Wikipedia:Propozycje do Dobrych Artykułów/Szymon Biliński

Szymon Biliński

Dyskusja zakończona
Rozpoczęcie: 24 maja 2020 00:50:40	Zakończenie: 7 czerwca 2020 00:50:40
Wynik: Przyznano

Niewiele można dodać do artykułu w oparciu o istniejące publikacje i są to zwykle informacje o jego donosach, nie o nim samym. W archiwach państwowych jest jeszcze nieco informacji, dotąd jednak nie wykorzystanych. W oparciu o własne badania doszedłem, że posługiwał się jeszcze kilkoma innymi pseudonimami (oprócz pseudonimu „Żebrowski”), także „Red. Ząbek”, „Ksiądz”, „Redaktor”, „Red”. Jako „Red. Ząbek” donosił nieco ponad rok, z pozostałych pseudonimów korzystał znacznie krócej. Owe pseudonimy były rejestrowany przed 1950 rokiem i były po to, aby więcej zarobić. Ale bezpieka dochodziła po jakimś czasie, że to ten sam człowiek. Po roku 1950 nie udawało się już w ten sposób oszukiwać, choć nadal próbował, identyfikowali go szybko. W 1961 roku Departament I MSW płacił mu 500 zł miesięcznie. Póki co o tych akurat sprawach nie można jeszcze przeczytać w żadnej publikacji, więc na Wikipedia też nie ma. Być może przygotuję o nim kiedyś obszerniejszą publikację, ale to w dalszej przyszłości. Zbieram o nim informacje powoli. Prawdopodobnie przed wojną pracował dla „dwójki”, ale to trudno udowodnić, dowody wskazują przynajmniej na to, że był na kontakcie. Tak więc pracował dla „dwójki” (prawdopodobnie), dla Gestapo, dla NKWD i dla UB/SB. Jego syn pracował dla UB, uprawiał szpiegostwo gospodarcze w USA (prawdopodobnie jednak był jednak podwójnym agentem). Ale na to wszystko póki co nie ma źródeł. LJanczuk qu'est qui se passe 00:50, 24 maj 2020 (CEST)

Uwagi merytoryczne

1. Bardzo ciekawy artykuł. Natrafiłem na bogate w szczegóły (i przypisy do IPN) źródło o inwigilacji środowiska ewangelikalnego, które wielokrotnie wymienia Bilińskiego i może dostarczyć dodatkowych informacji. Pozdrawiam - Henry39 (dyskusja) 14:44, 24 maj 2020 (CEST)

   Artykuł ten jest już wykorzystywany, choć pod innym tytułem. LJanczuk qu'est qui se passe 16:05, 24 maj 2020 (CEST)

2. Brak szerszych wzmianek nt. życia osobistego (z żoną byli do śmierci czy do rozwodu, mieli więcej dzieci, co robił dokładnie w USA) wynika z braku źródeł? Między 1953 a 1965 nieprzerwanie był diakonem? Niegodzisie (dyskusja) 15:07, 24 maj 2020 (CEST)

