Wieża Srebrnych Dzwonów

wieża katedry wawelskiej

Wieża Srebrnych Dzwonów, zwana także Wikaryjską – jedna z wież katedry wawelskiej.

Wieża Srebrnych Dzwonów
Symbol zabytku nr rej. A-7 20.II.1933
Ilustracja
Wieża Srebrnych Dzwonów (w środku), z lewej Wieża Zegarowa
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Miejscowość

Wawel, Kraków

Ukończenie budowy

XII, XV wiek

Plan budynku
Plan budynku
Położenie na mapie Starego Miasta w Krakowie
Mapa konturowa Starego Miasta w Krakowie, na dole nieco na lewo znajduje się ikonka wieży z opisem „Wieża Srebrnych Dzwonów”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się ikonka wieży z opisem „Wieża Srebrnych Dzwonów”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, blisko centrum na lewo u góry znajduje się ikonka wieży z opisem „Wieża Srebrnych Dzwonów”
Położenie na mapie Krakowa
Mapa konturowa Krakowa, blisko centrum na lewo znajduje się ikonka wieży z opisem „Wieża Srebrnych Dzwonów”
Ziemia50°03′16,10″N 19°56′06,72″E/50,054472 19,935200

Historia edytuj

Jej przyziemie (do wysokości 12 m) pochodzi z drugiej katedry (tzw. hermanowskiej) z XII w. W XIV wieku Wieża Wikaryjska spaliła się, zachowując samą dolną część. Czworoboczna część ceglana została zbudowana w XIV wieku[1]. W 1530 roku dobudowano wieloboczną część, nad którą umieszczono ozdobny hełm gotycki[1]. W 1796 roku hełm gotycki zamieniono na ostrosłupowy[1].

Na wieży zawieszone są cztery dzwony: Maciek, Nowak, Goworek i Jan Paweł II. Według legendy w spiżu trzech pierwszych dzwonów znajdować się miała znaczna domieszka srebra, czemu zawdzięczać miały melodyjny dźwięk. Stąd ukuta w XIX wieku nazwa Wieża Srebrnych Dzwonów. Wcześniej wieżę i dzwony nazywano wikaryjskimi, gdyż dzwoniły na nabożeństwa sprawowane przez wikariuszy katedry. W przyziemiu wieży znajduje się kaplica rodu Szafrańców.

Dzwony edytuj

Dzwon Maciek edytuj

Ufundowany przez Krakowską Kapitułę Katedralną w 1669 roku. Jest najmniejszym dzwonem katedry wawelskiej. Klosz dzwonu ma średnicę 72 cm i waży 210 kg. Dzwoni tonem cis2.

Dzwon Nowak edytuj

Zwany także Hermanem. Ufundowany przez kanonika krakowskiego Hermana około 1271 roku, za czasów panowania księcia Bolesława Wstydliwego i św. Kingi. jest najstarszym dzwonem katedry wawelskiej. Klosz dzwonu ma średnicę 83 cm i waży 420 kg. Dzwoni tonem cis2.

Dzwon Goworek edytuj

Zwany także Zbyszkiem. Ufundowany około 1423 przez biskupa Zbigniewa Oleśnickiego, bohatera bitwy pod Grunwaldem, późniejszego kardynała. Klosz dzwonu ma średnicę 98 cm i waży 732 kg. Dzwoni tonem h1[2].

Dzwon Jan Paweł II edytuj

Ufundowany przez kapitułę katedry na Wawelu z okazji kanonizacji "Papieża Polaka". Dzwon waży pół tony, ma 93 centymetry średnicy, uderza 60 razy na minutę. Zostały na nim umieszczone herb Jana Pawła II i – po łacinie – hasło jego pontyfikatu: „Nie lękajcie się”. W dzwon wtopiono podarowany przez kardynała Stanisława Dziwisza złoty medal wybity na pamiątkę 50-lecia kapłaństwa Karola Wojtyły. Dzwon został odlany w odlewni dzwonów Jana Felczyńskiego w Przemyślu. Dzwoni tonem a1.

 
Dzwony (od lewej): Goworek, Maciek i Nowak na Wieży Srebrnych Dzwonów

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

Bibliografia edytuj

  • Krzysztof J. Czyżewski, Królewska Katedra na Wawelu, Kraków 1999.
  • Mieczysław Rokosz, Wieże i dzwony Wawelu, Societas Vistulana, Kraków 2006, ISBN 83-88385-73-9.