Wężojad górski[3] (Spilornis kinabaluensis) – gatunek ptaka drapieżnego z rodziny jastrzębiowatych (Accipitridae). Jest endemiczny dla północnej części wyspy Borneo[4]. Bliski zagrożenia.

Wężojad górski
Spilornis kinabaluensis[1]
W. L. Sclater, 1919
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

szponiaste

Rodzina

jastrzębiowate

Podrodzina

jastrzębie

Plemię

Circaetini

Rodzaj

Spilornis

Gatunek

wężojad górski

Synonimy
  • Spilornis cheela kinabaluensis W. L. Sclater, 1919
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2]

Systematyka
Takson ten po raz pierwszy został opisany naukowo przez Williama Lutleya Sclatera, który uznał go za podgatunek wężojada czubatego i nadał mu nazwę Spilornis cheela kinabaluensis. Holotyp pochodził z góry Kinabalu[4]. Obecnie wężojad górski jest klasyfikowany jako odrębny, monotypowy gatunek[4][5][6].
Morfologia
Głowa i plecy mają czarne upierzenie, z białymi cętkami wzdłuż ramion. Klatka piersiowa jest rudo-brązowa, brzuch czerwonawy z białymi plamkami, ogon czarny z białym, prostopadłym pasem pośrodku, dziób i nogi jasnożółte. Osobniki tego gatunku osiągają długość 51–56 cm.
Ekologia i zachowanie
Wężojady górskie żyją głównie w lasach reglowych, na wysokości od 750 do 2900 m n.p.m. Nie migrują[6]. Żywią się wężami i jaszczurkami.
Status
Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) od 2022 roku uznaje wężojada górskiego za gatunek bliski zagrożenia (NT – near threatened); wcześniej, od 2000 był klasyfikowany jako gatunek narażony (VU – vulnerable), a od 1994 roku miał on status DD (brak danych). Liczebność populacji szacuje się na 2500–9999 dorosłych osobników. Trend liczebności populacji uznaje się za spadkowy. Główne zagrożenie dla gatunku to utrata, degradacja i fragmentacja siedlisk[2].

Przypisy edytuj

  1. Spilornis kinabaluensis, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. a b Spilornis kinabaluensis, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  3. Systematyka i nazewnictwo polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Circaetini Sundevall, 1836 (Wersja: 2019-03-24). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-11-16].
  4. a b c Kinabalu Serpent-eagle (Spilornis kinabaluensis). IBC: The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-17)]. (ang.).
  5. F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Hoatzin, New World vultures, Secretarybird, raptors. IOC World Bird List (v10.2). [dostęp 2020-11-16]. (ang.).
  6. a b Species account: Kinabalu Serpent Eagle Spilornis kinabaluensis. [w:] Global Raptor Information Network [on-line]. The Peregrine Fund. [dostęp 2020-11-16]. (ang.).

Bibliografia edytuj

  • Spilornis kinabaluensis. [w:] The Eagle Directory [on-line]. [dostęp 2016-03-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)]. (ang.).
  • James Ferguson-Lees, David A. Christie: Raptors of the World. Christopher Helm, 2001. ISBN 0-7136-8026-1. (ang.).
  • Quentin Phillipps: Phillipps' Field Guide to the Birds of Borneo. John Baufoy Publishing, 2011. ISBN 978-1-906780-56-2. (ang.).

Linki zewnętrzne edytuj