Val Gardena (niem. Gröden, lad. Gherdëina) – dolina w Dolomitach, w północnych Włoszech. Ośrodek narciarski, organizujący między innymi zawody Pucharu Świata w narciarstwie alpejskim mężczyzn, przeważnie w zjeździe i supergigancie, na trasie Saslong.

Val Gardena
ilustracja
Państwo

 Włochy

Region autonomiczny

 Trydent-Górna Adyga

Rodzaj obiektu

dolina

Położenie na mapie Trydentu-Górnej Adygi
Mapa konturowa Trydentu-Górnej Adygi, blisko centrum na prawo u góry znajduje się punkt z opisem „Val Gardena”
Położenie na mapie Włoch
Mapa konturowa Włoch, blisko górnej krawiędzi znajduje się punkt z opisem „Val Gardena”
Ziemia46°33′36″N 11°42′17″E/46,560000 11,704722
Pasmo Steiva w Val Gardena

Val Gardena to jedna z pięciu dolin, w których większość stanowi ludność posługująca się językiem ladyńskim.

Miasta edytuj

W dolinie znajdują się trzy miejscowości: Ortisei, Selva di Val Gardena i Santa Cristina Valgardena. W latach 1916–1960 miasta te były połączone wąskotorową linią kolejową, która obecnie służy przybyszom jako atrakcja turystyczna.

Przemysł Drzewny edytuj

Przemysł drzewny rozwijał się w Gherdëina od XVII wieku. Od XIX wieku, produkowane są tam rzeźby i ołtarze rzeźbione dla kościołów katolickich na całym świecie. Na przełomie XIX i XX wieku zaczęto rzeźbienie drewnianych zabawek, z biegiem czasu stało się tak powszechne że praktycznie każda Gherdëinska rodzina wykonywała takie zabawki. Zabawki te zostały wykorzystane w powieści brytyjskiej pisarki Amelii Edwards zatytułowanej lalka Peg która była bardzo popularna w całej Europie i Ameryce.

Kościół parafialny w Ortisei jest udekorowany bogatymi zbiorami posągów, rzeźb wykonanych przez lokalnych artystów w ciągu ostatnich dwóch stuleci. Muzeum Gherdeina w Ortisei posiada bogatą kolekcję zabytkowych drewnianych zabawek[1], różnego rodzaju rzeźb, figurek i posągów[2].

Sport edytuj

Przypisy edytuj

  1. Muzeum Gherdeina: Zabytkowe zabawki drewniane. [dostęp 2010-10-26]. (ang.).
  2. Muzeum Gherdeina: Zabytkowe figurki i posągi. [dostęp 2010-10-26]. (ang.).

Bibliografia edytuj

  • Amelia B. Edwards. Untrodden peaks and unfrequented valleys. A midsummer ramble in the Dolomites. Longman’s, Green and Co. London 1873.

Linki zewnętrzne edytuj