USS Narwhal (SS-17)
USS Narwhal (SS-17) – amerykański okręt podwodny z okresu I wojny światowej, jednostka prototypowa swojego typu. Została zwodowana 8 kwietnia 1909 roku w Fore River Shipyard w Quincy i przyjęta w skład US Navy 23 listopada tego roku. W listopadzie 1911 roku nazwę okrętu zmieniono na oznaczenie literowo-numeryczne D-1. Okręt wycofano ze służby 8 lutego 1922 roku i sprzedano.
 USS „Narwhal” między 1909-1911 r. | |
| Klasa | |
|---|---|
| Typ | |
| Historia | |
| Stocznia | |
| Wodowanie |
8 kwietnia 1909 |
 US Navy
| |
| Wejście do służby |
23 listopada 1909 |
| Wycofanie ze służby |
8 lutego 1922 |
| Los okrętu |
sprzedany 5 czerwca 1922 |
| Dane taktyczno-techniczne | |
| Wyporność • na powierzchni • w zanurzeniu |
|
| Długość |
41,1 m |
| Szerokość |
4,2 m |
| Zanurzenie |
3,6 m |
| Zanurzenie testowe |
60 m |
| Rodzaj kadłuba |
jednokadłubowy |
| Napęd | |
| 2 silniki benzynowe o łącznej mocy 600 KM 2 silniki elektryczne o łącznej mocy 260 KM 2 śruby | |
| Prędkość • na powierzchni • w zanurzeniu |
|
| Zasięg |
powierzchnia: 1240 Mm przy 10 w. |
| Uzbrojenie | |
| 4 torpedy | |
| Wyrzutnie torpedowe |
4 x 450 mm (18") |
| Załoga |
15 |
Projekt i dane taktyczno–techniczne edytuj
Konstrukcja USS „Narwhal” oparta była na rozwiązaniach poprzednich typów okrętów podwodnych zaprojektowanych przez Electric Boat (szczególnie na typie C[1]. Okręt, prócz zwiększonej długości i wyporności, cechował dużych rozmiarów kiosk z mostkiem oraz dwa peryskopy[1]. Po raz pierwszy w amerykańskich okrętach podwodnych zastosowano w nim podział kadłuba na przedziały rozdzielone grodziami wodoszczelnymi[1].
„Narwhal” był małym okrętem podwodnym o konstrukcji jednokadłubowej. Długość całkowita jednostki wynosiła 41,1 metra, szerokość 4,2 metra i zanurzenie 3,6 metra[1][2]. Wyporność w położeniu nawodnym wynosiła 288 ton, a w zanurzeniu 337 ton[1][2][3]. Okręt napędzany był na powierzchni przez dwa silniki benzynowe Craig o łącznej mocy 600 koni mechanicznych (KM)[1][2][4]. Napęd podwodny zapewniały dwa silniki elektryczne Electro Dynamic o łącznej mocy 260 KM[1][2]. Dwuśrubowy układ napędowy pozwalał osiągnąć prędkość 12 węzłów na powierzchni i 9,5 węzła w zanurzeniu[1][2]. Zasięg wynosił 1240 Mm przy prędkości 10 węzłów w położeniu nawodnym oraz 80 Mm przy prędkości 5 węzłów pod wodą[1][2][5]. Dopuszczalna głębokość zanurzenia wynosiła 60 metrów[2].
Okręt wyposażony był w cztery dziobowe wyrzutnie torped kalibru 450 mm (18")[a], z łącznym zapasem czterech torped[2][3][b]. Załoga okrętu składała się 15 oficerów, podoficerów i marynarzy[1][2].
Budowa i przebieg służby edytuj
USS „Narwhal” (Submarine Torpedo Boat No. 17) zbudowany został w Fore River Shipyard w Quincy[1][2][5]. Wodowanie miało miejsce 8 kwietnia 1909 roku[1][2], a do służby przyjęto go 23 listopada tego roku.
Pierwszym dowódcą jednostki został por. mar. J.C. Townsend. Okręt włączono w skład Floty Atlantyckiej. Stacjonując w Newport, uczestniczył w szkoleniu, ćwiczeniach torpedowych oraz próbach i eksperymentach. 17 listopada 1911 roku nazwę okrętu zmieniono na oznaczenie literowo-numeryczne D-1.
Od 20 stycznia do 11 kwietnia 1913 roku wraz z innymi okrętami operował na Morzu Karaibskim, a od 5 stycznia do 21 kwietnia 1914 roku pływał u wybrzeży Florydy. Podczas I wojny światowej D-1 służył jako jednostka szkoleniowa. Okręt trafił do rezerwy 9 września 1919 roku, kontynuując proces szkolenia załóg. 17 lipca 1920 roku okręt otrzymał numer identyfikacyjny SS-17[2].
D-1 został wycofany ze służby 8 lutego 1922 roku w Filadelfii. Sprzedano go 5 czerwca 1922 roku[1][2].
Uwagi edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n Paul E. Fontenoy: Submarines: An Illustrated History of Their Impact (Weapons and Warfare). Santa Barbara: 2007, s. 158.
- ↑ a b c d e f g h i j k l m Robert Gardiner, Randal Gray: Conway’s All the World’s Fighting Ships 1906–1921. London: 1985, s. 127.
- ↑ a b J. Gozdawa-Gołębiowski, T. Wywerka Prekurat: Pierwsza wojna światowa na morzu. Warszawa: 1994, s. 584.
- ↑ Jim Christley, Peter Bull: US submarines, 1900-35. Oxford: 2011, s. 26.
- ↑ a b John Moore (red.): Jane’s Fighting Ships of World War I. London: 1990, s. 151.
- ↑ Tony DiGiulian: Torpedoes of the United States of America. www.navweaps.com. [dostęp 2016-11-28]. (ang.).
Bibliografia edytuj
- Jim Christley, Peter Bull: US submarines, 1900-35. Oxford: Osprey Publishing, 2011. ISBN 978-1-84908-185-6.
- Ten artykuł zawiera treści udostępnione w ramach domeny publicznej przez Dictionary of American Naval Fighting Ships. Treści te są umieszczone tutaj.
- Tony DiGiulian: Torpedoes of the United States of America. www.navweaps.com. [dostęp 2016-11-28]. (ang.).
- Paul E. Fontenoy: Submarines: An Illustrated History of Their Impact (Weapons and Warfare). Santa Barbara, California: ABC-CLIO, 2007. ISBN 1-85367-623-3. (ang.).
- Robert Gardiner, Randal Gray: Conway’s All the World’s Fighting Ships 1906–1921. London: Conway Maritime Press, 1985. ISBN 0-85177-245-5. (ang.).
- Jan Gozdawa-Gołębiowski, Tadeusz Wywerka Prekurat: Pierwsza wojna światowa na morzu. Warszawa: Lampart, 1994. ISBN 83-902554-2-1.
- John Moore (red.): Jane’s Fighting Ships of World War I. London: Studio Editions, 1990. ISBN 1-85170-378-0. (ang.).