Wallace F. Toronto
Wallace Felt Toronto (ur. 9 grudnia 1907 w Salt Lake City, zm. 10 stycznia 1968 tamże)[1] – amerykański misjonarz i działacz społeczny.
| Data i miejsce urodzenia |
9 grudnia 1907 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
10 stycznia 1968 |
| Zawód, zajęcie |
misjonarz, działacz społeczny |
| Stanowisko |
prezydent Misji Czechosłowackiej Kościoła Jezusa Chrystusa Świętych w Dniach Ostatnich |
Życiorys edytuj
Urodził się w Salt Lake City, w rodzinie od dawna związanej z Kościołem Jezusa Chrystusa Świętych w Dniach Ostatnich. Jeden z jego dziadków był pierwszym nawróconym na mormonizm Włochem[2]. Służbę misyjną, w mormońskiej kulturze tradycyjną część życiorysu młodych mężczyzn, odbywał początkowo w Misji Niemieckiej, następnie przeniesiony został do utworzonej 24 lipca 1929 Misji Czechosłowackiej[3][4].
Po zakończeniu posługi jako misjonarz powrócił do Stanów Zjednoczonych, podejmując studia na University of Utah. Wówczas też zawarł związek małżeński z Marthą Sharp. W 1936 powrócił do Czechosłowacji jako prezydent misji, w której sam uprzednio służył[5]. Początkowo jego prezydentura przebiegała zasadniczo pomyślnie, z rozszerzaniem obecności świętych w dniach ostatnich na podległych mu terenach oraz regularnymi nawróceniami. Napięta sytuacja międzynarodowa szybko wywarła jednak znaczny wpływ na nadzorowaną przezeń pracę misyjną. Po aneksji Czechosłowacji przez nazistowskie Niemcy w marcu 1939[6] wprowadził usprawnienia w codziennej pracy misyjnej. Zalecił zaprzestania dystrybucji traktatów i pamfletów, polecił ograniczyć nauczanie do zainteresowanych, z którymi kontakt nawiązano już wcześniej. Wzmocnił także wysiłki mające na celu wzmocnienie wiary miejscowych członków Kościoła. Starał się również stosować do regulacji prawnych wprowadzanych przez władze okupacyjne, w tym do ograniczeń wolności zgromadzeń[7]. Na polecenie Pierwszego Prezydium 3 czerwca 1939 zamknął misję[8], nadzorował następnie ewakuację misjonarzy z kraju[9]. Sam Czechosłowację opuścił kilka dni po pozostających pod jego opieką misjonarzach, 31 sierpnia 1939[10]. II wojnę światową spędził w Utah, gdzie kierował miejscowym oddziałem Czerwonego Krzyża[11].
Do Czechosłowacji powrócił po zakończeniu działań wojennych, obejmując ponownie kierownictwo tymczasowo reaktywowanej misji (1946)[12]. Wydalono go z kraju już jednak w 1950. Po powrocie do kraju rodzinnego posługiwał w radzie afiliowanej przy Kościele Organizacji Młodych Mężczyzn, był też sekretarzem wykonawczym Utah Cancer Society. Pozostał prezydentem Misji Czechosłowackiej aż do swej śmierci w 1968[13]. Utrzymywał kontakty z wiernymi poprzez dyskretną korespondencję. Odwiedził kraj w 1964, na polecenie ówczesnego prezydenta Kościoła Davida O. McKaya, wykorzystując w tym celu wizę turystyczną[14]. Ponownie pojawił się w Czechosłowacji już rok później, spotykając się z czechosłowackimi urzędnikami i próbując uzyskać ponowne przyznanie Kościołowi osobowości prawnej. Jego starania nie przyniosły oczekiwanego rezultatu. Toronto został początkowo aresztowany, później zaś deportowany[15].
Zmarł w Salt Lake City, w wyniku choroby nowotworowej[15]. Został pochowany na cmentarzu Wasatch Lawn Memorial Park[16].
Przypisy edytuj
- ↑ Toronto, Wallace F., [w:] Arnold K. Garr, Richard O. Cowan, Donald Q. Cannon (red.), Encyclopedia of Latter-day Saint History [e-book], Salt Lake City: Deseret Book, 2000, lokalizacja 9411-9415, ISBN 1-57345-822-8.
- ↑ Toronto, Wallace F., [w:] Arnold K. Garr, Richard O. Cowan, Donald Q. Cannon (red.), Encyclopedia of Latter-day Saint History [e-book], Salt Lake City: Deseret Book, 2000, lokalizacja 9410, ISBN 1-57345-822-8.
- ↑ Mehr 1992 ↓, s. 117.
- ↑ Andrew Jenson: Encyclopedic History of the Church. Salt Lake City: Deseret News, 1941, s. 168.
- ↑ Toronto, Wallace F., [w:] Arnold K. Garr, Richard O. Cowan, Donald Q. Cannon (red.), Encyclopedia of Latter-day Saint History [e-book], Salt Lake City: Deseret Book, 2000, lokalizacja 9411, ISBN 1-57345-822-8.
- ↑ Boone 2001 ↓, s. 124.
- ↑ Boone 2001 ↓, s. 125.
- ↑ Boone 2001 ↓, s. 127.
- ↑ Mehr 1992 ↓, s. 136.
- ↑ Boone 2001 ↓, s. 132.
- ↑ Toronto, Wallace F., [w:] Arnold K. Garr, Richard O. Cowan, Donald Q. Cannon (red.), Encyclopedia of Latter-day Saint History [e-book], Salt Lake City: Deseret Book, 2000, lokalizacja 9412, ISBN 1-57345-822-8.
- ↑ Mehr 1992 ↓, s. 139.
- ↑ Toronto, Wallace F., [w:] Arnold K. Garr, Richard O. Cowan, Donald Q. Cannon (red.), Encyclopedia of Latter-day Saint History [e-book], Salt Lake City: Deseret Book, 2000, lokalizacja 9414, ISBN 1-57345-822-8.
- ↑ Toronto, Wallace F., [w:] Arnold K. Garr, Richard O. Cowan, Donald Q. Cannon (red.), Encyclopedia of Latter-day Saint History [e-book], Salt Lake City: Deseret Book, 2000, lokalizacja 9412-9413, ISBN 1-57345-822-8.
- ↑ a b Toronto, Wallace F., [w:] Arnold K. Garr, Richard O. Cowan, Donald Q. Cannon (red.), Encyclopedia of Latter-day Saint History [e-book], Salt Lake City: Deseret Book, 2000, lokalizacja 9413-9414, ISBN 1-57345-822-8.
- ↑ Wallace Felt Toronto. Find a Grave. [dostęp 2023-07-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-07-24)]. (ang.).
Bibliografia edytuj
- Kahlile B. Mehr. Enduring Believers: Czechoslovakia and the LDS Church, 1884-1990. „Journal of Mormon History”. 18 (2), s. 111–154, 1992. ISSN 0194-7342.
- David F. Boone. The Evacuation of the Czechoslovak and German Missions at the Outbreak of World War II. „BYU Studies Quarterly”. 40 (3), s. 122–154, 2001. ISSN 2167-8472.