Ulica Szewska w Poznaniu
Ulica Szewska (niem. Schuhmacher Strasse) – brukowana ulica na Starym Mieście na osiedlu Stare Miasto w Poznaniu w ramach osiedla samorządowego Stare Miasto. Jej lekko przesuniętym na zachód przedłużeniem na południu jest ulica Ślusarska.
| Stare Miasto | |||||||||||||||||||
 Widok ulicy Szewskiej od strony Wielkiej | |||||||||||||||||||
| Państwo | |||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Miejscowość | |||||||||||||||||||
| Długość |
230 m | ||||||||||||||||||
| Przebieg | |||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||
Położenie na mapie Poznania  | |||||||||||||||||||
Położenie na mapie Polski  | |||||||||||||||||||
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego  | |||||||||||||||||||
 52°24′34,9″N 16°56′11,6″E/52,409689 16,936547
| |||||||||||||||||||
Historia edytuj
Ulica powstała wraz z lokacją Starego Miasta. Początkowo, tak jak większość ulic w okolicy, nie miała nazwy ani numerów. Orientowano się wtedy instytucjami znajdującymi się w pobliżu (np. kościołami lub cechami). Nazwa ulicy pochodzi właśnie od znajdujących się przy niej warsztatów szewskich[1].
Początkowo zabudowa ulicy była w całości drewniana. Dopiero pożar w 1590 roku przyniósł zmianę. Drewniana zabudowa dzielnicy żydowskiej była idealnym środowiskiem do rozprzestrzeniania się ognia. Spłonęło wtedy 75 domów żydowskich na całej długości ulicy Szewskiej i wschodniej pierzei Wronieckiej oraz Stara Synagoga[2]. Po pożarze król Zygmunt III Waza wydał reskrypt nakazujący odbudowę dzielnicy wyłącznie z murów lub murów pruskich i dachówek[3]. Odbudowano wtedy również synagogę, która wraz ze starą synagogą i synagogą Nehemiasza została wyburzona w 1908 roku[4].
W czasie epidemii cholery w XIX wieku, w wyniku której zmarło 2% poznaniaków, główny szpital dla chorych urządzono przy ulicy Szewskiej[5]. W okresie międzywojennym swój zakład krawiecki prowadził pod numerem 20 Józef Kręgielski, działacz śpiewaczy[6].
Odnoga pierwszej w Poznaniu linii tramwaju konnego biegła m.in. ul. Szewską[7].
Kamienica narożna (zachodnia) z ulicą Wielką należała w okresie międzywojennym do działacza narodowego i adwokata, ministra byłej dzielnicy pruskiej, Władysława Seydy. Kolejny dom był własnością kupca papierniczego Tadeusza Bartscha. Jedna z posesji należała do żydowskiej gminy wyznaniowej, a na kolejnej działała fabryka musztardy marki Perła. W domu rodziny Ludwiczaków (nr 20) zamieszkiwali m.in. Rufina Ludwiczak (farmaceutka i posłanka na Sejm) oraz Witalis Ludwiczak (profesor prawa i wioślarz olimpijczyk)[8].
Kościół edytuj
Na narożniku ulic Szewskiej i Dominikańskiej znajduje się neogotycki Kościół Najświętszego Serca Jezusowego i Matki Boskiej Pocieszenia z barokową fasadą. Najprawdopodobniej został ufundowany w XII wieku przez Bolesława Krzywoustego, stając się najstarszą świątynią lewobrzeżnego Poznania[9]. Dzisiejszy gmach został odbudowany w 1920 roku[10].
Zobacz też edytuj
Pozostałe ulice dzielnicy żydowskiej:
Ulice w Polsce o tej samej nazwie:
Przypisy edytuj
- ↑ Zygmunt Gloger: Encyklopedia Staropolska. Tom I. Warszawa: P. Laskauer i W. Babicki, 1900, s. 223 (hasło: Cechy).
- ↑ Lucyna Sieciechowiczowa: Życie codzienne w renesansowym Poznaniu 1518 – 1619. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1974.
- ↑ Radosław Nawrot: Największe kataklizmy w dziejach Poznania: Rok 1590 - Wypędzenie Żydów. Poznań.Wyborcza.pl, 23 maja 2016. [dostęp 2017-08-18].
- ↑ Rafał Witkowski: Żydzi w Poznaniu : krótki przewodnik po historii i zabytkach. Poznań: Wydawnictwo Miejskie Posnania, 2012, s. 81–82. ISBN 978-83-7768-046-9.
- ↑ Zygmunt Boras, Lech Trzeciakowski, W dawnym Poznaniu, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań, 1971, s.255
- ↑ Teodor Śmiełowski, biogram, w: red. Jan Hellwig, Amatorski zorganizowany ruch śpiewaczy Wielkopolski w latach 1892-1992, Wielkopolski Związek Śpiewaczy, Poznań, 1990, s. 365-366
- ↑ Janusz Wojcieszak: Poznańska kolej konna, w: Budowniczowie i architekci, „Kronika Miasta Poznania”. Poznań: Wydawnictwo Miejskie Posnania, 1998.
- ↑ Zbigniew Zakrzewski, Ulicami mojego Poznania. Część 2, Wydawnictwo Kwartet, Poznań, 2006, s. 81-82, ISBN 83-60069-25-5
- ↑ Historia naszego kościoła. poznan-jezuici.pl. [dostęp 2017-08-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-08-13)].
- ↑ Architektura i wnętrze kościoła. poznan-jezuici.pl. [dostęp 2017-08-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-08-13)].
Bibliografia edytuj
- „Kronika Miasta Poznania” nr 2-3/1932, Poznań, Wydawnictwo Miejskie, 1932.