Wąsewo (gmina)
Wąsewo (do 1954 gmina Komorowo) – gmina wiejska w województwie mazowieckim, w powiecie ostrowskim. W latach 1975–1998 gmina położona była w województwie ostrołęckim.
| gmina wiejska | |||||||
| |||||||
| Państwo | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Województwo | |||||||
| Powiat | |||||||
| TERC |
1416102 | ||||||
| Wójt |
Rafał Józef Kowalczyk | ||||||
| Powierzchnia |
119,2 km² | ||||||
| Populacja (30.06.2016) • liczba ludności |
| ||||||
| • gęstość |
36,9 os./km² | ||||||
| Nr kierunkowy |
29 | ||||||
| Kod pocztowy |
07-311 | ||||||
| Tablice rejestracyjne |
WOR | ||||||
Adres urzędu: ul. Zastawska 1307-311 Wąsewo | |||||||
| Szczegółowy podział administracyjny | |||||||
| |||||||
Położenie na mapie powiatu
| |||||||
| 52°52′26″N 21°40′24″E/52,873889 21,673333 | |||||||
| Strona internetowa | |||||||
| Biuletyn Informacji Publicznej | |||||||
_location_map.png)
Siedziba gminy to Wąsewo.
Według danych z 30 czerwca 2004[4] gminę zamieszkiwało 4626 osób. Natomiast według danych z 31 grudnia 2017 roku[5] gminę zamieszkiwało 4365 osób. Było to wówczas 5,9% ludności powiatu.
Na terenie gminy funkcjonuje lądowisko Ostrów Mazowiecka-Grądy.
Struktura powierzchni edytuj
Według danych z roku 2002[6] gmina Wąsewo ma obszar 119,2 km², w tym:
- użytki rolne: 71%
- użytki leśne: 24%
Gmina stanowi 9,73% powierzchni powiatu.
W strukturze zasiewów gminy dominuje uprawa zbóż i roślin. Głównym kierunkiem produkcji zwierzęcej jest chów trzody chlewnej. Na terenie gminy nie ma zakładów przemysłowych. Zarejestrowane podmioty gospodarcze świadczą usługi w różnych dziedzinach a przede wszystkim w zakresie handlu i usług. W skład administracyjny Gminy wchodzi 31 sołectw. Gmina posiada dogodne połączenia komunikacyjne z Ostrołęką, Ostrowią Mazowiecka, Wyszkowem i Warszawą.
Historia edytuj
Wąsewo to nazwa dzierżawcza od nazwiska Wąs, zapisana w 1428 roku jako Wanschowo. Można też uznać tę nazwę jako topograficzą, gdyż Wasy oznaczają wyrastające części roślin, a może nawet wieś odpowiednio wijącą się ze swoimi domostwami. Nazwę tę można odnieść również do staropolskiego wyrazu Wąsosze, co oznacza miejsce, w którym coś się schodzi, zbiega, łączy. Określenie to odpowiada topograficznemu położeniu wsi. W drugiej połowie XVI wieku Wąsewo leżało na skrzyżowaniu ważnych szlaków handlowych, łączących ziemię zakroczyńską, różańską, liwską i łomżyńską. W kierunku wschodnim przez Komorowo do Ostrowi. Na południe Długosiodło, Przetycz, Wyszków do Warszawy i Pułtuska. W kierunku zachodnim przez Goworowo trakt prowadził do Różana. O Wąsewie i okolicy z czasów najazdu szwedzkiego opowiada Henryk Sienkiewicz na kartach "Potopu":
"... Książę ruszył głęboką i ciemną nocą ku Wąsowu i Jelonce,
przeszedł w Czerwinie rzekę i zostawiwszy jazdę w gołym polu,
zasadził piechotę w pobliskich zagajnikach,
aby niespodziewanie wychylić się mogła . ..."
Gmina Wąsewo powstała w Królestwie Polskim w 1868 roku w powiecie ostrowskim w guberni łomżyńskiej, z części obszaru zniesionej gminy Komorowo (z drugiej części powstała gmina Lubiejewo)[7][8]. Manewr ten został wkrótce anulowany, bowiem począwszy od 1874 roku gmina Komorowo pojawia się ponownie; równocześnie nieobecne są gminy Wąsewo i Lubiejewo[9][10].
Gminę Wąsewo reaktywowano dopiero w 1973 roku, głównie z obszaru gminy Komorowo sprzed 1954.
Demografia edytuj
Dane z 31 grudnia 2017 roku[5]:
| Opis | Ogółem | Kobiety | Mężczyźni | |||
|---|---|---|---|---|---|---|
| jednostka | osób | % | osób | % | osób | % |
| populacja | 4 356 | 100 | 2 179 | 50,0 | 2 177 | 50,0 |
| gęstość zaludnienia (mieszk./km²) |
37 | 18,5 | 18,5 | |||
- Piramida wieku mieszkańców gminy Wąsewo w 2014 roku[1].
Sołectwa edytuj
Bagatele, Bartosy, Brudki Nowe, Brudki Stare, Brzezienko, Choiny, Czesin, Dalekie, Grądy, Grębki, Jarząbka, Króle, Majdan Suski, Modlinek, Mokrylas, Przedświt, Przyborowie, Rososz, Ruda, Rynek, Rząśnik-Majdan, Rząśnik Szlachecki, Rząśnik Włościański, Trynosy, Trynosy-Osiedle, Ulasek, Wąsewo, Wąsewo-Kolonia, Wysocze, Zastawie, Zgorzałowo[2].
Miejscowości bez statusu sołectwa: Przyborowie-Kolonia, Trynosy, Wąsewo-Lachowiec.
Sąsiednie gminy edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ a b Gmina Wąsewo w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-03-15] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
- ↑ a b Strona gminy, sołectwa. [dostęp 2019-10-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-10-24)].
- ↑ a b Urząd Statystyczny w Warszawie
- ↑ Baza Demograficzna – Tablice predefiniowane – Wyniki badań bieżących; Stan i struktura ludności; Ludność według płci i miast. GUS. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).
- ↑ a b Gmina Wąsewo w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2020-02-04] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
- ↑ Portal Regionalny i Samorządowy REGIOset. regioset.pl. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).
- ↑ Postanowienie z 17 (29) września 1866, ogłoszone 5 (17) stycznia 1867 (Dziennik Praw, rok 1866, tom 66, nr 219, str. 279)
- ↑ Postanowienie z 29 grudnia 1867 (10 stycznia 1868), ogłoszone 8 (20) lutego 1868 (Dziennik Praw, rok 1868, tom 67, nr 228, str. 359)
- ↑ Skorowidz Królestwa Polskiego czyli Spis alfabetyczny miast, wsi, folwarków, kolonii i wszystkich nomenklatur w guberniach Królestwa Polskiego, z wykazaniem: gubernii, powiatu, gminy, parafii, sądu pokoju lub gminnego, oraz najbliższej stacyi pocztowej, wraz z oddzielnym spisem gmin podług najświeższej ich liczby i nazwy ułożony, wykazujący: odległość każdej danej gminy od miasta powiatowego i sądu swojego gminnego; czy i jakie znajdują się w gminie zakłady fabryczne lub przemysłowe, szkoły itp. oraz ludność każdej gminy, obejmujący także podział sądownictwa krajowego świeżo urządzonego. T. 2
- ↑ Powiat ostrowski, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VII: Netrebka – Perepiat, Warszawa 1886, s. 697.