Wargatek sanitarnik

gatunek ryb z rodziny wargaczowatych

Wargatek sanitarnik[2], wargatek czyściciel[3] (Labroides dimidiatus) – gatunek ryby okoniokształtnej z rodziny wargaczowatych (Labridae), znany jako ryba czyściciel[4]. Hodowany w akwariach morskich.

Wargatek sanitarnik
Labroides dimidiatus
(Valenciennes, 1839)
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Podgromada

promieniopłetwe

Rząd

okoniokształtne

Podrząd

wargaczowce

Rodzina

wargaczowate

Rodzaj

Labroides

Gatunek

wargatek sanitarnik

Kategoria zagrożenia (CKGZ)[1]

Zasięg występowania edytuj

Morze Czerwone i Ocean Indyjski wzdłuż wybrzeży Afryki, zachodnia część Oceanu Spokojnego wzdłuż południowych i zachodnich wybrzeży Australii. Związany z rafami koralowymi. Występuje na głębokościach od 1-40 m p.p.m.

Opis edytuj

Niewielka ryba o wydłużonym ciele. Osiąga maksymalnie kilkanaście centymetrów długości. Na jasnoniebieskim ciele od otworu gębowego do ogona ciągnie się charakterystyczny ciemny pas. Grzbiet jasnożółty. Samice są zdolne do zmiany płci (hermafrodytyzm).

Tryb życia edytuj

 
Wargatki oczyszczające strzępiela Epinephelus tukula

Wargatek sanitarnik żywi się pasożytami skórnymi innych ryb. Pełni tym samym funkcję czyściciela. Wargatki zajmują stałe pozycje (tzw. cleaning stations) w dobrze widocznych miejscach nad rafą i kontrastowym ubarwieniem oraz charakterystycznym – przypominającym taniec – zachowaniem zwracają na siebie uwagę większych ryb. Podpływające ryby – m.in. rekiny, mureny, strzępiele – nie zjadają wargatków lecz pozwalają im się oczyścić z pasożytów zewnętrznych skóry, płetw, skrzeli i jamy gębowej, z obumarłej skóry oraz z resztek pokarmowych tkwiących pomiędzy zębami.

Stacje sanitarne wargatków są obsługiwane zwykle przez kilka dorosłych osobników i grupę młodzieży. Starsze wargatki spotykane są samotnie i wówczas wykazują zachowania terytorialne.

Gatunkiem podszywającym się wyglądem pod wargatka sanitarnika jest Aspidontus taeniatus – ryba, która wykorzystując podobieństwo ubarwienia atakuje podpływające ryby i odgryza im kawałki płetw lub skóry.

Przypisy edytuj

  1. Labroides dimidiatus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  2. Stanisław Rutkowicz: Encyklopedia ryb morskich. Gdańsk: Wydawnictwo Morskie, 1982, s. 610. ISBN 83-215-2103-7.
  3. Eugeniusz Grabda, Tomasz Heese: Polskie nazewnictwo popularne krągłouste i ryby – Cyclostomata et Pisces. Koszalin: Wyższa Szkoła Inżynierska w Koszalinie, 1991.
  4. Stanislav Frank: Wielki atlas ryb. Przekład: Henryk Szelęgiewicz. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1974.

Bibliografia edytuj

  • Włodzimierz Załachowski: Ryby. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1997. ISBN 83-01-12286-2.

Linki zewnętrzne edytuj