Wilhelm z Apulii
Wilhelm z Apulii – pisarz tworzący w latach 90. XI wieku. Jego Gesta Roberti Wiscardi (Czyny Roberta Guiscarda), napisane heksametrem, są uznawane za jedno z trzech najważniejszych źródeł historycznych dotyczących normańskiego podboju południowej Italii (dwa pozostałe zostały napisane przez Amatusa z Monte Cassino i Gotfryda Malaterrę).
Niewiele wiadomo o pochodzeniu i życiu Wilhelma, zanim zajął się spisaniem historii Normanów. Wilhelm był prawdopodobnie człowiekiem świeckim, przeciwieństwie do Amatusa i Geoffrey’a. Podstawą do takiego stwierdzenia jest relatywnie mała liczba nawiązań do spraw religijnych w jego pracy[1]. Jest również prawdopodobne, że Wilhelm nie był Normanem tylko Longobardem, ponieważ w swojej pracy bardzo życzliwie odnosił się do poczynań możnych longobardzkich, życzliwiej nawet niż do niektórych Normanów[1]. Wilhelm posługiwał się dobrą, klasyczną łaciną[2]. Jest niemal pewne, że znał dzieła najważniejszych poetów rzymskich, szczególnie Wergiliusza i Lukana[2]. Nie wiadomo, z jakich wcześniejszych dzieł korzystał przy spisywaniu swojego dzieła. Na pewno natomiast korzystał z opowieści normańskich rycerzy biorących udział w kampaniach Roberta, szczególnie dobrze znał bowiem Wilhelm przebieg walk na Bałkanach[2].
Poemat Gesta Roberti Wiscardi został prawdopodobnie napisany między 1097 a 1099 rokiem, gdyż zawiera informacje o walkach krzyżowców w Anatolii. Jest mało prawdopodobne, aby powstał później, gdyż nie donosi o zdobyciu Jerozolimy[1], które to wydarzenie odbiło się bardzo głośnym echem w całym świecie chrześcijańskim. Poemat był dedykowany księciu Rogerowi Borsie, synowi Roberta. Jest zatem bardzo prawdopodobne, że Wilhelm był członkiem dworu normańskiego władcy. Praca Wilhelma, w przeciwieństwie do dzieł Amatusa i Geoffrey’a, jest bardziej peanem pochwalnym na cześć rządzącego. Prawdopodobnie Roger zlecił napisanie wiersza Wilhelmowi, aby umocnić swoją pozycję i dzięki temu zyskać większe prawa do odziedziczenia tytułów po ojcu[1].
Wbrew tytułowi dzieło nie dotyczyło tylko życia Guiscarda. Pierwsza księga opowiadała o pojawieniu się Normanów w południowej Italii i obejmowała okres ich pierwszych walk, do 1042 roku. Postać Roberta pojawia się po raz pierwszy w księdze drugiej, ale opowiada ona o nim bardzo selektywnie, relacjonując tylko jego czyny, opisane jako bohaterskie i godne prawdziwego rycerza[2]. Dwie ostatnie księgi dotyczą przede wszystkim wypraw Normanów przeciw Bizancjum w latach 1081–1085. Praca nie była zbyt znana w średniowieczu[2]. Jedynym znanym późniejszym autorem, który z niej korzystał, był Aleksander, autor kroniki klasztoru Świętego Bartłomieja z Carpineto[2]. Poemat Wilhelma był jednak znany również w Normandii, skąd pochodzi jedyny, ocalały rękopis z dziełem[2]. Jest on przechowywany w Avranches. Ta wersja wywodzi się najprawdopodobniej z rękopisu przechowywanego w klasztorze na Mont Saint Michel.
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d Wolf Kenneth Baxter, The Normans and their Historians in Eleventh Century-Italy, Filadelfia, University of Pennsylvania Press, 1995.
- ↑ a b c d e f g Wilhelm z Apulii, tłumaczenie: Loud Graham A., The Deeds of Robert Guiscard, Leeds Medieval History Texts in Translation Website, University of Leeds,2002.