Województwo lubelskie (1944–1975)

województwo istniejące w latach 1944-1975

Województwo lubelskie – jedno z województw istniejących w Polsce w latach 1944–1975.

Województwo lubelskie
województwo
1944–1975
Państwo

 Polska

Data powstania

1944

Data likwidacji

1975

Siedziba wojewody i sejmiku

Lublin

Powierzchnia

24 876 km²

Populacja (31 XII 1974)
• liczba ludności


1960 tys.

• gęstość

79 os./km²

Podział administracyjny
Liczba powiatów miejskich

3

Liczba powiatów

22

Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie Polski
Województwo lubelskie w latach 1944-1950

W miesiąc po rozpoczęciu swojej działalności PKWN wydał Dekret Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego z dnia 21 sierpnia 1944 r. o trybie powołania władz administracji ogólnej I i II instancji (Dz.U. z 1944 r. nr 2, poz. 8), który wszedł w życie 22 sierpnia 1944. W dekrecie tym (art. 11) zniesiono strukturę administracyjną wprowadzoną przez Niemcy i przywrócono przedwojenny podział administracyjny Polski. W owym czasie front przebiegał na linii Wisły i Narwi, a pod formalną władzą PKWN pozostawało w całości jedynie województwo lubelskie. 9 sierpnia 1945 fragment województwa lwowskiego włączono do województwa lubelskiego Dz.U. z 1945 r. nr 26, poz. 160[1]

W skład województwa wchodziło w 1946 roku 16 powiatów: miasto Lublin, bialski, biłgorajski, chełmski, hrubieszowski, kraśnicki, krasnostawski, lubartowski, lubelski, łukowski, puławski, radzyński, siedlecki, tomaszowski, włodawski, zamojski. Głównymi miastami były: Biała Podlaska, Biłgoraj, Chełm, Dęblin, Hrubieszów, Krasnystaw, Kraśnik, Lubartów, Łęczna, Łuków, Włodawa, Puławy, Siedlce, Zamość.

Ludność edytuj

Data Liczba mieszkańców
ogółem miejska (%) wiejska (%)
14 II 1946 (spis sumaryczny)[2] 1 889 650 310 946 (16,46%) 1 578 704 (83,54%)
3 XII 1950 (spis powszechny)[3] 1 610 068 285 195 (17,71%) 1 324 873 (82,29%)
31 XII 1956[4] 1744 tys. 366 tys. (21%) 1378 tys. (79%)
6 XII 1960 (spis powszechny)[5] 1 801 384 444 645 (24,68%) 1 356 739 (75,32%)
31 XII 1963[6] 1876 tys. 482 tys. (25,7%) 1394 tys. (74,3%)
31 XII 1965[7] 1900,5 tys. b.d. b.d.
8 XII 1970 (spis powszechny)[8] 1 925 537 595 547 (30,93%) 1 329 990 (69,07%)
31 XII 1971[9] 1931,7 tys. 607,8 tys. (31,5%) 1323,9 tys. (68,5%)
31 XII 1972[10] 1945,8 tys. 625,5 tys. (32,1%) 1320,3 tys. (67,9%)
31 XII 1973[11] 1948 tys. 642 tys. (33%) 1306 tys. (67%)
31 XII 1974[12] 1960 tys. 660 tys. (33,6%) 1300 tys. (66,4%)

Podział administracyjny edytuj

1946 edytuj

Powiat Powierzchnia

(km²)[13]

Liczba ludności

14 II 1946[14]

ogółem na km²
bialski 2122 113 271 53
biłgorajski 1720 84 218 49
chełmski 1975 127 063 64
hrubieszowski 2164 123 287 57
krasnostawski 1521 128 922 85
kraśnicki 1960 137 968 70
lubartowski 1389 98 255 71
lubelski 1889 158 039 84
Lublin (miejski) 30 99 400 3313
łukowski 1762 121 134 69
puławski 1618 139 429 86
radzyński 1621 89 037 55
siedlecki 1988 136 002 68
tomaszowski 1995 115 849 58
włodawski 2326 82 215 35
zamojski 1662 135 561 82

1973 edytuj

Źródło:[15]

Powiat Powierzchnia

(km²)

