Wieża ciśnień zakładu karnego we Wronkach

Wieża ciśnień zakładu karnego we Wronkachwieża ciśnień zbudowana w 1893 roku na potrzeby zakładu karnego we Wronkach.

Wieża ciśnień zakładu karnego we Wronkach
Symbol zabytku nr rej. 112/Wlkp/A z 29.11.2002
Ilustracja
zdjęcie z 2011 roku
Państwo

 Polska

Miejscowość

Wronki

Adres

ul. Partyzantów 9

Typ budynku

wieża ciśnień

Styl architektoniczny

neogotyk

Architekt

Bohdan Gisevius

Ukończenie budowy

1893

Położenie na mapie Wronek
Mapa konturowa Wronek, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Wieża ciśnień zakładu karnego we Wronkach”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Wieża ciśnień zakładu karnego we Wronkach”
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego
Mapa konturowa województwa wielkopolskiego, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Wieża ciśnień zakładu karnego we Wronkach”
Położenie na mapie powiatu szamotulskiego
Mapa konturowa powiatu szamotulskiego, u góry znajduje się punkt z opisem „Wieża ciśnień zakładu karnego we Wronkach”
Położenie na mapie gminy Wronki
Mapa konturowa gminy Wronki, po prawej znajduje się punkt z opisem „Wieża ciśnień zakładu karnego we Wronkach”
Ziemia52°42′30,40″N 16°23′02,39″E/52,708444 16,383997

Historia edytuj

Podczas budowy zakładu na terenie ujęcia wody, które znajdowało się pomiędzy budynkami mieszkalnymi dla strażników a budynkami gospodarczymi, zbudowano w 1893 roku wieżę ciśnień[1]. Projekt techniczny wodociągu opracował radca budowlany Bohdan Gisevius z Berlina[1].

Wieża ma powierzchnię 200 m², posiada obwód 8,8 metra, wznosi się na wysokość 30 m[2] i obejmuje 6 kondygnacji[3]. W wieżyczce przylegającej do wieży umieszczono schody[3]. W podpiwniczeniu umieszczono cztery pompy tłokowe, które były napędzane ręcznie przez 12 więźniów[3]. Pracowali oni przez 6-7 godzin dziennie, zmieniając się co kwadrans[3]. Dzięki nim tłoczono wodę do umieszczonego w głowicy zbiornika o pojemności 61 m³. Woda była pobierana z dwukomorowego zbiornika wody czystej, a do niego wtłaczała ją pompa z 80-metrowej studni głębinowej[3]. Wodociąg zaspokajał zapotrzebowanie wody pitnej zarówno dla osadzonych w zakładzie karnym, jak i pobliskich mieszkańców[2].

Na pierwszym piętrze wieży mieszkali strażnicy wraz z rodzinami[4].

W latach 60. XX wieku uruchomiono w przyziemiu hydrofory i wyłączono z użytku zbiornik znajdujący się w wieży[3]. W 2002 roku została wpisana do rejestru zabytków pod numerem rej.: 112/Wlkp/A z 29.11.2002[5].

W 2012 roku podczas przetargu wieżę zakupiła firma „Klimat” z Wronek[6].

Przypisy edytuj

  1. a b Paulina Śliwa, Wieża ciśnień – przykład sztuki penitencjarnej XIX wieku [online], wielkopolskie.naszemiasto.pl, 5 kwietnia 2012 [dostęp 2019-02-19] (pol.).
  2. a b Wronki - Wieża ciśnień. Atrakcje turystyczne Wronek. Ciekawe miejsca Wronek [online], www.polskaniezwykla.pl [dostęp 2022-01-30].
  3. a b c d e f G.K. Wieża ciśnień Wronieckie Sprawy 2000 nr 13 s. 15
  4. Paulina Śliwa, Raz jeszcze o wronieckiej wieży ciśnień [online], wielkopolskie.naszemiasto.pl, 5 kwietnia 2012 [dostęp 2019-02-19] (pol.).
  5. Rejestr zabytków nieruchomych woj. wielkopolskiego (opracowanie Narodowy Instytut Dziedzictwa)[Dostęp 2019-02-19]
  6. Paulina Śliwa, Wieża ciśnień sprzedana [online], szamotuly.naszemiasto.pl, 21 lutego 2012 [dostęp 2019-02-19] (pol.).