Wikipedia:Przypowieść o nożu do steków

„Przypowieść o nożu do steków” to w rzeczywistości fragment wypowiedzi Jimmy'ego Walesa z 2005 roku, mało znany wśród uczestników ruchu Wikimedia, nieobecny – jak na razie (2015) – w Wikipedii anglojęzycznej, nazwany „przypowieścią” przez polskich wikipedystów.

Wyobraź sobie, że projektujesz wnętrze restauracji. W restauracji będziemy serwować steki. Ponieważ będziemy serwować steki, prawdopodobnie będziemy używać noży do steków. Skoro będziemy używać noży do steków, ludzie mogą się pchnąć nożem. Z tego właśnie powodu musimy ustawić płoty dookoła stołów. Potrzebujemy też klatek, aby ludzie mogli się ochronić przed sobą nawzajem, bo Bóg jeden wie, co mogliby tam zrobić, siedząc przy stole z nożami.

To nie jest dobry pomysł. To nie jest dobry sposób na zaprojektowanie restauracji, to nie jest dobry sposób na życie w jakiejkolwiek społeczności. Społeczność oparta na braku zaufania stanie się w końcu społecznością niepohamowaną i pozbawioną zaufania. Normalnie nie zastanawiamy się nawet, czy mamy usiąść obok kogoś trzymającego nóż do steków, bo mu ufamy. I chociaż ludzie naprawdę czasami szaleją w restauracjach i dźgają się nawzajem nożami do steków, nie przeraża nas myśl o tym, bo lubimy wspólnotę ludzką – i całkiem miłe jest to, że mogę usiąść w sali i nie martwić się, że któraś z obecnych w niej osób mnie zadźga, i to nie z tego powodu, że chroni mnie klatka, lecz dlatego, że ludzie z zasady są dobrzy.

Więc w Wikipedii konsekwentnie tworzymy filozofię, aby stosować jak najłagodniejsze zabezpieczenia. Staramy się nie pozbawiać nikogo możliwości edycji, chyba że jest to absolutnie konieczne.

Jimmy Wales

Zobacz też

• Argument równi pochyłej