   Tych informacji na razie nie ma w żadnych publikacjach, a wikipedialne artykuły nie mogą być pisane w oparciu o archiwa. Nikt nie opublikował. Miał jeszcze drugiego syna, który zmarł w 1950. Dotarłem do tych informacji grzebiąc w archiwach, ale w publikacjach nie ma o tym nic. Jedyne, co można jeszcze poszerzyć, to treść donosów. To da się zrobić. I to wszystko. Do USA ściągnął go Aleksander, syn, który był szpiegiem. Podejrzewam, że był podwójnym agentem i tak naprawdę pracował głównie dla Amerykanów. Ukończył Uniwersytet Goethego we Frankfurcie, ukończył fizykę na Harvardzie, pracował w przemyśle rakietowym, a zajmował się elektroniką. Od 1962 roku uprawiał szpiegostwo gospodarcze. Sądzę jednak, że Amerykanie wiedzieli o tym, na terenie Niemiec mieszkał tylko w amerykańskich jednostkach wojskowych i był tam tłumaczem. Na terenie Francji też mieszkał w jednostkach wojskowych i w tym okresie, pomimo kilku prób nie udało się komunistom nawiązać z nim kontaktu. W 1956 wyjechał do USA i dopiero w 1960 roku peerelowski szpieg "Kosma" nawiązał z nim kontakt. Polski wywiad był wtedy bardzo słaby i byli bardzo ostrożni, a w Bostonie nie mieli ani jednego człowieka, "Kosma" przyjeżdżał z Nowego Jorku. Aleksander Biliński zgodził się pracować dla PRL-u, ale zażądał, by jego rodzice przyjechali do niego. Te rzeczy są tylko w archiwach, nigdzie więcej. Rok temu chciałem opublikować w pewnym piśmie artykuł na temat Bilińskiego, ale odmówiono (bo nie jest to zgodne z ich profilem i brak wywiadów). Póki co szukam dalszych informacji, artykuł osiągnął 70 000 znaków, jest zbyt długi, aby jakiekolwiek pismo zechciało opublikować. Nie, nie był już diakonem w tych latach. Dla mnie wychodzi, że jeszcze w 1955 był (ale to jest wiedza z archiwów), a Michelis szybko popadł w niełaskę i został odsunięty. Ciekawym jest to, że Michelisa zawsze przedstawiał pozytywnie w swoich donosach. Kupskiego i Najmałowskiego też. Wszystkich pozostałych przedstawiał jak najgorzej. Próbuję ustalić jego kontakty z "dwójką". Ostatnie spotkanie z oficerem "dwójki" miał pięć dni przed wojną, w Brześciu. Znalazłem artykuł napisany przez wnuków Szymona Bilińskiego w USA, artykuł napisany po śmierci ojca Aleksandra i na jego cześć. Jest tam takie szczególne zdanie, że czasem opowiadał o Polsce, jaki to dziwny, dziki i pozbawiony wolności jest kraj. Oni tego słuchali i się z tego śmieli. Zarówno ojciec, jak i syn byli bardzo zdolnymi ludźmi. Oczywiście nie odwiedził już nigdy Polski, a żył do roku 2011. Musiał mieć mocny uraz. Powinienem dodać, że w 1951 przyjechał do Berlina Wschodniego w ramach wymiany kulturowej. Tam była cała grupa, jego dołączono do grupy sportowców. Ucieczka do Berlina Zachodniego odbyła się zgodnie z planem, ale wszystko, co nastąpiło później było niezgodne z planem. Pomimo tego nawiązano z nim kontakt, a od 1962 pracował jako szpieg "Atlantyk". Do roku 1977 pracował jako szpieg, powiadomił, że został zdekonspirowany i uciekł do Hongkongu. Ostatnią informację przesłał z Hongkongu. W archiwach IPN nie ma więcej o nim żadnych informacji. Jednak z publikacji prasowych wynika, że od początku lat 90. żył w USA i dobrze mu się powodziło. Pracował w przemyśle komputerowym. Może miał inną tożsamość. Z notatki w Washington Post wynika, że ukończył w USA Philips University oraz George Washington University. Wg esbeckich dokumentów ukończył Harvard. LJanczuk qu'est qui se passe 16:05, 24 maj 2020 (CEST)

   Dziękuję za obszerne wyjaśnienie. Warto w artykule zasygnalizować te białe plamy (oczywiście w zakresie, na jaki pozwalają źródła). Ponieważ w obecnym brzmieniu można odnieść wrażenie, że tym diakonem był nieprzerwanie przez 12 lat. Niegodzisie (dyskusja) 19:31, 24 maj 2020 (CEST)

