Wikipedia

Wilczomlecz ogrodowy

Wilczomlecz ogrodowy (Euphorbia peplus L.) – gatunek rośliny należący do rodziny wilczomleczowatych. Występuje w Północnej Afryce, Azji i Europie[3]. W Polsce archeofit, roślina pospolita[4].

Wilczomlecz ogrodowy
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

różopodobne

Rząd

malpigiowce

Rodzina

wilczomleczowate

Rodzaj

wilczomlecz

Gatunek

wilczomlecz ogrodowy

Nazwa systematyczna
Euphorbia peplus L.
Sp. pl. 1:456. 1753
Multimedia w Wikimedia Commons
Kwiatostan
Słupek

Morfologia edytuj

Łodyga
Gęsto ulistniona łodyga o wysokości do 20 cm.
Liście
Ulistnienie skrętoległe. Dolne liście prawie koliste, górne odwrotnie jajowate, tępe. Górne podsadki jajowatego kształtu. Wszystkie liście ogonkowe, nagie i całobrzegie.
Kwiaty
Zielonożółte, zebrane w wierzchotki składające się z 3–4 gałązek. Ma półksiężycowate miodniki.
Owoc
Trójkomorowa torebka, podwójnie oskrzydlona wzdłuż grzbietów komór. Nasiona jajowate, o długości 1,3–1,5 mm, z dwoma podłużnymi rowkami na stronie brzusznej, na pozostałych z 6-9 dołkami[5][6].
Korzeń
Cienki.

Biologia i ekologia edytuj

Roślina jednoroczna. Kwitnie od czerwca do września, przedsłupne kwiaty zapylane są przez muchówki[7]. Występuje zwłaszcza na polach uprawnych i w pobliżu osiedli ludzkich na glebach piaszczystych i gliniastych zasobnych w azot, czasami całymi łanami. Chwast segetalny[8]. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla Ass. Galinsogo-Setarietum[9]. Roślina trująca. Jest to jeden z najbardziej trujących gatunków wilczomleczy. Może powodować oparzenia skóry, pęcherze, owrzodzenia. Mleko kóz, owiec i krów, które najadły się wilczomleczu jest czerwone i może spowodować zatrucia. Liczba chromosomów 2n = 16[4].

Zastosowanie edytuj

W testach klinicznych sok tego gatunku okazał się skuteczny w leczeniu nowotworów skóry – raka podstawnokomórkowego i kolczystokomórkowego. Aktywnym składnikiem jest ingenol, który nie tylko niszczy komórki raka, ale i pobudza aktywność białych krwinek – neutrofilów, co najwyraźniej zmniejsza ryzyko wznowy choroby[10].

Przypisy edytuj

  1. ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. ↑ Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-11-10] (ang.).
  3. ↑ Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-01-10].
  4. ↑ a b Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.
  5. ↑ Barbara Sudnik-Wójcikowska: Rośliny synantropijne. Warszawa: Multico Oficyna Wydawnicza, 2011, s. 242. ISBN 978-83-7073-514-2.
  6. ↑ A. Jasiewicz: Flora Polski. Rośliny naczyniowe. T. III. Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera Polska Akademia Nauk, 1992, s. 148.
  7. ↑ Olga Seidl, Józef Rostafiński: Przewodnik do oznaczania roślin. Warszawa: PWRiL, 1973.
  8. ↑ Włodzimierz Tymrakiewicz: Atlas chwastów. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1976, s. 110.
  9. ↑ Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.
  10. ↑ Wilczomlecz na raka skóry. [w:] Nauka w Polsce [on-line]. PAP. [dostęp 2011-01-28]. (pol.).

Bibliografia edytuj

  • Jakub Mowszowicz: Przewodnik do oznaczania krajowych roślin trujących i szkodliwych. Warszawa: PWRiL, 1982. ISBN 83-09-00660-8.
  • Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953.
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Wilczomlecz_ogrodowy&oldid=72986104”