Liczba ludności

31 XII 1972

Miasta Gminy Siedziba
ogółem (tys.) na km² ogółem w tym posiadające wspólną radę narodową z gminami
bełżycki 479 40,3 84 1 0 5 Bełżyce
bialski 1941 109,3 56 2 1 11 Biała Podlaska
biłgorajski 1685 92,6 55 1 0 12 Biłgoraj
bychawski 562 41,1 73 1 1 7 Bychawa
Chełm (miejski) 35 41,1 1184 1 nd. nd. Chełm
chełmski 1836 94,1 51 1 0 12
hrubieszowski 1724 102,7 60 1 0 11 Hrubieszów
janowski 801 44,5 56 1 0 6 Janów Lubelski
krasnostawski 1491 108,1 73 1 0 11 Krasnystaw
kraśnicki 1267 110,9 88 2 0 11 Kraśnik
lubartowski 1269 87,9 69 2 1 11 Lubartów
lubelski 1124 121,8 108 2 1 11 Lublin
Lublin (miejski) 94 249 2648 1 nd. nd.
łukowski 1498 102,4 68 2 1 10 Łuków
opolsko-lubelski 701 56,7 81 2 1 7 Opole Lubelskie
parczewski 979 40,4 41 1 0 7 Parczew
puławski 1035 117,1 113 3 2 10 Puławy
radzyński 1538 94,3 61 3 1 10 Radzyń Podlaski
tomaszowski 1595 97,4 61 1 0 12 Tomaszów Lubelski
włodawski 1677 52,7 31 1 0 11 Włodawa
zamojski 1517 104,9 69 1 1 14 Zamość
Zamość (miejski) 29 36,5 1270 1 nd. nd.

Przypisy edytuj

  1. W powojennej Polsce znalazły się m.in. fragmenty powiatów rawskiego i sokalskiego z przedwojennego województwa lwowskiego. Zgodnie z rozporządzeniem z 9 sierpnia 1945 fragment powiatu rawskiego (gmina Tarnoszyn) został włączony do województwa lubelskiego. Brak jest natomiast źródeł stwierdzających kiedy do województwa lubelskiego zostały włączone inne fragmenty powiatu rawskiego i fragment powiatu sokalskiego (najprawdopodobniej włączenie powiatu sokalskiego nastąpiło tuż przed włączeniem gminy Tarnoszyn, gdyż w przeciwnym razie powiat sokalski byłby eksklawą ówczesnego polskiego fragmentu województwa lwowskiego)
  2. Powszechny Sumaryczny Spis Ludności z dn. 14 II 1946 r., Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 1947, s. 8 (s. 24 dokumentu PDF).
  3. Narodowy Spis Powszechny z dnia 3 grudnia 1950 r. Struktura zawodowa i demograficzna ludności. Indywidualne gospodarstwa rolne. Polska, Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 1954, s. 3 (s. 8 dokumentu PDF).
  4. Rocznik statystyczny 1957, Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 1957, s. 7 (s. 46 dokumentu PDF).
  5. Spis Powszechny z dnia 6 grudnia 1960 r. Wyniki ostateczne. Ludność, gospodarstwa domowe. Polska, Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, grudzień 1965, s. 6 i 7 (strony 5 i 6 dokumentu PDF).
  6. Rocznik polityczny i gospodarczy 1964, Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne, s. 32.
  7. Wielka encyklopedia powszechna PWN, t. t. 9, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1967, s. 5.
  8. Narodowy Spis Powszechny 8 XII 1970. Struktura demograficzna i zawodowa ludności, gospodarstwa domowe. Polska. Wyniki ostateczne, Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, grudzień 1972, s. 3, 5 i 6 (strony 59, 61 i 62 dokumentu PDF).
  9. Rocznik statystyczny 1972, Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 1972, s. 74.
  10. Rocznik polityczny i gospodarczy 1973, Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne, s. 37.
  11. Rocznik polityczny i gospodarczy 1974, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne, 1975, s. 85.
  12. Encyklopedia powszechna PWN, t. 3, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1975, s. 577.
  13. Rocznik Statystyczny 1947, Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 1947, s. 15 (s. 32 dokumentu PDF).
  14. Powszechny Sumaryczny Spis Ludności z dn. 14 II 1946 r., Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 1947, s. 32-35 (s. 48-51 dokumentu PDF).
  15. Polska. Zarys encyklopedyczny, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1974, s. 721.