USS Thomas (DD-182)

USS Thomas (DD-182)
	; USS Thomas (DD-182)
	Historia
Stocznia	Newport News
Położenie stępki	23 marca 1918
Wodowanie	4 lipca 1918
	US Navy
Nazwa	USS Thomas (DD-182)
Wejście do służby	25 kwietnia 1919
	Royal Navy
Nazwa	HMS St Albans (I15)
Wejście do służby	23 września 1940
	Norweska KMW
Nazwa	St Albans
Wejście do służby	14 kwietnia 1941
	MW ZSRR
Nazwa	Dostojnyj
Wejście do służby	16 lipca 1944
Los okrętu	złomowany kwiecień 1949
	Dane taktyczno-techniczne
Wyporność	1210 t
Długość	95,8 m
Szerokość	9,6 m
Zanurzenie	2,8 m
	Napęd
	turbiny parowe, 2 śruby
Prędkość	33 węzłów
	Uzbrojenie
	4 działa kaliber 102 mm; 1 działo 76 mm plot; 12 wyrzutni torped kaliber 533 mm (4xIII); (początkowe); ; 3 × 102 mm (3xI); 1 × 76 mm plot (am.); 1 × 76 mm plot (bryt.); 4 mbg, bg; (1941)
Załoga	158

USS Thomas (DD-182) – amerykański niszczyciel typu Wickes z okresu dwudziestolecia międzywojennego i II wojny światowej. Nazwany imieniem Clarensa Thomasa, który był pierwszą śmiertelną ofiarą wśród oficerów United States Navy podczas I wojny światowej. W 1940 został przekazany Royal Navy, gdzie służył jako HMS „St Albans” (I15). W kwietniu 1941 przekazano go norweskiej Marynarce Wojennej, a w lipcu 1944 Radzieckiej Marynarce Wojennej, gdzie służył jako „Dostojnyj”.

Historia edytuj

Stępkę pod budowę USS „Thomas” położono 23 marca 1918 w stoczni Newport News. Okręt został wodowany 4 lipca 1918, wszedł do służby 25 kwietnia 1919. Po wejściu do służby okręt uczestniczył w ćwiczeniach i manewrach u wschodniego wybrzeża Stanów Zjednoczonych do 22 czerwca 1922, kiedy to został wycofany ze służby i skierowany do rezerwy. Okręt ponownie wszedł do służby 17 czerwca 1940, a następnie uczestniczył w patrolach u wschodniego wybrzeża Stanów Zjednoczonych.

23 września 1940 okręt wszedł w skład Royal Navy, jako część umowy, zgodnie z którą za amerykańską pomoc wojskową, US Navy otrzymała dostęp do brytyjskich baz morskich. Okręt został przemianowany na HMS „St Albans” (I15). Wraz z innymi przekazanymi Royal Navy niszczycielami wszedł w skład eskorty 1 Eskadry Minowej. Działając z zachodniego wybrzeża Szkocji, ochraniał okręty minujące wody Cieśniny Duńskiej. Uczestniczył także w eskortowaniu konwojów. W styczniu 1941 przeszedł remont po kolizji z trałowcem HMS „Alberic”, który zatonął.

14 kwietnia 1941 nastąpiło przekazanie okrętu Norweskiej Marynarce Wojennej, wraz z czterema innymi jednostkami tego typu. Po wejściu do służby wszedł w skład 7 Grupy Eskortowej działającej z Liverpoolu. 3 sierpnia 1941 wraz z innymi jednostkami eskortującymi konwój SL-81, wziął udział w zatopieniu niemieckiego okrętu podwodnego U-401. Przez kolejne miesiące był intensywnie wykorzystywany do eskortowania konwojów na Atlantyku w ramach 7 Grupy Eskortowej. W tym czasie eskortował m.in. uszkodzony lotniskowiec HMS „Illustrious”.

2 maja 1942 „St Albans” wraz z trałowcem HMS „Seagull”, zatopił omyłkowo polski okręt podwodny ORP „Jastrząb”. Z załogi polskiego okrętu zginęło pięć osób. Za pomyłkowe zatopienie sojuszniczego okrętu dowódca „St Albans” („Seagull” nie wrócił z rejsu) stanął przed sądem wojennym, który nie uznał go jednak za winnego^[2]^[3].

4 lutego 1944 okręt został zwrócony Wielkiej Brytanii^[1], a 16 lipca 1944 przekazany radzieckiej Marynarce Wojennej, gdzie otrzymał imię „Dostojnyj” (Достойный). Został zwrócony Royal Navy 28 lutego 1949, złomowany w kwietniu 1949.

Przypisy edytuj

↑ ^a ^b A.W. Daszjan: "Korabli Wtoroj mirowoj wojny – WMS Polszy i stran Skandinawii (Danii, Norwiegii, Szwiecyi i Finlandii)" (Корабли Второй мировой войны – ВМС Польши и стран Скандинавии (Дании, Норвегии, Швеции и Финляндии)), Morskaja Kollekcja nr 3/2005
↑ Mariusz Borowiak, Mała flota bez mitów, Warszawa2010, ISBN 978-83-7020-322-8, s.260-261.
↑ Według Jerzego Pertka, Wielkie dni małej floty, Poznań 1976, s.325 sąd wojenny uznał go 13 lipca 1942 za winnego, jako że nie miał prawa w tym sektorze atakować okrętów podwodnych i nie znał przepisów odnośnie do znaków rozpoznawczych.

Linki zewnętrzne edytuj

www.navsource.org. [dostęp 2009-07-26]. (ang.).

[mk-1] A.W. Daszjan: "Korabli Wtoroj mirowoj wojny – WMS Polszy i stran Skandinawii (Danii, Norwiegii, Szwiecyi i Finlandii)" (Корабли Второй мировой войны – ВМС Польши и стран Скандинавии (Дании, Норвегии, Швеции и Финляндии)), Morskaja Kollekcja nr 3/2005

[2] Mariusz Borowiak, Mała flota bez mitów, Warszawa2010, ISBN 978-83-7020-322-8, s.260-261.

[3] Według Jerzego Pertka, Wielkie dni małej floty, Poznań 1976, s.325 sąd wojenny uznał go 13 lipca 1942 za winnego, jako że nie miał prawa w tym sektorze atakować okrętów podwodnych i nie znał przepisów odnośnie do znaków rozpoznawczych.

[1]

[2]

[3]