Wiktor Szeliński
Wiktor Andrzej Szeliński (do 1946 r. Wiktor Erwin Krauze) ps. „Andrzej Pol” (ur. 22 marca 1921 w Warszawie, zm. 17 lipca 1984 tamże) – harcmistrz, podporucznik Armii Krajowej, żołnierz batalionu „Zośka”, powstaniec warszawski.
 podporucznik
| |
| Data i miejsce urodzenia |
22 marca 1921 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
17 lipca 1984 |
| Przebieg służby | |
| Siły zbrojne | |
| Stanowiska |
adiutant d-cy 3. kompanii batalionu „Zośka” |
| Główne wojny i bitwy |
II wojna światowa, kampania wrześniowa, powstanie warszawskie |
| Późniejsza praca | |
Lata młodzieńcze edytuj
Syn Zygmunta Krauzego, oficera rezerwy Armii Rosyjskiej, a następnie Wojska Polskiego oraz Anny z domu Szelińskiej. Brat Ireny Krauze-Wyczańskiej ps. „Ika”, łączniczki 2. kompanii batalionu „Zośka”. Wychowywał się na warszawskim Grochowie, gdzie rodzina Szelińskich prowadziła Wytwórnię Blach Dziurkowanych „Sito”. Uczył się w Gimnazjum Zboru Ewangelicko-Augsburskiego im. Mikołaja Reja oraz w Miejskim Gimnazjum i Liceum im. T. Niklewskiego. Jako dziewięciolatek wstąpił do 8. Warszawskiej Drużyny Harcerskiej im. gen. Kazimierza Pułaskiego.
II wojna światowa edytuj
Wybuch wojny zastał go na Lubelszczyźnie. Dostał się do Samodzielnej Grupy Operacyjnej „Polesie” gen. Franciszka Kleeberga. Do Warszawy dotarł w październiku i podjął naukę na tajnych kompletach. W 1940 roku podjął studia w Państwowej Wyższej Szkole Budowy Maszyn i Elektrotechniki im. H. Wawelberga i S. Rotwanda w Warszawie. W tym samym roku zaczął działać w konspiracji. Był w grupie dowodzonej przez Mieczysława Słonia ps. „Jurand”. Wraz z całą praską drużyną dołączył do Szarych Szeregów. Należał do Organizacji Małego Sabotażu „Wawer”. Był zastępcą komendanta Hufca Centrum Praga. Ukończył Szkołę Podchorążych Rezerwy Piechoty „Agricola”. W październiku 1943 roku, po aresztowaniu Mieczysława Słonia, objął prowadzenie Hufca Praga Bojowych Szkół. Po zmianie organizacyjnej Chorągwi Warszawskiej w 1944 r. mianowany został na komendanta Bloku „Bazylika”. Odszedł z „Bazyliki” do nowo utworzonych Grup Szturmowych, które weszły w skład 3. kompanii batalionu „Zośka” i został zastępcą Jana Wuttke
W powstaniu warszawskim jako adiutant w 3. kompanii Władysława Cieplaka „Giewonta” przeszedł cały bojowy szlak batalionu. Piątego września 1944 r. poślubił sanitariuszkę Zofię Jarkowską. Po upadku walk na Czerniakowie wraz z żoną, innymi żołnierzami oraz łączniczkami próbował dostać się do Śródmieścia. Podczas tej próby zginęła jego żona, trafiona odłamkiem pocisku w głowę[1]. Sam dostał się do niemieckiej niewoli. Został wysłany do obozu przejściowego w Pruszkowie, lecz uciekł z transportu. Skrył się u rodziny w Sochaczewie, następnie wyjechał do Krakowa.
Lata powojenne edytuj
.JPG)
Od 1945 r. przebywał w Gdańsku, gdzie przez rok pracował w Wydziale Transportu Spółdzielni Zaopatrzenia Pracowników Biura Odbudowy Portów „Dźwig”. W drugiej połowie 1946 r. zmienił nazwisko na Wiktor Andrzej Szeliński.
Na Pomorzu zaangażował się w działalność harcerską. Od 1945 do 1946 r. był komendantem Hufca Harcerskiego Gdańsk-Rejon, a w latach 1946-1947 zastępcą komendanta i kierownikiem Wydziału Organizacyjnego Komendy Chorągwi Gdańsko-Morskiej. W 1947 r. uległ poważnemu wypadkowi samochodowemu, po którym nie odzyskał pełni zdrowia.
W 1950 r. przeprowadził się do Warszawy, gdzie został kierownikiem nadzoru w Dyrekcji Technicznej Polskich Zakładów Zbożowych. Jako specjalista przemysłu zbożowo-młynarskiego zajmował stanowiska:
- głównego inżyniera Państwowego Przedsiębiorstwa „Spichrze Zbożowe”
- naczelnika Wydziału Inwestycji
- głównego specjalisty w Centrali Przemysłu Zbożowo-Młynarskiego.
Od października 1956 r. znów działał w harcerstwie. Szkolił kadry Chorągwi Warszawskiej, współpracował z Hufcem Warszawa-Mokotów. Od 1980 r. należał do Komisji Środowiskowej Szarych Szeregów przy Państwowym Archiwum m.st. Warszawy. Prowadził dokumentację oraz organizował spotkania „Zośkowców”. W 1984 r. uległ kolejnemu wypadkowi samochodowemu, który odnowił obrażenia odniesione 37 lat wcześniej.
Zmarł 17 lipca 1984 roku. Pochowany w Warszawie na Cmentarzu Ewangelicko-Augsburskim (aleja 59b, miejsce 4)[2].
Przypisy edytuj
- ↑ Tadeusz Sumiński: Pamiętniki żołnierzy baonu "ZOŚKA". Powstanie Warszawskie. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Literatury Dziecięcej "Nasza Księgarnia", 1957, s. 471.
- ↑ śp. Wiktor Szeliński
Bibliografia edytuj
- Zygmunt Głuszek: Szare Szeregi. Słownik biograficzny. Tom I. Wierni braterstwu i służbie. Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2006, s. 333-342. ISBN 978-83-7399-213-9.
- Anna Borkiewicz-Celińska: Batalion „Zośka”. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1990. ISBN 83-06-01851-6.
Linki zewnętrzne edytuj
Muzeum Powstania Warszawskiego. Powstańcze biogramy. Wiktor Andrzej Szeliński ps. Andrzej Pol