Vickers Valetta
Vickers Valetta – brytyjski wojskowy samolot transportowy produkowany w latach 1948–1951. Napędzany dwoma silnikami tłokowymi. Stanowił wojskową odmianę samolotu Vickers Viking.
 Vickers Valetta C.1 | |
| Dane podstawowe | |
| Państwo | |
|---|---|
| Producent | |
| Typ | |
| Załoga |
4 |
| Historia | |
| Data oblotu |
30 czerwca 1947 |
| Lata produkcji |
1948-1951 |
| Wycofanie ze służby |
1960 |
| Liczba egz. |
252 |
| Dane techniczne | |
| Napęd |
2 silniki gwiazdowe Bristol Hercules 230 |
| Moc |
2 × 2000 KM |
| Wymiary | |
| Rozpiętość |
27,2 m[1] |
| Długość |
19,17 m |
| Wysokość |
5,97 m |
| Powierzchnia nośna |
81,94 m² |
| Masa | |
| Własna |
11 331 kg[1] |
| Startowa |
16 556 kg[1] |
| Osiągi | |
| Prędkość maks. |
415 km/h[1] |
| Pułap praktyczny |
6553 m[1] |
| Zasięg |
2350 km |
| Dane operacyjne | |
| Liczba miejsc | |
| 36 | |
| Użytkownicy | |
| Royal Air Force | |
Historia edytuj
Samolot Valetta był wojskową odmianą cywilnego samolotu pasażerskiego Vickers Viking, opracowanego pod koniec II wojny światowej i oblatanego 22 czerwca 1945 roku, w którego konstrukcji wykorzystywano doświadczenia i podzespoły z bombowców Vickers Wellington i Vickers Warwick[2]. Konstrukcja płatowca wykorzystywała w pierwszej wersji Viking Mk IA metalową kratownicę geodetyczną pokrytą płótnem (jak we wspomnianych bombowcach), lecz następnie w wersji Mk I wprowadzono skrzydła i usterzenie półskorupowe[2]. Wyprodukowano też dla wojska odmianę Viking Mk 2 do przewozu VIP-ów[2].
W 1946 roku brytyjskie lotnictwo wydało specyfikację nr C.9/46 na opracowanie na bazie Vikinga samolotu transportowego[3]. Jako prototyp posłużył zmodyfikowany 158. egzemplarz Vikinga (numer VL249), który został oblatany 30 czerwca 1947 roku[3]. Główne zmiany obejmowały wzmocnienie podłogi i podwozia oraz wprowadzenie dużych drzwi ładunkowych po lewej stronie kadłuba[3]. Zastosowano też mocniejsze silniki gwiazdowe Bristol Hercules 230 o mocy 2000 KM[4]. Załoga obejmowała cztery osoby (dwóch pilotów, radiooperatora i nawigatora)[5]. Samolot mógł przewozić 36 żołnierzy z wyposażeniem albo 20 spadochroniarzy i 9 zrzucanych zasobników z ich sprzętem[5]. Szerokie boczne drzwi ładunkowe o wymiarach 2,6 × 1,73 m umożliwiały transport 4 ton ładunku, w tym, przy użyciu zewnętrznych ramp: dział, samochodów terenowych lub odpowiednio obniżonych ciężarówek[5]. Można było także holować szybowce transportowe[5].
Podstawowa wersja transportowa została oznaczona C Mk 1 (C.1) i zbudowano jej 190 sztuk[3]. Pierwszy samolot seryjny oblatano 28 stycznia 1948 roku[3]. Powstało także 21 samolotów C Mk 2 do transportu VIP (9 do 15 pasażerów). Wersja ta miała także dalszy zasięg dzięki dodatkowemu zbiornikowi paliwa (527 l / 116 galonów)[3]. 31 sierpnia 1950 roku oblatano wersję szkolną T Mk 3, przeznaczoną przede wszystkim do szkolenia nawigatorów, wyposażoną w 5 kopułek astronawigacyjnych – zbudowano jej 41 sztuk[3]. 16 z nich przebudowano następnie na wersję T Mk 4, z przedłużonym nosem kadłuba mieszczącym radar (przez firmę Marshall z Cambridge)[3].
Wersje edytuj
Służba edytuj
Samoloty Valetta weszły na wyposażenie brytyjskiego lotnictwa transportowego (RAF Transport Command) od maja 1949 roku, poczynając od 204. Dywizjonu w Kabrit w Egipcie, zastępując samoloty Douglas Dakota. Ostatnie samoloty dostarczono w 1951 roku[3]. Po raz pierwszy użyte były bojowo podczas walk z partyzantką na Malajach, zrzucając zaopatrzenie dla brytyjskich oddziałów w dżungli (dywizjony 48, 52 i 110)[3]. Znane były pod przezwiskiem pig (świnia) z powodu pękatego kadłuba[3]. Od 1957 roku zastępowano je przez samoloty Blackburn Beverly, a następnie Handley Page Hastings[3]. Z ostatniego 84. Dywizjonu wycofano je w sierpniu 1960 roku[3].
Samoloty szkolne T Mk 3 używane były w pięciu Szkołach Nawigacji Lotniczej (ANS) i Royal Air Force College w Cranwell[3]. Wersja T Mk 4 używana była w dwóch ANS i w 228. Jednostce Konwersji Operacyjnej (228 OCU)[3].
Przypisy edytuj
Bibliografia edytuj
- Martyn Chorlton (red.): Vickers. Company profile 1911-1977. Kelsey Publishing Ltd., 2013. ISBN 978-1-907426-62-9. (ang.).
Zobacz też edytuj
Porównywalne samoloty: