Wołynianieplemię słowiańskie zamieszkujące ziemie nad Bugiem i Styrem, którego przynależność do Słowian zachodnich lub wschodnich pozostaje w nauce przedmiotem dyskusji. Głównym grodem był Wołyń utożsamiany współcześnie z Gródkiem Nadbużańskim[1].

Orientacyjna mapa rozmieszczenia plemion w Europie Wschodniej w średniowieczu

Wokół plemienia Wołynian w literaturze wśród historyków pojawiło się wiele licznych i sprzecznych hipotez odnośnie do jego związku z dwoma innymi nadbużańskimi plemionami: Dulebami i Bużanami. Niektórzy uczeni twierdzą, że Wołynianie, Dulebowie i Bużanie stanowili jedno plemię[2][3][4][5]. Inni historycy identyfikują Wołynian z Bużanami[6], a jeszcze inni Wołynian z Dulebami[7]. Rosyjski uczony – Aleksiej Szachmatow z kolei uważał, że wszystkie trzy powyższe plemiona żyły na tym samym obszarze, ale w różnych odstępach czasu[8], natomiast Gerard Labuda popierając teorię R. Jakimowicza, przedstawioną w książce Okres wczesnohistoryczny. Prehistoria ziem polskich, pisze że Wołynianie żyli obok Bużan, zaś Dulebów na tym terenie nigdy nie było[9].

Około 981 roku Włodzimierz I Wielki włączył terytoria Wołynian, zwane następnie Wołyniem, do Rusi Kijowskiej[10].

Przypisy edytuj

  1. Andrzej Buko, Pomiędzy Polska a Rusią. Z nowszych badań archeologicznych nad wczesnym średniowieczem ziemi chełmskiej, [w:] Świat średniowiecza, Warszawa 2010, s. 107.
  2. Tadeusz Lehr-Spławiński, Początki Słowian, BSSUJ, 1946, s. 48.
  3. Leon Białkowski, Początki dziejowe Słowiańszczyzny wschodniej, RHKUL, t. I, 1949, s. 10.
  4. Dmitrij Lichaczow, Powiest wriemiennych let, t. II, 1950, s. 222.
  5. Mychajło Hruszewski. Istorija Ukrajiny-Rusy, t. I, 1904, s. 180, 181.
  6. Lubor Niederle, Najdawniejszy podział Słowian na szczepy, s. 29, 30.
  7. Jarosław Rudnycki, Nazwy „Hałaszyna” i „Wołyń”, III, 1952, s. 18, 28, 29.
  8. Aleksiej Szachmatow, K woprosu ob obrazowanii russkich narieczij i russkich narodnostiej, 1899, s. 19.
  9. Gerard Labuda, Okres „wspólnoty” słowiańskiej w świetle źródeł i tradycji historycznej, t. I, 1948, s. 205.
  10. Wołynianie, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2021-12-16].