Uście Zielone
Uście Zielone (ukr. Устя-Зелене, Ustia-Zełene) – wieś na Ukrainie, w obwodzie tarnopolskim, w rejonie czortkowskim[1], nad Dniestrem.
Kościół Świętej Trójcy w Uściu Zielonym | |
Państwo | |
---|---|
Obwód | |
Rejon | |
Populacja (2001) • liczba ludności |
|
Nr kierunkowy |
3555 |
Kod pocztowy |
48341 |
Położenie na mapie obwodu tarnopolskiego | |
Położenie na mapie Ukrainy | |
49°01′44″N 24°57′59″E/49,028889 24,966389 |
W 2001 roku liczyła 585 mieszkańców.
Historia edytuj
Pierwsze znalezione wzmianki o własności osady pochodzą z 1438 r., kiedy wieś należała do Jana Koły z Dalejowa[2].
Prywatne miasto szlacheckie Uście Rożane lokowane w 1548 r. na prawie magdeburskim położone było w XVI wieku w województwie ruskim[3].
W 1579 r. powstała tu parafia rzymskokatolicka z fundacji hetmana wielkiego koronnego Mikołaja Mieleckiego, właściciela Uścia.
W 1616 r. właścicielem Uścia z zamkiem stał się się Samuel książę Korecki[4].
Treść mapy[5] z 1772 r. oraz opis miasteczka[6] leżącego w obwodzie stanisławowskim Królestwa Galicji i Lodomerii z 1869 r. świadczy o istnieniu zamku obronnego.
W okresie II Rzeczypospolitej miejscowość posiadała status miasteczka i była siedzibą gminy wiejskiej Uście Zielone w powiecie buczackim województwa tarnopolskiego.
2 lutego 1945 roku oddział Ukraińskiej Armii Powstańczej zabił w Uściu Zielonym 133 osoby, głównie Polaków (zobacz: zbrodnie w Uściu Zielonym)[7][8].
Zabytki edytuj
- zamek[4], wybudowany w XVII w.[9]
- kościół rzymskokatolicki pw. Trójcy Przenajświętszej - wmurowanie kamienia węgielnego w 1718 r., konsekracja przez krakowskiego biskupa sufragana Michała Kunickiego w 1735 r., dobudowanie wolnostojącej wieży-dzwonnicy w 1741 r. Kościół zrujnowany w okresie Ukraińskiej SRR, wyremontowany po upadku ZSRR z inicjatywy działacza kresowego ks. Ludwika Rutyny, obsługiwany przez księży z parafii w Buczaczu[10].
Przypisy edytuj
- ↑ Про утворення та ліквідацію районів [online], Офіційний вебпортал парламенту України [dostęp 2023-03-14] (ukr.).
- ↑ Grzegorz Rąkowski , Przewodnik krajoznawczo-historyczny po Ukrainie Zachodniej: Podole, Oficyna Wydawnicza "Rewasz", 2005, s. 307, ISBN 978-83-89188-46-5 (pol.).
- ↑ Zenon Guldon, Jacek Wijaczka, Skupiska i gminy żydowskie w Polsce do końca XVI wieku. w: Czasy Nowożytne, 21, 2008, s. 172.
- ↑ a b Władysław (1843-1913) Łoziński , Prawem i lewem : obyczaje na Czerwonej Rusi w pierwszej połowie XVII.wieku. T. 2, Wojny prywatne : z 50 rycinami w tekście, H. Altenberg, 1904, s. 98 (pol.).
- ↑ Józef Aleksander Jabłonowski , Giovanni Antonio Rizzi-Zannoni , Carte de la Pologne Divisee par Provinces et Palatinats et subdivisee par Districts Construite d'apres quantite d'Arpentages d'Obserwations, et de Mesures prises sur les Lieux [Dokument kartograficzny], [Paris : s.n.], 1722, s. 20 (fr.).
- ↑ Hipolit (1806-1878) Stupnicki , Galicya pod względem topograficzno-geograficzno-historycznym, polona.pl, 1869, s. 78 (pol.).
- ↑ Henryk Komański , Szczepan Siekierka, Ludobójstwo dokonane przez nacjonalistów ukraińskich na Polakach w województwie tarnopolskim 1939-1946, wyd. 2, Wrocław: Nortom, 2006, s. 176, ISBN 83-89684-61-6, ISBN 978-83-89684-61-5, OCLC 156875487 .
- ↑ Grzegorz Hryciuk , Przemiany narodowościowe i ludnościowe w Galicji Wschodniej i na Wołyniu w latach 1931-1948, Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 2005, s. 312, ISBN 83-7441-121-X, OCLC 830722458 .
- ↑ Przeszłość i zabytki województwa tarnopolskiego, 1926.
- ↑ UŚCIE ZIELONE. Kościół p.w. Trójcy Przenajświętszej (1718 - 1735). Tarnopolski obw., Czortkowski r-n (Monasterzyski r-n) | Kościoły i kaplice Ukrainy [online], rkc.in.ua [dostęp 2023-04-12] .
Bibliografia edytuj
- Andrzej Betlej: Kościół parafialny p.w. Św. Trójcy w Uściu Zielonym. W: Materiały. Cz. I: Kościoły i klasztory rzymskokatolickie dawnego województwa ruskiego. T. 18. Kraków: Antykwa, drukarnia Skleniarz 2010, 368 s., 508 il. ISBN 978-83-89273-79-6.
Linki zewnętrzne edytuj
- Uście Zielone na stronie Rady Najwyższej Ukrainy (ukr.)
- Uście Zielone 4.), miasteczko, pow. buczacki, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XII: Szlurpkiszki – Warłynka, Warszawa 1892, s. 834 .
- Sprawozdanie Komisyi prawniczej w przedmiocie kreowania nowego sądu powiatowego w Uściu zielonem