Ulica Działdowska w Warszawie
Ulica Działdowska – ulica w warszawskiej dzielnicy Wola, biegnąca od ul. Wolskiej do ul. Górczewskiej.
| Młynów | |||||||||||||||||||
 Ulica Działdowska na wysokości ul. Wawelberga, widok w kierunku północnym | |||||||||||||||||||
| Państwo | |||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Miejscowość | |||||||||||||||||||
| Długość |
370 m | ||||||||||||||||||
| Przebieg | |||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||
Położenie na mapie Warszawy  | |||||||||||||||||||
Położenie na mapie Polski  | |||||||||||||||||||
Położenie na mapie województwa mazowieckiego  | |||||||||||||||||||
 52°14′07,5″N 20°58′01,7″E/52,235417 20,967139
| |||||||||||||||||||
Historia edytuj
Ulica została wytyczona w latach 1927–1928 wraz z budową gmachu Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, zachowanego do dziś pod nr. 1, od 1946 siedziba szpitala pediatrycznego, obecnie pod nazwą Samodzielnego Publicznego Dziecięcego Szpitala Klinicznego. Ów budynek, usytuowany u zbiegu z ul. Wolską otrzymał bardzo ciekawą dekorację rzeźbiarską, oraz nowoczesne wyposażenie – między innymi kryty basen dla pracowników.
Pozostałą zabudowę ulicy, składająca się w większości z przeciętnych, trzypiętrowych kamienic, wzniesiono w okresie 1935–39; działania wojenne nie przyniosły zniszczeń w obrębie ulicy – jest ona zachowanym zespołem skromnej zabudowy z lat trzydziestych XX wieku.
ul. Działdowska 6 edytuj
W domu pod nr 6 mieszkała rodzina Franciszka Beniamina Kowalskiego (1869–1941), znanego lekarza społecznika na warszawskiej Woli. Córki – Irena Tomalak oraz Julia Halina Piwońska zd. Kowalskie, w okresie międzywojennym zawodowe wojskowe, w czasie II wojny światowej zajmowały wysokie funkcje w kierownictwie struktur wojskowych niepodległego państwa polskiego. Zawodowym wojskowym był również zięć Wacław Tomalak. Na początku okupacji mieszkał tu ówczesny ppłk Leopold Okulicki, w obronie Warszawy w 1939 szef sztabu zgrupowania na Woli (Odcinek „Warszawa-Zachód”), ostatni komendant AK; m.in. bywał Jerzy Zapadko „Mirski” – ostatni dowódca batalionu „Parasol”[1]. Przechowywano też Żydów. Od 1941 budynek zajmowała Luftwaffe. Miejsce masowych egzekucji w dniach 3-8 sierpnia 1944.[2] Po wojnie mieścił się w nim m.in. Komitet Dzielnicowy PPR (PPR Dzielnica Zachód) (1946–1949), wraz z 2-pok. mieszkaniem I sekretarza, następnie Komitet Dzielnicowy PZPR Warszawa Wola (1949–1952[3]), Warszawska Szkoła Partyjna Komitetu Warszawskiego PZPR (1950)[4], Studium Doskonalenia Lekarzy Akademii Medycznej (1964–1970), Dzielnicowy Dom Kultury Nauczyciela Warszawa-Wola (1973–2004), Ośrodek Kultury „Działdowska” (2005–2015), obecnie Wolskie Centrum Kultury (od 2015)[5].
Przypisy edytuj
- ↑ Dziewczęta z tamtych lat... » mali bracia Ubogich [online], www.malibracia.org.pl [dostęp 2018-04-13] [zarchiwizowane z adresu 2018-04-13] (pol.).
- ↑ Powstańcze miejsca pamięci Wola 1944, Urząd Dzielnicy Wola m.st. Warszawy Warszawa 2009, s. 25, [w:] [1]
- ↑ Zespół „Komitet Dzielnicowy PZPR Warszawa Wola” w Archiwum Państwowym w Warszawie
- ↑ Spis telefonów Warszawskiego Okręgu Poczty i Telekomunikacji na rok 1950
- ↑ Dziennik Urzędowy Województwa Mazowieckiego z dnia 30 czerwca 2015
Bibliografia edytuj
- Jarosław Zieliński: Atlas Dawnej architektury ulic i placów Warszawy, tom 3. Towarzystwo Opieki nad Zabytkami, 1996, s. 54. ISBN 83-906629-2-2.