Wina brazylijskie nie odgrywają tak ważnej roli w gospodarce, jak np. wina argentyńskie czy wina urugwajskie, mimo to kraj jest trzecim pod względem powierzchni winnic w Ameryce Południowej[1][2]. W 2012 powierzchnię winnic w Brazylii szacowano na 91 000 ha (16. miejsce na świecie)[3]. Wyprodukowano wtedy ok. 2,9 mln hl wina[3].

Winnica i wytwórnia w IdP Vale dos Vinhedos
Najważniejsze obszary upraw winorośli w Brazylii

Historia edytuj

Do Brazylii przywiózł po raz pierwszy wino portugalski wysłannik, Martim Alfonso de Sousa w 1532 roku[4]. Od XVIII wieku podejmowano próby uprawy winorośli, lecz krzewy nie radziły sobie z miejscowym klimatem[4]. Przełomowe okazały się eksperymenty z hybrydą winorośli lisiej, isabella, która przyjęła się[4]. Pod koniec XIX dzięki osadnikom włoskim okazało się, że w południowej Brazylii, blisko granicy z Urugwajem panują warunki korzystne również dla odmian winorośli właściwej[4]. Niektórzy z ówczesnych producentów działają nadal[1], a zasadzono wtedy m.in. odmiany typowe dla Włoch: barbera, bonarda, muscat i trebbiano[4]. W XX wieku masowo produkowano wina musujące, lekkie i słodkie[2]. W latach 90. XX wieku zniesiono cła na import napoju[2]. Brazylijczycy odwrócili się wtedy od miejscowych win i producenci zostali zmuszeni do poprawy jakości[2]. Średnie spożycie wina w Brazylii na pocz. XXI wieku wynosiło ledwie 2 litry na osobę rocznie[2][4].

Uprawy edytuj

Pod względem powierzchni winnic Brazylia jest trzecim krajem Ameryki Południowej (91 000 ha w 2012, przy średniej wydajności rzędu 50 hl/ha)[1][2][3]. Winnice są skupione w południowej części kraju, o klimacie lepiej dostosowanym do uprawy winorośli[5]. Ważnymi regionami uprawy są stany: São Paulo, Santa Catarina i najważniejszy z nich, Rio Grande do Sul, sąsiadujący z Urugwajem[3][1].

Z Rio Grande do Sul pochodzi aż 90% winogron[4]. Najważniejszym obszarem upraw w stanie jest pagórkowaty region Serra Gaúcha[4]. Duże nadzieje wiąże się z piaszczystym regionem Frontera, u styku granic z Argentyną i Urugwajem[4].

Sukcesem zakończyły się próby uprawy winorośli w Vale do São Francisco, na granicy stanów Bahia i Pernambuco, gdzie mimo szerokości geograficznej 10° winorośl dobrze się udaje, daje dwa zbiory rocznie i powstają dobrze oceniane wina[2]. Kluczem okazało się dopasowanie technik uprawy do klimatu tropikalnego[2]. Region pretenduje do wyróżnika Indicação de Procedência[2].

Tradycyjnie uprawiano hybrydową odmianę isabella, która jest dość odporna na choroby grzybowe[2][5]. Coraz więcej pojawia się nasadzeń szczepów winorośli właściwej (Vitis vinifera)[5], jednak w 2005 aż 80% win powstał z odmian hybrydowych lub należących do innych gatunków winorośli[2].

Struktura produkcji edytuj

Większość wina jest sprzedawana w kraju[5]. Wśród eksporterów dominuje spółdzielnia Cooperativa Vinicola Aurora (95% udziału!), zrzeszająca w 2005 roku plantatorów 1/3 winnic[1].

Regulacje jakościowe edytuj

Brazylia ma swoje oznaczenie kontrolowanego pochodzenia wina: Indicação de Procedência, którym wyróżniono Vale dos Vinhedos[2].

Przypisy edytuj

  1. a b c d e Tom Stevenson: The Sotheby's Wine Encyclopedia. Wyd. 4. Londyn: Dorling Kindersley, 2005, s. 540-541. ISBN 0-7566-1324-8. (ang.).
  2. a b c d e f g h i j k l Hugh Johnson, Jancis Robinson: Wielki atlas świata win. Buchmann, 2008, s. 324-325. ISBN 978-83-7670-164-6. (pol.).
  3. a b c d Deutscher Wein Statistik 2012/2013, Mainz: Deutscher Weininstitut, 2013 [zarchiwizowane z adresu 2014-03-26] (niem. • ang.).
  4. a b c d e f g h i Anthony Rose: Ameryka Południowa. W: André Dominé: Wino. Wyd. 2. Ożarów Mazowiecki: Wydawnictwo Olesiejuk, 2009, s. 837-839. ISBN 978-83-7626-712-8. (pol.).
  5. a b c d Stuart Walton, Brian Glover: The Ultimate Encyclopedia of Wine, Beer, Spirits and Liqueurs. Hermes House, 1998, s. 149. ISBN 978-1840380859. (ang.).