Wielka Pardubicka
Wielka Pardubicka (cz. Velká pardubická) – przeszkodowy wyścig konny, który rozgrywany jest corocznie od 1874 roku w Pardubicach w Czechach, w drugą niedzielę października. Konie czeskich i słowackich właścicieli muszą zakwalifikować się do Wielkiej Pardubickiej, ukończeniem przynajmniej jednego z wyścigów kwalifikacyjnych (bez wypadku, zrzucenia jeźdźca, lub ucieczki). W wyścigu mogą brać udział konie siedmioletnie i starsze (sześciolatki mogą startować w gonitwach kwalifikacyjnych)[1].
Jest jedną z najbardziej prestiżowych i najtrudniejszych gonitw przeszkodowych na świecie (m.in. obok angielskiej The Grand National, rozgrywanej od 1839 roku na torze Aintree w Liverpoolu). Dystans, który mają do pokonania jeźdźcy i konie, wynosi 6900 m. Trasa prowadzi m.in. przez zaorane pola i rżyska, znajduje się na niej także 31 sztucznych przeszkód (m.in. wysokie żywopłoty i szerokie rowy z wodą). Rekordzistą pod względem zwycięstw w Wielkiej Pardubickiej jest czeski dżokej Josef Váňa, który wygrał ją 8-krotnie (w latach 1987–1989 i w 1991 roku na koniu Železník; w 1997 roku na koniu Vronsky oraz w latach 2009–2011 na koniu Tiumen). Váňa był także trenerem 10 zwycięzców tej gonitwy, oraz 6 koni które ukończyły ją na drugim miejscu. Josef Váňa jest w Czechach znaną postacią; w roku 2012 powstał o nim film (pt. Váňa, reż. Jakub Wagner). Jedyną kobietą, która wygrała wyścig, była Lata Brandisová w 1937 roku.
Krytyka i kontrowersje edytuj
Wielka Pardbubicka budzi sprzeciw obrońców praw zwierząt. Licząca 1000 metrów trasa naszpikowana jest 30 przeszkodami po których pokonaniu konie są u kresu sił. Do mety dociera z reguły nie więcej niż 10 z 30 koni, które stają na starcie. Kontuzjowane konie są usypiane. Stosowane są również niedozwolone metody treningowe - koń nie skacze przez przeszkody z którymi mierzy się podczas wyścigu a w czasie jego trwania nie widzi miejsca lądowania[2].
Zwycięzcy edytuj
| Rok | Koń | Jeździec | Trener |
|---|---|---|---|
| 2021 | Talent | Pavel Složil ml. | Hana Kabelková |
| 2020 | Hegnus | Lukáš Matuský | Radek Holčák |
| 2019 | Theophilos | Josef Bartoš | Josef Váňa sr. |
| 2018 | Tzigane du Berlais | Jan Faltejsek | Pavel Tůma |
| 2017 | No Time To Lose | Jan Kratochvíl | Josef Váňa sr. |
| 2016 | Charme Look | Jan Faltejsek | Martina Růžičková |
| 2015[i] | Ribelino | Pavel Kašný | Stanislav Kovář |
| 2014 | Orphee des Blins | Jan Faltejsek | Grzegorz Wróblewski |
| 2013 | Orphee des Blins | Jan Faltejsek | Grzegorz Wróblewski |
| 2012 | Orphee des Blins | Jan Faltejsek | Grzegorz Wróblewski |
| 2011 | Tiumen | J. Váňa[3] | |
| 2010 | Tiumen | J. Váňa[4] | |
| 2009 | Tiumen | J. Váňa[5] | |
| 2008 | Sixteen | J. Bartoš | |
| 2007 | Sixteen | D. Andres | |
| 2006 | Decent Fellow | J. Bartoš | |
| 2005 | Maskul | D. Fuhrmann | |
| 2004 | Registana | P. Gehm | |
| 2003 | Registana | P. Gehm | |
| 2002 | Maskul | P. Gehm | |
| 2001 | Chalco | P. Gehm | |
| 2000 | Peruán | Z. Matysík | |
| 1999 | Peruán | Z. Matysík | |
| 1998 | Peruán | Z. Matysík | |
| 1997 | Vronsky | J. Váňa | |
| 1996 | Cipísek | V. Snitkovskij | |
| 1995 | It’s a snip | Ch. Mann | |
| 1994 | Erudit | V. Snitkovskij | |
| 1993 | Rigoletto | L. Štencl | |
| 1992 | Quirinus | J. Brečka | |
| 1991 | Železník | J. Váňa | |
| 1990 | Libentína | K. Zajko | |
| 1989 | Železník | J. Váňa | |
| 1988 | Železník | J. Váňa | |
| 1987 | Železník | J. Váňa | |
| 1986 | Valenico | K. Zajko | |
| 1985 | Festival | P. Vozáb | |
| 1984 | Erot | N. Chludějev | |
| 1983 | Sagar | P. Liebich | |
| 1982 | Sagar | P. Liebich | |
| 1981 | Sagar | P. Liebich | |
| 1980 | Simon | V. Knápek | |
| 1979 | Legenda | J. Chaloupka | |
| 1978 | Lancaster | J. Kasal | |
| 1977 | Václav | V. Chaloupka | |
| 1976 | Limit | F. Zobal | |
| 1975 | Mor | K. Benš | |
| 1974 | Mor | K. Benš | |
| 1973 | Stephen’s Society | CH. Collins | |
