Widdringtonia (Widdringtonia) – rodzaj drzew z rodziny cyprysowatych (Cupressaceae). Obejmuje cztery gatunki występujące w południowej Afryce od Malawi po RPA[4]. Wszystkie rosną w lasach w dolinach górskich, często obficie porośnięte porostami, paprociami i skrętnikami Streptocarpus. Dostarczają bardzo cenionego, trwałego drewna, zwłaszcza poszukiwanym jego źródłem jest gatunek Widdringtonia whytei – rosnący w niewielkich pozostałościach dawniej rozległych lasów w górach Mlandżi w Malawi. Dla zapewnienia dostaw surowca drzewnego rośliny z tego gatunku uprawiane są na plantacjach w Malawi i Kenii[5].

Widdringtonia
Ilustracja
Widdringtonia nodiflora
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

nagonasienne

Klasa

iglaste

Rząd

cyprysowce

Rodzina

cyprysowate

Rodzaj

widdringtonia

Nazwa systematyczna
Widdringtonia Endlicher
Gen. Suppl. 2: 25. Mar-Jun 1842[3]
Typ nomenklatoryczny

W. cupressoides (L.) Endlicher, 1842 = W. nodiflora (L.) E.Powrie[3]

Pokrój Widdringtonia whytei

Morfologia edytuj

Pokrój
Drzewa osiągające ponad 40 m wysokości[4]. Za młodu rośliny są zwarte i stożkowate, starsze okazy są bardzo rozłożyste, o szerokich, spłaszczonych koronach. Końce pędów są luźno rozgałęzione[5].
Liście
Młodociane szpilkowate, spłaszczone, ułożone spiralnie i modrozielone, osiągają do 2,5 cm długości. Liście właściwe łuskowate, wyrastają naprzemianlegle w parach. Są drobne (osiągają od 1 do 2 mm długości)[4].
Organy generatywne
Rośliny jednopienne, rzadziej dwupienne. Szyszki męskie wyrastają pojedynczo na końcach bocznych gałązek[4]. Osiągają do 3 mm długości[5]. Szyszki żeńskie rozwijają się pojedynczo lub skupione po kilka, w miarę dojrzewania drewnieją[5], są kulistawe, ożywicowane i tworzone przez 4 grube łuski (makrosporofile) równych rozmiarów, wyrastające w jednym okółku. Na każdej łusce powstaje od jednego do kilku nasion[4] (w sumie jest ich zwykle od 5 do 10). Nasiona są oskrzydlone[5].
Nasiona
Ciemnobrązowe do czarnych, zaopatrzone w dwa równej wielkości skrzydełka[4].

Systematyka edytuj

Wykaz gatunków[6]

Przypisy edytuj

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2021-03-26] (ang.).
  2. M.J.M. Christenhusz i inni, A new classification and linear sequence of extant gymnosperms, „Phytotaxa”, 19 (1), 2011, s. 55–70, DOI10.11646/phytotaxa.19.1.3 (ang.).
  3. a b Index Nominum Genericorum (ING). Smithsonian National Museum of Natural History. [dostęp 2011-12-12]. (ang.).
  4. a b c d e f John Silba: Encyclopaedia Coniferae. Harold N. Moldenkeand, Alma L. Moldenke, 1986, s. 216-217, seria: Phytologia Memoroirs VIII.
  5. a b c d e Roger Philips, Martyn Rix: The Botanical Garden. Vol. 1. Trees and shrubs. London: Macmillan, 2002, s. 30. ISBN 0-333-73003-8.
  6. Widdringtonia. [w:] The Plant List [on-line]. [dostęp 2011-12-12]. (ang.).