Wojaszowie
Wojaszowie (pierwotnie Wojsza/Woysza, potem w rodzinie posługiwano się również nazwiskami Wojsz, Woysz, Wojs, Wojsa, Wojasz, Wojas) – polska rodzina szlachecka pieczętująca się herbem Pilawa[1]. Wywodzi się z Bzowa w powiecie lelowskim w dawnym województwie krakowskim i jest jednego pochodzenia z Bzowskimi herbu Ostoja, którzy posiadali liczne majątki w Małopolsce m.in. na obszarze Puszczy Niepołomickiej[2].
W XVII wieku Wojaszowie związali się z Rusią Czerwoną. W 1624 i 1625 roku przedstawiciel tej rodziny Olbrycht Wojsza (Albrecht Woysza/Wojasz) otrzymał za zasługi w bitwie pod Chocimiem majątki ziemskie po Konstantym Komarnickim oraz Michale i Cecylii Tokarzewskich[3]. Wojaszowie (Wojszowie) notowani byli również na Smoleńszczyźnie, pograniczu polsko-węgierskim i w samych Węgrzech. Z tej rodziny pochodził Stanisław Woysza – podstoli smoleński, dworzanin króla Jana Kazimierza, komisarz generalny ekonomii samborskiej; oraz Albert Woysza – prepozyt chełmiński, kanonik płocki i sekretarz króla Władysława IV, następnie prałat domowy Karola Ferdynanda Wazy[4].
W czasach napoleońskich w słynnym 1 Pułku Szwoleżerów Gwardii służył Bartłomiej Wojasz.
Od XVIII wieku rodzina ta ulegała znaczącej pauperyzacji. Przedstawicieli tej rodziny najliczniej notowano w okolicach Przemyśla, Sambora i Stryja.
Przypisy edytuj
- ↑ A. Boniecki, Herbarz polski, Warszawa 1899, t. II, s. 300.
- ↑ J. Janota Bzowski (red.), Łącznik Rodzinny: organ Związku Rodowego Janotów Bzowskich h. Nowina, Warszawa 1937-2012, zeszyt I, s. 13–14.
- ↑ K. Łopatecki, Organizacja, prawo i dyscyplina w polskim i litewskim pospolitym ruszeniu (do połowy XVII wieku), Białystok 2018, s. 329.
- ↑ Stanisław i Albert Woyszowie są fundatorami tablicy w kościele w Kromołowie: „Albert Woysza, prepozyt chełmiński, kanonik płocki, naprzód sekretarz Władysława IV, następnie prałat domowy Karola Ferdynanda oraz Stanisław Woysza również sekretarz królewski, swym rodzicom – panom ze Bzowa, pogrzebanym w Kościele w Kromołowie, tę tablicę ufundowali”.
Bibliografia edytuj
- R. Bielecki: Szwoleżerowie Gwardii. 1 Słynne pułki polskie. Ornatowski.com. [dostęp 2021-16-05].
- A. Boniecki, Herbarz polski, Warszawa 1899, t. II, s. 300–307.
- K. Niesiecki, Herbarz polski, wyd. J.N. Bobrowicz, Lipsk 1839-1845, t. IX, s. 442.
- Pamiętniki historyczne, t. II, wyd. L. Hubert, Warszawa 1861, s. 24–25.