Socjaldemokratyczna Partia Węgier

węgierska partia polityczna

Socjaldemokratyczna Partia Węgier (węg. Magyarországi Szociáldemokrata Párt, MSZDP) – węgierska partia polityczna powstała w 1890, istniejąca do 1948 i ponownie od 1988.

Magyarországi Szociáldemokrata Párt
Ilustracja
Państwo

 Węgry

Data założenia

1890

Adres siedziby

114. Pf. 709, 1535 Budapest

Ideologia polityczna

socjaldemokracja

Poglądy gospodarcze

trzecia droga

Członkostwo
międzynarodowe

Partia Europejskich Socjalistów
Międzynarodówka Socjalistyczna

Strona internetowa

Historia edytuj

Partia powstała w grudniu 1890 na bazie Generalnego Zrzeszenia Robotników (węg. Munkásegylet). Swój program kierowała do klasy robotniczej, największe poparcie uzyskując w robotniczych dzielnicach Budapesztu. Mimo niesprzyjających warunków (dyktatura Miklósa Hortyego) partia o profilu marksistowskim, ale reformistycznym, działała w dwudziestoleciu międzywojennym, z powodzeniem ubiegając się o mandaty w Zgromadzeniu Narodowym (np. w 1922 uzyskała 26 miejsc, w 1926 – 15, w 1931 – 14, w 1935 – 11, w 1939 – 5[1]). Poparcie dla niej wahało się od 17% u progu dwudziestolecia do 3% w roku wybuchu II wojny światowej. Partia była członkiem Międzynarodówki Socjalistycznej (Labour and Socialist International).

W 1939 zmieniła nazwę na Partię Socjaldemokratyczną (węg. Szociáldemokrata Párt, SZDP) i pod tym skrótem funkcjonowała do czasu przymusowego zjednoczenia z Węgierską Partią Pracujących w 1948 (po uprzedniej „weryfikacji członków”). W dwóch relatywnie wolnych wyborach przeprowadzonych po zakończeniu wojny (1945, 1947) uzyskała odpowiednio 17,4% i 14,9% głosów, co przełożyło się na 69 i 67 mandatów w Zgromadzeniu Narodowym. Partia weszła do koalicji rządzącej z Partią Drobnych Rolników, Niezależną Partią Chłopską i Węgierską Partią Pracujących.

Podczas rewolucji węgierskiej 1956 dokonano krótkotrwałej reaktywacji ugrupowania, które funkcjonowało jedynie przez dwa miesiące (październik – listopad 1956). Do jego liderów należeli wówczas: Anna Kéthly, Gyula Keleman i Joseph Fischer. Wydawano gazetę Népszava.

W 1989 partia została ponownie powołana do życia jako alternatywa dla reformatorskich komunistów z Węgierskiej Socjalistycznej Partii Robotniczej, która w 1989 przybrała nazwę Węgierskiej Partii Socjalistycznej. Jednocześnie, u progu lat 90. przeżyła dwa rozłamy (wyłoniły się z niej: Partia Socjaldemokratyczna – SZDP oraz Niezależna Partia Socjaldemokratyczna – FSZDP).

Partia wystartowała w pierwszych wolnych wyborach parlamentarnych w 1990, jednak nie wzięła udziału w podziale mandatów, uzyskując 3,5% głosów. Liderem ugrupowania była wówczas Anna Petrasovics. W kolejnych wyborach (1994, 1998, 2002, 2006, 2010) poparcie dla ugrupowania nie przekraczało 1% głosów, a węgierską scenę polityczną zdominowała lewica pokomunistyczna skupiona w Węgierskiej Partii Socjalistycznej. W 2002 mandat z poparciem WPS uzyskał w okręgu jednomandatowym lider socjaldemokratów László Kapolyi.

Przypisy edytuj

  1. Wybory z 1920 partia zbojkotowała

Linki zewnętrzne edytuj