| 1972 | Korok | V. Chaloupka | |
| 1971 | Korok | V. Chaloupka | |
| 1970 | Vezna II | N. G. Milev | |
| 1969 | Korok | V. Chaloupka | |
| 1968 | nie odbyła się | ||
| 1967 | Dresděn | A.N. Sokolov | |
| 1966 | Nestor | T. Kňazík | |
| 1965 | Mocná | F. Vítek | |
| 1964 | Priboj | V. Z. Gorelkin | |
| 1963 | Koran | F. Vítek | |
| 1962 | Gaboj | R. P. Makarov | |
| 1961 | Grifel | I. L. Avdějev | |
| 1960 | Grifel | I. L. Avdějev | |
| 1959 | Epigraf | V. P. Prachov | |
| 1958 | Epigraf | V. P. Prachov | |
| 1957 | Epigraf | V. N. Fedin | |
| 1956 | Letec | J. Vavroušek | |
| 1955 | Furioso XIV | J. Čajda | |
| 1954 | Unkas | L. Raimond | |
| 1953 | Junák | F. Palýza | |
| 1952 | Vítěz | M. Svoboda | |
| 1951 | Salvátor | V. Hejmovský | |
| 1950 | Var | J. Jungman | |
| 1949 | Učeň | O. Dostál | |
| 1948 | Var | M. Kotek | |
| 1947 | Rayon De | M. Buret | |
| 1946 | Titan | M. Svoboda | |
| 1938-1945 | nie odbyła się | ||
| 1937 | Norma | L. Brandisová | |
| 1936 | Herold | O. Lengnik | |
| 1935 | Herold | O. Lengnik | |
| 1934 | Wahne | H. Wiese | |
| 1933 | Remus | R. Spano | |
| 1932 | Remus | R. Spano | |
| 1931 | Pohanka | F. Durand | |
| 1930 | Gyi Lovam! | R. Popler | |
| 1929 | Ben Hur | G. Schwandt | |
| 1928 | Vogler | H. Schmidt | |
| 1927 | Forum | J. Charous | |
| 1926 | All Right II | R. Popler | |
| 1925 | Landgraf II | K. Holoubek | |
| 1924 | Herero | E. Stärz | |
| 1923 | Landgraf II | J. Pinter | |
| 1922 | Baldur | F. Gimpel | |
| 1921 | Periwig | J. Syrový | |
| 1920 | Jonathan | K. Kozlík | |
| 1913 | Hurain | W. Reimer | |
| 1913 | Dick Turpin | F. Janek | |
| 1912 | Hurain | W. Reimer | |
| 1912 | Jamagata | F. Bartosch | |
| 1911 | Glenmorgan | E. Krieger | |
| 1910 | Paul Heston | M. Seiffert | |
| 1909 | żadeń koń nie dobiegł do mety | ||
| 1908 | nie odbyła się | ||
| 1907 | Kourgan | J. Birghan | |
| 1906 | Tigra | H. H. Huxtable | |
| 1905 | Scotch Moor | M. Seiffert | |
| 1904 | Dennis | T. H. Buckenham | |
| 1903 | Jour Fix | U. Rosak | |
| 1902 | Jour Fix | U. Rosak | |
| 1901 | Chorazy | F. E. Slinn | |
| 1900 | Magyarád | T. H. Buckenham | |
| 1899 | Slava | T. H. Buckenham | |
| 1898 | Handy Andy | R. Jekyll | |
| 1897 | Magyarád | E. Geoghegan | |
| 1896 | Lady Anne | E. Geoghegan | |
| 1895 | Galamb II | A. Hall | |
| 1894 | Lady Anne | E. Geoghegan | |
| 1893 | Hadnagy | G. Williamson | |
| 1892 | Alphabet | J. Westlake | |
| 1891 | Lady Anne | R. Fletcher | |
| 1890 | Alphabet | G. Williamson | |
| 1889 | Parisis | R. Fletcher | |
| 1888 | Et Caetera | M. Phillips | |
| 1887 | Woodman | H. Baltazzi | |
| 1886 | Hanno | R. Fletcher | |
| 1885 | Abracadabra | H. Fries | |
| 1884 | Jessica | W. H. Moore | |
| 1883 | Victoria | H. Baltazzi | |
| 1882 | Per Dampf | T. Harraway | |
| 1881 | Victoria | H. Baltazzi | |
| 1880 | Good Morning | M. Phillips | |
| 1879 | Rudi | I. Hanreich | |
| 1878 | Brigand | F. Metternich | |
| 1877 | Brigand | F. Metternich | |
| 1876 | nie odbyła się | ||
| 1875 | Brigand | G. Herbert | |
| 1874 | Fantome | G. Sayers |
- ↑ Pierwszy linię mety minął Marek Stromský na koniu Nikas, jednak w styczniu 2016 roku został zdyskwalifikowany ze względu na doping wykryty u konia.
Zobacz też edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ Česká, Qualification races for the 127th Velká pardubická s Českou pojišťovnou [online] [dostęp 2018-01-30].
- ↑ Najokrutniejsza gonitwa na świecie. Morderstwo koni na oczach 40 tysięcy wiernych widzów., „Twój Weekend”, marzec 1994, s. 30-, ISSN 1230-8706.
- ↑ Ósme zwycięstwo. [dostęp 2012-05-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (22 marca 2012)]. (pol.).
- ↑ Polski koń triumfuje w Wielkiej Pardubickiej. [dostęp 2010-10-10]. (pol.).
- ↑ Sport.pl: Tiumen wygrał Wielką Pardubicką. [dostęp 2009-10-11]. (pol.).
Linki zewnętrzne edytuj
- Oficjalna strona internetowa wyścigu (cz.)/(ang.)
- Žokej Josef Váňa. Legenda. (cz.)