3. Po przeczytaniu artykułu mam nieodparte wrażenie,że jest on dziurawy,niepełny. Biogram zaczyna się: "Urodził się w 1899 roku w rodzinie prawosławnej. W wieku 9 lat stracił ojca i odtąd wychowywał się w domu baptystycznego pastora Jana Petrasza" - a co z matką? "Ożenił się z Józefą Czarnecką, działaczką wśród kobiet, którą rodzice wypędzili z domu" - dlaczego ją wypędzili? "Jego kariera w Kościele baptystów dobrze się zapowiadała, w 1926 roku został członkiem Rady Naczelnej Kościoła[7], jednak ze wspólnoty baptystów został usunięty w atmosferze skandalu." - o jakim skandalu mowa? Tym bardziej trzeba opisać, jeśli jego kariera dobrze się zapowiadała. I czy w przypadku Kościoła można mówić o karierze? "...ale już w sierpniu 1947 roku został usunięty" - znów, dlaczego został usunięty? "Jednak 12 maja 1948 roku został wydalony z ZKCh" - nie wiemy dlaczego. Biogram urywa się w 1965 roku, nie wiadomo co robił na emigracji, D kuba (dyskusja) 19:14, 6 cze 2020 (CEST)

   Artykuł uzależniony jest od publikacji. Nie możemy wychylić się poza nie. Z archiwów wiem, że matka Szymona Bilińskiego była siostrą żony Jana Petrasza. Niestety publikacje nic o tym nie mówią. Z archiwów wiem, że walczył pod Petlurą, ale publikacje o tym nie mówią, baptyści wyrzucili go za seks przedmałżeński. I parę innych takich rzeczy, no ale publikacje milczą o tych sprawach. 2 lata temu chciałem opublikować o nim artykuł, ale nie przyjęto bo nie lubią artykułów pisanych w oparciu o archiwa IPN. W okresie międzywojennym często się zdarzało, że po przejściu na protestantyzm rodzina wyrzekała się takiej osoby. Być może tak było w przypadku żony Bilińskiego. Za co został wydalony z ZKCh 12 maja 1948 nie wiem i nie udało mi się nigdzie tego znaleźć. Zapewne ze względu na nielojalność. Nie wiem też jak długo był diakonem u bp Michelisa. Prawdopodobnie do 1955. Nie wiadomo w jakich okolicznościach luteranie go czy to usunęli, czy sam odszedł (raczej mało prawdopodobne). Wg późniejszej notatki esbeckiej sprzedał mienie należące do parafii KEA. Może to było powodem? Archiwa IPN nie mówią wszystkiego. Nie wiemy też czy przed wojną pracował dla "dwójki". Wielu rzeczy nie wiemy o tym człowieku i już się nie dowiemy. Był to intrygant jakich mało. LJanczuk qu'est qui se passe 20:45, 6 cze 2020 (CEST)

   @Leszek Jańczuk Szkoda, że dyskusja nie została przedłużona, mielibyśmy czas na jej spokojne zamknięcie. Po pierwsze doceniam Twoje badania i wykonaną kwerendę. Dziękuję za odpowiedzi i wyjaśnienia. Niemniej nie mogę się zgodzić, że więcej się o tej postaci już nie dowiemy, bo to pewnie kwestia czasu kiedy i gdzie zostaną opublikowane m.in. informacje, do których Tobie udało się dotrzeć. Być może brak ich w tym momencie wynika z małej popularności bohatera biogramu, być może, tak jak piszesz, z uwarunkowań publikacji na podstawie archiwów IPN. Zgadzam się co do tego, że opierać się możemy tylko na publikowanych źródłach, moze jednak właśnie dlatego nie powinniśmy wyróżniać biogramów z tyloma niewiadomymi. A może po dodaniu tych informacji, jeśli już będziemy mieli odpowiednie źródła, artykuł będzie zasługisał na medal. Głośno myślę. Co do tego, że postać ciekawa na pewno się zgodzę - po przeczytaniu artykułu i Twoich wyjaśnień w tej dyskusji. D kuba (dyskusja) 23:25, 7 cze 2020 (CEST)

Uwagi językowe

Uwagi dot. uźródłowienia

Uwagi dot. neutralności

Problemy techniczne

Sprawdzone przez

1. Niegodzisie (dyskusja) 22:09, 4 cze 2020 (CEST)
2. Yurek88 (vitalap) 12:34, 6 cze 2020 (CEST)
3. Nowy15 (dyskusja) 18:57, 6 cze 2020 (CEST)