Wolica – obszar Krakowa wchodzący w skład Dzielnicy XVIII Nowa Huta.

Wolica
Część miasta Krakowa
Ilustracja
Kościół MB Częstochowskiej w Wolicy
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Miasto

Kraków

Dzielnica

XVIII Nowa Huta

W granicach Krakowa

1 stycznia 1973[1]

SIMC

0950925

Położenie na mapie Krakowa
Mapa konturowa Krakowa, po prawej znajduje się punkt z opisem „Wolica”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Wolica”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Wolica”
Ziemia50°03′21″N 20°12′08″E/50,055919 20,202296

Historia edytuj

Pierwsza informacja o wsi pochodzi z 1389 roku wzmiankowana jako Vola, a w 1398 wola Stanislawca. W XIV wieku miał miejsce akt lokacyjny na prawie niemieckim. Przez wieki posiadała wielu właścicieli, byli nimi m.in. Białaczowscy, Wodzisławscy, Lubomirscy, Morsztynowie, Wodziccy[2]. Miejscowość została włączona do Krakowa w 1973 r.[3]. Od 1991 roku należy do XVIII Dzielnicy Nowa Huta[2].

Do XIV wieku wieś podlegała parafii w Górce Kościelnickiej, potem (koniec XIV i XV w.) w Pobiedniku Małym i ponownie (do czasów obecnych) w Górce Kościelnickiej. Po 1945 roku we wsi zbudowano kaplicę Matki Boskiej Częstochowskiej[2].

Od 1922 roku we wsi działa Ochotnicza Straż Pożarna[4]. Do roku 2004 istniał tam klub piłkarski LKS Rogowianka.

We wsi działa Klub Kultury "Jedność"[5].

Pozostałości zamku lub grodziska edytuj

We wschodniej części Wolicy, zwanej Ochodzą, archeolodzy dopatrują się widocznych pozostałości po średniowiecznym lub nowożytnym zamku. Nie wykluczona jest także możliwość, iż stał on na miejscu jeszcze starszego, wczesnośredniowiecznego grodziska[6].

Szkoła edytuj

17 października 1896 r. została otwarta jednoklasowa szkoła w Wolicy. Budynek został wybudowany z zasiłku funduszu krajowego w wysokości 2500 złr, 700 złr dała gmina. W otwarciu oprócz okolicznej ludności udział wzięli: wiceprezydent Rady Szkolnej Krajowej Michał Bobrzyński, wicemarszałek Rady Powiatowej Franciszek Paszkowski, ks. prałat Romuald Schwarc z Pleszowa, radca Sare i inni zaproszeni goście[7][8]. W 1914 roku zreorganizowano ją z jednoklasowej na dwuklasową, a w 1945 na siedmioklasową. W 1989 roku rozbudowano budynek szkolny, a w 1990 oddano nową salę gimnastyczną. Od 2002 roku Szkoła Podstawowa nr 142 nosi imię Tadeusza Kościuszki[9].

Przypisy edytuj

  1. Dz.U. z 1972 r. nr 50, poz. 323
  2. a b c Wolica, [w:] Encyklopedia Krakowa, Wyd. 2 zm. i rozsz., t. 2, Kraków 2023, s. 724, ISBN 978-83-66334-92-2.
  3. Zmiana granic miast Krakowa, Poznania i Wrocławia. - Prawo.pl [online], www.prawo.pl [dostęp 2020-06-21].
  4. Historia OSP – OSP Wolica [online] [dostęp 2024-03-24] (pol.).
  5. Klub Jedność [online], krakownh.pl [dostęp 2024-03-24] (pol.).
  6. Ewa Kubica-Kabacińska, Wolica - wczesnośredniowieczne grodzisko czy nowożytne założenie?, „MATERIAŁY ARCHEOLOGICZNE NOWEJ HUTY”, XXVI, 2020, s. 167-170.
  7. Otwarcie szkoły ludowej Czas 1896 nr 241 z 20 października s. 2
  8. Otwarcie szkoły w Wolicy Kurier Lwowski 1896 nr 297 s. 3
  9. Marian Pietrzyk, Jubileusz 130-lecia szkoły w Wolicy, „Głos. Tygodnik Nowohucki” (44), 1 listopada 2019, s. 12.