Wadi Milk (hebr. ואדי מילק) – wąska dolina typu wadi, położona w północnym Izraelu. Oddziela położoną na południowym wschodzie Wyżynę Manassesa od położonego na północnym zachodzie masywu Góry Karmel.

Wadi Milk
Państwo

 Izrael

Rodzaj obiektu

wadi

Położenie na mapie Izraela
Mapa konturowa Izraela, u góry znajduje się punkt z opisem „Wadi Milk”
Ziemia32°37′50″N 35°04′11″E/32,630556 35,069722
Mapa

Geografia edytuj

Wadi Milk jest wąską doliną położoną w północnej części Izraela. Biegnie z północnego wschodu na południowy zachód. Jest otwarta w kierunku południowo-zachodnim, gdzie łagodnie obniża się wzdłuż koryta rzeki Nachal Dalijja na równinę przybrzeżną. W części środkowej rozszerza się i biegnie przez płaskowyż Wyżyny Manassesa wzdłuż wadi rzeki Dalijja, a następnie Nachal Tut. Od strony północno-zachodniej jest zamknięta przez wzgórza Wyżyny Manassesa (wysokość ich w tym rejonie dochodzi do 200 metrów n.p.m.). Na północnym zachodzie wznosi się masyw Góry Karmel (wysokość w tym rejonie dochodzi do 460 metrów n.p.m.). W kierunku północno-wschodnim Wadi Milk przechodzi w niewielką wadi strumienia Jokne’am i opada do Doliny Jezreel w Dolnej Galilei. Znajduje się tutaj wzgórze Tel Jokne’am.

W Wadi Milk są położone: miasto Jokne’am, miejscowości Zichron Ja’akow i Furajdis, moszawy Eljakim i Bat Szelomo, oraz wioska młodzieżowa Me’ir Szefeja. Administracyjne dolina jest położona w dystrykcie Hajfa i Dystrykcie Północnym Izraela.

Historia edytuj

Już w starożytności dostrzeżono zalety tej strategicznie położonej doliny. Umożliwiała ona szybkie przejście z równiny przybrzeżnej do Galilei. To właśnie dlatego przebiegał tędy starożytny szlak handlowy Via Maris, łączący Egipt z Asyrią. Jednak główną linią komunikacyjną była położona bardziej na południowym wschodzie Wadi Ara, która była łatwiej dostępna[1]. W dawnych czasach przez Wadi Milk prowadził szlak kupiecki soli z rejonu Atlit na wybrzeżu Morza Śródziemnego do Damaszku[2]. Wyjścia z Wadi Milk do Doliny Jezreel strzegło ufortyfikowane miasto Jokne’am.

W czasach współczesnych, w XX wieku rozpoczął się konflikt izraelsko-arabski. I wojna izraelsko-arabska zakończyła się przejęciem całkowitej kontroli nad tym obszarem przez Izrael. Umożliwiło to powstanie nowych osiedli żydowskich oraz rozbudowę infrastruktury drogowej.

Transport edytuj

Przez dolinę przechodzi droga ekspresowa nr 70, którą jadąc w kierunku południowo-zachodnim dojeżdża się do równiny przybrzeżnej i węzła drogowego drogą ekspresową nr 4 i autostradą nr 2. W części środkowej Wadi Milk znajduje się węzeł drogowy drogi nr 70 z płatną autostradą nr 6 i kawałek dalej z drogą nr 672. Natomiast jadąc drogą nr 70 na północny wschód, wyjeżdża się z Wadi Milk do Doliny Jezreel, gdzie krzyżuje się z drogą nr 66 i drogą nr 722.

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. Aluf Benn: Trading Places. [w:] The Washington Post [on-line]. 2005-08-01. [dostęp 2015-04-20]. (ang.).
  2. Wadi Milk - wszystkie wycieczki Tel Yokneam. [w:] GoGalil [on-line]. [dostęp 2015-04-20]. (hebr.).

Linki zewnętrzne edytuj

  • Aluf Benn: Mapa Wadi Milk. [w:] Amudanan [on-line]. [dostęp 2015-04-20]. (hebr.).