Wereszyn
Wereszyn (ukr. Верешин) – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie hrubieszowskim, w gminie Mircze[5][6]. Leży przy drodze wojewódzkiej nr 844.
| wieś | |
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2021) | |
| Strefa numeracyjna |
84 |
| Kod pocztowy |
22-530[4] |
| Tablice rejestracyjne |
LHR |
| SIMC |
0895356[5] |
Położenie na mapie gminy Mircze  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa lubelskiego  | |
Położenie na mapie powiatu hrubieszowskiego  | |
 50°36′06″N 23°55′14″E/50,601667 23,920556[1]
| |
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa zamojskiego.
Wieś jest sołectwem w gminie Mircze[7]. Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) liczyła 130 mieszkańców i była dwudziestą co do wielkości miejscowością gminy[8].
Historia edytuj
Zofia z Zamiechowa własnym kosztem zbudowała tutaj kościół[9].
Według spisu z 1921 we wsi było 102 chaty i 577 mieszkańców (265 mężczyzn i 312 kobiet). Spośród nich 419 zapisano jako Polaków, 119 jako Rusinów (Ukraińców) i 39 jako Żydów. Wśród nich było 24 rzymskich katolików, 413 prawosławnych, 1 osoba zadeklarowała przynależność do innej wspólnoty chrześcijańskiej, zaś 39 było wyznawcami judaizmu. W międzywojennej Polsce wieś należała do gminy Kryłów powiatu hrubieszowskiego.
W miejscowości znajdowała się prawosławna cerkiew pod wezwaniem Podwyższenia Krzyża Pańskiego, zburzona w ramach akcji polonizacyjno-rewindykacyjnej (1938)[10]. Przetrwał natomiast prawosławny cmentarz, obok którego położona była świątynia[11].
12 lutego 1944 oddział BCh pod dowództwem Stanisława Basaja "Rysia" zaatakował wieś w momencie, gdy odbywało się tam wesele ukraińskiego policjanta na służbie niemieckiej. W historiografii ukraińskiej wydarzenie to jest określane jako "rozstrzelane wesele". Zginęło wówczas 12 ukraińskich cywili (w tym 4 kobiety) і pan młody[12]; według Mariusza Zajączkowskiego ofiar było od siedmiu do dwudziestu, z czego co najmniej czterej zabici służyli w Ukraińskiej Policji Pomocniczej[13]. 21 marca tego samego roku polski oddział zabił w Wereszynie 35 Ukraińców, a w maju tego samego roku kolejne kilka osób tej narodowości[14].
Przypisy edytuj
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 144981
- ↑ Wieś Wereszyn w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2023-02-03], liczba ludności w oparciu o dane GUS.
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2023-02-03].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1457 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ a b GUS. Wyszukiwarka TERYT
- ↑ Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ Strona gminy, sołectwa [dostęp 2024-01-01]
- ↑ GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
- ↑ Władysław Łoziński: Prawem i lewem. Obyczaje na Czerwonej Rusi w pierwszej połowie XVII wieku. T. 2. Lwów, 1904, s. 91.
- ↑ Serwis Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego – Nabożeństwo na miejscu nieistniejącej cerkwi w Wereszynie [dostęp: 03.10.2015.]
- ↑ D. Kawałko: Cmentarze województwa zamojskiego, Państwowa Służba Ochrony Zabytków, Zamość 1994, s. 162.
- ↑ Кров українська, кров польська... Трагедія Холмщини та Підляшшя в роках 1938-1948 у спогадах. Торонто-Львів: 2014, s. 119-124. ISBN 978-617-607-569-1.
- ↑ M. Zajączkowski, Ukraińskie podziemie na Lubelszczyźnie w okresie okupacji niemieckiej 1939-1944, Instytut Pamięci Narodowej, Instytut Studiów Politycznych PAN, Lublin-Warszawa 2015, s. 279.
- ↑ M. Zajączkowski, Ukraińskie podziemie na Lubelszczyźnie w okresie okupacji niemieckiej 1939-1944, Instytut Pamięci Narodowej, Instytut Studiów Politycznych PAN, Lublin-Warszawa 2015, s. 279 i 351.