Winobluszcz trójklapowy

Winobluszcz trójklapowy, zwany także winobluszczem japońskim (Parthenocissus tricuspidata (Siebold & Zucc.) Planch.) – gatunek rośliny z rodziny winoroślowatych. Pochodzi z Azji (Chiny, Japonia, Korea, Tajwan), jest uprawiany w wielu krajach świata[4].

Winobluszcz trójklapowy
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

różopodobne

Rząd

winoroślowce

Rodzina

winoroślowate

Rodzaj

winobluszcz

Gatunek

winobluszcz trójklapowy

Nazwa systematyczna
Parthenocissus tricuspidata (Siebold & Zucc.) Planch.
Monogr. Phan. 5: 452 1887[3]
Jesienią liście przebarwiają się na czerwono

Morfologia edytuj

Łodyga
Pnącze. Pędy osiągają długość 10-12 m. Na końcach rozgałęzionych wąsów mają przylgi, pozwalające roślinie piąć się bez trudu nawet po bardzo gładkich powierzchniach, takich jak marmur[5].
Liście
Mają szerokość 10-20 cm, na owocujących pędach są nieco mniejsze i mają szerokość 8-15 cm. Są skórzaste, nagie i błyszczące, jedynie pod spodem owłosione na nerwach. Dość zmienne w kształcie, w zarysie szerokojajowate, trójklapowe, długoogonkowe. Na pędach płonych (często przysłoniętych przez duże liście pierwszego typu), liście są drobne, jajowate, nieklapowane lub tylko nieco wrębne i krótkoogonkowe. Opadają dwustopniowo, najpierw same blaszki liściowe, później ogonki. Jesienią przebarwiają się na czerwony lub szkarłatny kolor[6].
Kwiaty
Pięciokrotne, o kielichu drobnym, silnie zredukowanym. Płatki korony żółtozielonkawe, wolne, opadają pojedynczo. Zebrane w baldachogrona kwiaty pojawiają się od lipca do września na szczytach krótkich dwulistnych pędów. Kwitnie na przełomie czerwca i lipca. Roślina miododajna.
Owoc
Granatowa, płaskokulista jagoda pokryta nalotem woskowym, z 4-5 nasionami wewnątrz. Owoce dojrzewają we wrześniu i październiku.

Zastosowania edytuj

  • Roślina miododajna
  • Roślina ozdobna. Gatunek chętnie uprawiany, gdyż do znacznych wysokości tworzy szczelnie okrywające powierzchnie, szczególnie atrakcyjnie wyglądające jesienią, po przebarwieniu się liści. Nadaje się do obsadzania pergoli, ścian domów, słupów, parkanów. Jego gęsto ustawione liście skutecznie zatrzymują kurz i tworzą naturalną osłonę. Dzięki przylgom rosnąc przy ścianie domu nie potrzebuje podpór[5]. Rośnie dość szybko, około 1-2 m rocznie. Szczególnie ozdobna jest odmiana 'Veitchii', charakteryzująca się mniejszymi i jaśniejszymi liśćmi, niż forma typowa[5].

Uprawa edytuj

Zazwyczaj sadzi się gotowe, ukorzenione przez ogrodników sadzonki. Nie ma specjalnych wymagań co do ziemi, jednak lepiej rośnie, silniej kwitnie i ma gęstsze ulistnienie na glebach wilgotnych i żyznych. Dobrze znosi zanieczyszczenie powietrza i niezbyt długie okresy suszy. Może rosnąć w pełnym słońcu, w półcieniu, a nawet w cieniu (ale słabiej). Jest jednak bardziej wrażliwy na mróz, niż winobluszcz pięciolistkowy, z tego też powodu należy go sadzić w miejscach osłoniętych, a na zimę okrywać korzenie. Jeśli nadziemne pędy przemarzną – odrośnie z korzeni[5].

Galeria edytuj

Przypisy edytuj

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-07-12] (ang.).
  3. The Plant List. [dostęp 2013-01-30].
  4. Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2013-01-30].
  5. a b c d Maciej Mynett, Magdalena Tomżyńska: Krzewy i drzewa ozdobne. Warszawa: MULTICO Oficyna Wyd., 1999. ISBN 83-7073-188-0.
  6. W. Kulesza: Klucz do oznaczania drzew i krzewów. Warszawa: PWRiL, 1955.