Udnica cebulówka (Eumerus strigatus) – gatunek muchówki z rodziny bzygowatych i podrodziny Eumerinae.

Udnica cebulówka
Eumerus strigatus
(Fallén, 1817)
Ilustracja
Imago
Ilustracja
Larwa
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Gromada

owady

Rząd

muchówki

Podrząd

muchówki krótkoczułkie

Rodzina

bzygowate

Podrodzina

Eumerinae

Rodzaj

Eumerus

Gatunek

udnica cebulówka

Synonimy
  • Pipiza strigatus Fallén, 1817

Taksonomia edytuj

Gatunek ten opisany został w 1817 roku przez Carla Fredericka Falléna jako Pipiza strigatus[1].

Opis edytuj

Ciało długości od 5 do 7 mm (wg innych źródeł do 9 mm[2]). Głowa o czole i twarzy czarnych, długo i biało owłosionych, czarno owłosionym trójkącie przyoczkowym i czarnych lub ciemnobrunatnych czułkach z szarawym trzecim członem. Oczy nieowłosione. Śródplecze metalicznie zielone, podłużnie pręgowane, żółto owłosione. Znamię skrzydłowe żółte lub żółtawe. Skrzydła barwy szarawej, a przezmianki jasnożółte. Odwłok błyszczący, ciemny, metalicznie zielony, opatrzony sierpowatymi plamami w liczbie trzech par. Czarne odnóża mają brunatne nasady goleni, a niekiedy także stóp[3].

Występuje dymorfizm płciowy. Samce o oczach stykających się na pewnej długości (muchówki holoptyczne), a samice o oczach szeroko rozdzielonych (muchówki dychoptyczne)[3].

Larwy osiągają długość od 0,7 do 10 mm. Ciała mają ubarwione od białego do szarawożółtego. Oskórek mają pomarszczony i pokryty drobnymi kolcami. Kolor ich syfonu waha się ceglastoczerwonego do brązowego[2].

Jaja o wymiarach 0,7 × 0,2 mm są smukłe i z jednej strony nieco spiczasto zakończone. Składane są zwykle w niewielkich grupkach[2].

Znaczenie gospodarcze edytuj

Larwy tej muchówki notowane są głównie jako szkodniki cebuli i czosnku, ale także pasternaku, mieczyków, lilii, hiacyntów, narcyzów, kapusty głowiastej, ziemniaków czy tulipanów. W pięcioletnim okresie w byłym ZSSR spowodowały do 25-30% strat w uprawach cebuli zwyczajnej. Larwy żerujące w i wokół bulwy czy cebulek powodują rozkład, więdnięcie liści i często śmierć rośliny[2].

Rozprzestrzenienie edytuj

Zamieszkuje znaczną część Europy. Nienotowany m.in. z Rosji i niepewny na Białorusi[1]. W Polsce wszędzie pospolity. Poza Europą znany z Afryki Północnej, Bliskiego Wschodu, wschodniej Palearktyki oraz z Nearktyki (Kanada i Stany Zjednoczone[2]) i krainy australijskiej[1] (Nowa Zelandia[2]).

Przypisy edytuj

  1. a b c Eumerus strigatus. [w:] Fauna Europaea [on-line]. [dostęp 2018-07-03].
  2. a b c d e f Plant Health Australia: Exotic threats of Onions: Eumerus strigatus – Onion bulb fly, lesser bulb fly. [dostęp 2015-02-03].
  3. a b Regina Bańkowska: Klucze do oznaczania owadów Polski cz. XXVIII Muchówki – Diptera, zeszyt 34 Syrphidae. Warszawa: PWN, Polski Związek Entomologiczny, 1963.