United Nations Relief and Rehabilitation Administration

organizacja międzynarodowa utworzona w 1943

United Nations Relief and Rehabilitation Administration, UNRRA (w tłum. z ang. Administracja Narodów Zjednoczonych do spraw Pomocy i Odbudowy[a], często również Organizacja Narodów Zjednoczonych do spraw Pomocy i Odbudowy[b]) – organizacja międzynarodowa utworzona 9 listopada 1943 roku w Waszyngtonie w celu udzielenia pomocy obszarom wyzwolonym w Europie i Azji po zakończeniu II wojny światowej. Inicjatorami jej powstania były Stany Zjednoczone (z których pochodziło prawie 70% świadczeń), Wielka Brytania, ZSRR i Republika Chińska[1]. Największymi odbiorcami były Chiny i Polska[1].

Kongres UNRRA
Ciężarówka UNRRA w Buchenwaldzie

Opis edytuj

W latach 1945–1947 dostarczono do Polski 2 mln ton różnych towarów, m.in. ciągniki, maszyny budowlane i rolnicze, parowozy, wagony kolejowe, samochody ciężarowe, warsztaty naprawcze i montownie, a także odzież, tekstylia, sprzęt medyczny, leki, materiały płynne, zboże, zwierzęta, artykuły spożywcze i kilka milionów 5-kilogramowych paczek żywnościowych z zapasów wojskowych[2].

W 1945 UNRRA została włączona do Organizacji Narodów Zjednoczonych[1]. W 1947 jej miejsce zajęła Międzynarodowa Organizacja Uchodźców.

Ze względu na znaczącą rolę w zapewnieniu środków utrzymania w zniszczonym kraju, organizacja ta zyskała sobie w Polsce żartobliwe określenie „Ciocia Unra”[1][3].

Łączną wartość przekazanych przez tę organizację darów szacuje się na ponad 3 miliardy dolarów[1]. Działalność prowadzona przez UNRRA, polegała na wspieraniu słabych punktów w gospodarkach państw, dostarczaniu produktów pierwszej potrzeby (m.in. żywność, leki, surowce) i podstawowych urządzeń do wznowienia produkcji przemysłowej i rolniczej.

Mimo niewątpliwych w tym czasie korzyści gospodarczych dla Polski, już w połowie 1946 władze komunistyczne PRL, pod naciskiem ZSRR, zaczęły traktować tę organizację jako formę ingerencji Stanów Zjednoczonych w suwerenność Polski Ludowej i w pewnym momencie [kiedy?] wycofały zgodę na jej działalność na obszarze kraju[4].

Upamiętnienie edytuj

 
Tablica pamiątkowa przy ulicy Hożej 35 w Warszawie
  • W czerwcu 1947 przy ulicy Hożej 35 w Warszawie odsłonięto tablicę pamiątkową o treści[5]: Zjednoczonym narodom za pomoc U.N.R.R.A. w latach 1945•1946•1947 wdzięczny naród i rząd Polski.

Zobacz też edytuj

Uwagi edytuj

  1. Także: Administracja Narodów Zjednoczonych ds. Pomocy i Odbudowy.
  2. Także: Organizacja Narodów Zjednoczonych ds. Pomocy i Odbudowy.

Przypisy edytuj

  1. a b c d e Joanna Cieślewska, Artur Wąsowski: Prezenty od „Cioci Unry”. T. 1: 1944-1945. Warszawa: New Media Concept sp. z o.o., 2009, s. 87, seria: Wielka Kolekcja 1944-1989 Historia PRL. ISBN 978-83-7558-507-0.
  2. Misja UNRRA w Polsce, raport zamknięcia (1945-1949). Wprowadzenie i redakcja naukowa: Jacek Zygmunt Sawicki, WERSET, Lublin 2017. ISBN 978-83-65713-15-5.
  3. Stefan Stefański. Pan Stefański opowiada. Miejsca zapamiętane. „Tygodnik Sanocki”. Nr 40 (204), s. 5, 6 października 1995. 
  4. „Rzeczpospolita”, 16 VIII 1946, nr 224 (720), s. 1 (St. M., Likwidacja UNRRA).
  5. Stanisław Ciepłowski: Wpisane w kamień i spiż. Inskrypcje pamiątkowe w Warszawie XVII–XX w. Warszawa: Argraf, 2004, s. 98. ISBN 83-912463-4-5.

Linki zewnętrzne edytuj