z Piątej Sesyi Szóstego Peryodu Sejmu Krajowego Królestwa Galicyi i Lodomeryi wraz z Wielkiem Księstwem Krakowskiem z roku 1894. Alegat 78. Lwów: 1894, s. 17.
  14. ↑ Szkoła przemysłowa uzupełniająca w Sanoku. „Gazeta Sanocka”. Nr 59, s. 2-3, 18 maja 1896. 
  15. ↑ Towarzystwo gimnastyczne „Sokół” w Sanoku. W: Księga pamiątkowa ku uczczeniu dwudziestej piątej rocznicy założenia Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” we Lwowie. Lwów: Polskie Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół”, 1892, s. 125.
  16. ↑ Tadeusz Miękisz: Zarys historii Tow. Gimnastycznego „Sokół” w Sanoku w 50-tą rocznicę jego istnienia. Sanok: Polskie Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół”, 1939, s. 8.
  17. ↑ „Sokół” w Sanoku. „Przewodnik Gimnastyczny „Sokół””. Nr 12, s. 92, Grudzień 1888. 
  18. ↑ Anna Sebastiańska: Członkowie TG „Sokół” w Sanoku 1889–1946. sokolsanok.pl, 2009-11-29. [dostęp 2016-03-15].
  19. ↑ Paweł Sebastiański, Bronisław Kielar: Wykazy członków Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Sanoku. W: 125 lat sanockiego „Sokoła” 1889–2014. Sanok: Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół” w Sanoku, 2014, s. 141, 142. ISBN 978-83-939031-1-5.
  20. ↑ Zarząd. sokolsanok.pl. [dostęp 2016-03-15].
  21. ↑ Kronika. „Gazeta Sanocka”. Nr 4, s. 4, 17 lutego 1895. 
  22. ↑ Kronika. na gimnazyum polskie w Cieszynie. „Nowa Reforma”. Nr 165, s. 2, 22 lipca 1899. 
  23. ↑ Składki na cele użyteczności publicznej lub narodowej. „Dziennik Polski”. Nr 202, s. 2, 23 lipca 1899. 
  24. ↑ Sprawozdanie Komitetu c. k. Towarzystwa Gospodarskiego Galicyjskiego za rok 1890. Lwów: 1890, s. 10.
    • Sprawozdanie Komitetu c. k. Towarzystwa Gospodarskiego Galic. za rok 1891. Lwów: 1891-1892, s. 69.
    • Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1892. Lwów: 1892, s. 648.
    • Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1893. Lwów: 1893, s. 649.
    • Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1894. Lwów: 1894, s. 650.
    • Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1895. Lwów: 1895, s. 650.
    • Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1896. Lwów: 1896, s. 650.
    • Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1897. Lwów: 1897, s. 650.
  25. ↑ Sprawozdanie Macierzy Szkolnej dla Księstwa Cieszyńskiego z siódmego roku jej istnienia tj. 1892 złożone przez zarząd na walnem zgromadzeniu dnia 21 stycznia 1893. s. 12.
  26. ↑ Sprawozdanie Macierzy Szkolnej dla Księstwa Cieszyńskiego z dziewiątego roku jej istnienia tj. 1894 złożone przez zarząd na walnem zgromadzeniu dnia 4 maja 1895. s. 9.
  27. ↑ Kronika. Znowu pożar. „Gazeta Sanocka”. Nr 13, s. 3, 23 czerwca 1895. 
  28. ↑ Kronika. Zmarli. „Kurjer Lwowski”. Nr 188, s. 2, 9 lipca 1899. 
  29. ↑ Stefan Stefański: Cmentarze sanockie. Sanok: 1991, s. 27.
  30. ↑ Ścieżka spacerowa „Śladami Rodu Beksińskich” w Sanoku. 6. Cmentarz, Epilog. zymon.com.pl. [dostęp 2016-03-15].
  31. ↑ Paweł Nestorowicz: Boża rola. Przyczynek do historii cmentarzy sanockich w 110-tą rocznicę konsekracji cmentarza przy ul. Rymanowskiej. Sanok: 2005, s. 36-37.
  32. ↑ Inwentarz Archiwum Historycznego Muzeum Historycznego w Sanoku. Nr teczki 341: Opis nagrobków przeznaczonych do odnowienia i przedstawiających wartość historyczną na cmentarzu przy ul. Rymanowskiej i Matejki w Sanoku. Muzeum Historyczne w Sanoku, s. 32.
  33. ↑ Zabytkowe nagrobki. starecmentarze.sanok.pl. [dostęp 2016-03-15].
  34. ↑ Jerzy Sewer Dunin-Borkowski: Almanach błękitny. Genealogia żyjących rodów polskich. Lwów / Warszawa: 1908, s. 898-899.
  35. ↑ Doroczne zebrania Tow. Wincentego à Paulo. „Tygodnik Ziemi Sanockiej”. Nr 32, s. 3, 4 grudnia 1910. 
  36. ↑ Kronika. Loterya gospodarska. „Tygodnik Ziemi Sanockiej”. Nr 33, s. 3, 11 grudnia 1910. 
  37. ↑ Księga chrztów 1892–1898. Parafia rzymskokatolicka w Sanoku, s. 146 (poz. 169).
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Tytus_Lemer&oldid=72612878”